7 spectrum
geven hun eigen toekomst vorm
'Handicaps
beschouwen
ze als
stigmatiserend.
Ze schamen
zich voor hun
omgeving'
Zaterdag 4 augustus 2012
Met extra licht van
een bureaulamp en
een sterk vergrotende
loep lukt het deze
Cambodjaanse kinde
ren de grote letters
tot een begrijpelijk ge
heel aaneen te rijgen.
Foto links: Geld tellen
met hulp van een ver
grootglas.
foto's David de Wit
Toen een blind jochie veront
waardigd aan Benoit Duchateau-
Arminjon vroeg waarom zijn
vriendjes wel en hij niet naar
school mocht, stond de Frans
man met zijn mond vol tanden.
In het kamp zette hij een school
tje op voor blinde en dove kinde
ren.
In 1993 ging in Phnom Penh de
eerste KT-school voor blinde,
slechtziende en dove kinderen
open. Acht leerlingen waren er.
Nu beheert Krousar Thmey vijf
scholen voor blinde, slechtziende
en dove kinderen, veelal wezen.
Na een of twee jaar gaan ze een
deel van de dag naar een gewone
school.
In 44 plattelandsscholen zijn spe
ciale Wassen voor blinde en
slechtziende leerlingen. Vijf scho
len kennen een gemengde klas
met slechtziende kinderen tussen
gewone leerlingen. Honderden
gehandicapte leerlingen profite
ren ervan. In totaal heeft KT ze
venduizend kinderen geholpen.
Pin Vito is een van hen. De 14-ja-
rige jongen zit samen met zijn
twee jaar oudere broer Virak op
de School for Deaf and Blind in
Battambang. Beide jongens heb
ben staaroperaties ondergaan.
Die hebben een beetje geholpen.
Behalve braille kan Vito grote
drukletters lezenVirak wil ac
countant worden en Vito muziek
leraar. Spontaan haalt hij zijn tro
tevoorschijn, een traditioneel
tweesnarig strijkinstrument.
Door zijn slechte ogen kan hij
geen noot lezen. Muziek heeft hij
zich op gehoor eigen gemaakt.
Keo Phiroth (15), leerling van
groep 5 op de school in Kampot,
is minder gelukkig. Zijn ouders
verbieden een noodzakelijke
staaroperatie aan beide ogen. Een
oogprobleem bij een broertje was
vanzelf overgegaan, dus zal dat
bij Phiroth ook wel gebeuren.
„Door onwetendheid en vooroor
delen liggen ouders vaak dwars,"
vertelt Karin van Dijk uit Deven
ter. „Handicaps beschouwen ze
als stigmatiserend. Ze schamen
zich voor hun omgeving."
ABC en KT steken veel tijd en
energie in het bewerken van
ouders om hun blinde of slecht
ziende kinderen te laten opere
ren of naar een (blinden)school
te sturen.
Van Dijk werkt al 35 jaar als advi
seur, consultant en trainer voor
blinden en slechtzienden in ont
wikkelingslanden in Afrika, Azië
en Zuid-Amerika. Acht tot tien
keer per jaar verblijft ze enkele
weken in zo'n land om overhe
den, ziekenhuizen, onderwijs
instellingen en organisaties te ad
viseren, kinderen te onderzoe
ken, trainingen te verzorgen en
te helpen met het opstellen van
beleidsplannen en curricula.
Kinderen vormen haar drijfveer.
„Ik wil blinde en slechtziende kin
deren een beter bestaan bezorgen
voor de volgende vijftig jaar van
hun leven."
Ze speelde een belangrijke rol bij
het opzetten van de geïntegreer
de klassen op openbare scholen
in Cambodja en hielp het lespro
gramma schrijven. Met KT werkt
ze intensief samen, evenals met
het oogziekenhuis in Takeo. Dat
voert jaarlijks 48.000 consulten
en 2.500 oogoperaties uit. Op de
KT-school in Siem Reap bekijkt
de vrijwel blinde Loy Luy de ver
slaggever op een bijzondere ma
nier: met zijn tien vingers. Die
gaan van kruin tot voetzolen. In
een uurtje tijd maken zijn krachti
ge vingers alle spieren soepel. Dat
kost 7 dollar. Luy is een van de
duizenden blinde masseurs in
Cambodja. Zijn vrouw Oeut Him
is eveneens blind. Lang hebben
ze geaarzeld over een kind. Nu is
ze zwanger en is hun vurige
wens dat hun zoon of dochter
straks kan zien.
De tijd is voorbij dat blinde of
slechtziende jongelui in Cambod
ja alleen maar een opleiding tot
masseur konden volgen of de
straat op moesten om te bedelen.
KT stimuleert leerlingen vervolg
opleidingen te doen en blijft hen
begeleiden. Oud-studenten van
de KT-scholen zijn leraren, wer
ken aan het omzetten van boe
ken in braille, runnen eigen be
drijfjes, zijn werkzaam in de IT,
als receptionist, boer of kleerma
ker of verdienen als muzikanten
de kost. Een enkeling valt terug
tot het leven op straat, als bede
laar.
KT is trots op de drie oud-leerlin
gen die hun universitaire oplei
ding hebben afgerond en de twin
tig die nu aan een universiteit stu
deren. Deze succesverhalen ster
ken Boun Mao in zijn opvattin
gen. „Boeddhisten geloven in kar
ma, het dogma dat vorige levens
je lot bepalen. Handicaps zijn je
straf voor zonden in een vorig le
ven. Dat.is onzin, Het gaat om
medische problemen, ongeluk
ken of zoals in mijn geval, erger.
De kinderen van de KT-scholen
bewijzen dat een mens zijn eigen
bestaan kan verbeteren."
reageren?
spectrum@wegener.nl
