Ibiza
reizen 2
O
Op het vliegveld
zwalkt een groepje
Engelsen laveloos
door de aankomst
hal. Ze hebben een
'Honecker-hoedje'
op en hun tattoos
zijn niet te tellen.
Spaans spreken ze
niet; door in het
Engels te brullen
naar de chauffeur,
hopen ze hun reis
doel te bereiken.
Welkom op Ibiza.
Zaterdag 4 augustus 2012
1^*4» jj reizen@wegener.nl
2012 is het jaar van de Historische Buitenplaatsen. Nederland telt nog onge
veer 550 van deze landhuizen, kastelen en monumentale panden. Een duik
in het rijke buitenleven van weleer, vandaag Kasteel Heeze in Heeze.
tekst en foto's carel Thijssen
Hij twijfelt hevig. Wél of
niét een colbertje aan
voor de foto. Samuel Er-
nest, baron van Tuyll van
Serooskerken („zegt u
maar Sammy"). Hij is regelmatig te vin
den op zijn kasteel Heeze, al woont hij
er niet echt. „We wonen in Haarlem.
Als we hier komen, is het om te wer
ken en te klussen. Dingen opknappen
waar geen subsidie voor is. En ook om
dat het leuk werk is." Een klussende ba
ron. Geen colbertje dus.
De 6i-jarige baron, secretaris van de
stichting die kasteel Heeze sinds 1982
in beheer heeft, is een rechtstreekse af
stammeling van Frits van Tuyll van
Serooskerken, de oudste zoon van jan
Maximiliaan, die de heerlijkheid in
1760 kocht. Dat de nakomelingen van
'jonker Frits' zich eigenaar mogen noe
men, is een grappig verhaal, weet Guus
Braun, de gids die de historie van kas
teel Heeze op zijn duimpje kent. „Jon
ker Frits kon niet overweg met zijn
stiefmoeder. Hij werd onterfd. Het kas
teel ging naar zijn broer, maar via verer
ving is het later alsnog in handen geko
men van de nakomelingen van Frits."
De historie van de heerlijkheid gaat
verder terug dan het jaar 1760. Braun:
„Eigenlijk moet je spreken van twee
kastelen. Eerst had je kasteel Eymerick,
rond 1200. Er is een acte waarin staat
dat om het gebouw gevochten werd."
In de zeventiende eeuw kocht de schat
rijke baron Snoeckaert van Schauburg
het inmiddels vervallen kasteel en liet
een nieuw bouwen. De resten werden
'gedegradeerd' tot bijgebouwen.
Braun: „Het originele plan voor een
groot kasteel ging niet door. Voorhuis
en stallen werden wel gebouwd, de
rest niet. De transportkosten voor het
bouwmateriaal waren immens. Alles
moest bewaakt worden en overal
moest tol betaald worden. Toen is van
het voorhuis het woonhuis gemaakt."
Foto rechtsboven:
De geestelijkheid sprak schande van
het Romeinse bad.
Foto midden:
Kasteel Heeze in Heeze.
Foto rechts:
Baron Samuel Ernest van Tuyll van
Serooskerken is regelmatig te vinden
op zijn kasteel Heeze.
Kasteel Heeze verzorgt tot en met
30 september rondleidingen op
zondag- en woensdagmiddag.
Op afspraak is ook bezichtiging
mogelijk op andere dagen, info:
www.kasteelheeze.nl
Combineer een bezoek aan het
kasteel met een wandeling door
de vlakbij gelegen Herbertusbos-
sen. Er zijn gemarkeerde routes.
Een latere eigenaar, Frangois Adam
baron de Holbach, gaf de heerlijkheid
als huwelijkscadeau aan zijn pleegzoon
Paul. Via hem kwam kasteel Heeze uit
eindelijk in handen van het geslacht
Van Tuyll van Serooskerken.
De geschiedenis van kasteel Heeze
en zijn bewoners komt helemaal tot le
ven als onze welbespraakte gids ons
binnen rondleidt door de vertrekken
en gangen van het gebouw, zoals de eet
zaal met tal van familieportretten.
„Hier komt de familie op feestdagen
nog samen. Let ook even op het be
hang", wijst Braun. „Kalfsleer. Dat ab
sorbeert de etensluchtjes. En het pla
fond, gemaakt door Italiaanse stuka
doors. Rond 1800. Het zit vol met mo
tieven van fruit en groente. Alles om
de eetlust op te wekken."
Op de bovenverdieping van het kas
teel valt veelvuldig de naam van Johan
na Catharina van Westereenen. Guus
Braun: „Zij was de vrouw van Jan Die-
derik, de derde generatie Van Tuyll van
Serooskerken. Johanna werd omschre
ven als een 'praallievende' vrouw. Ze
hield van mooie dingen, van kleding
en muziek. Onder haar leiding werd er
veel veranderd en heringericht."
De blauwe kamer, een gecombineer
de zit- en slaapkamer, is volgens Braun
een treffend voorbeeld van de invloed
van Johanna. „Dit was een van haar tro
feeën. Zelfs de meubels zijn naar haar
wens gemaakt door ambachtslieden en
Italiaanse kunstenaars. Ook de achthoe
kige muziekkamer is een ontwerp van
haar. Ze vond dat er in dit huis meer
aan muziek gedaan moest worden."
Een zo mogelijk nóg grotere trofee
van kasteelvrouwe Johanna heeft onze
gids bewaard tot bijna het einde van de
rondleiding: de badkamer in Romeinse
stijl. Braun, lachend: „Aangelegd in
steen, speciaal overgebracht uit de Ar
dennen. Toen het bekend werd, heeft
de geestelijkheid er jarenlang schande
over gesproken. Zo'n Romeins bad in
het kasteel, dat kon niet. Dat was dui
vels. Of ze in actie zijn gekomen tegen
de baron? Nee, dat durfden ze niet. Zo
iets doe je niet tegen een baron."
'i
ibiza ligt op tweeënhalf uur
vliegen van Amsterdam.
Rechtstreekse vluchten mét
www.transavia.com en
www.vueling.com
Meer info over Spanje in het
algemeen op
www.spain.info/nl en over de
eilanden op www.ibiza.travel
en www.formentera.es
Over het agriturismo op
www.canlluc.com
