spectrum 6
Moderne pelgrims
Zaterdag 4 augustus 2012
Er staat een tent in de tuin en bij
de voordeur ligt een briefje. 'Had
to camp in your garden. Thank
you. God bless you'.
Schoonvader, tevens de buurman met
wie we de tuin delen, neemt een kop kof
fie mee en gaat op onderzoek uit Hij is
gauw terug, zonder koffie maar met de
boodschap: „We hebben een pelgrim op
bezoek."
Ons huis staat langs de 650 kilometer lan
ge pelgrimsroute van Oslo naar Trond
heim. Daar ligt Olav II Haraldsson, de hei
lige Olav, begraven in de Nidarosdom.
Deze vergeten heilige was koning van
1015 tot 1028 en verantwoordelijk voor
het invoeren van het christendom
in Noorwegen.
In de vroege middeleeuwen was
zijn graf het belangrijkste bede
vaartsoord van Noord-Europa. Tot
dat de Reformatie hier een einde
aan maakte en zowel de koning als
de pelgrimsroute in de vergetel
heid raakte.
In navolging van de populariteit
van de trip naar Santiago de Com-
postela in Spanje werd de route een
jaar of twintig geleden herontdekt
In het begin door enkele tientallen
diehards die met de kaart in de
hand de weg moesten zoeken. De
afgelopen jaren is het pad beweg-
wijzerd en nu lopen in het korte zo
merseizoen zo'n duizend gelovigen
en ongelovigen naar Trondheim.
Sommigen wandelen de hele weg
in zo'n dertig dagen. Anderen lo
pen slechts een deel. Sommigen
zoeken God, anderen genieten voor
al van de natuur. De Noorse prinses
Martha Louise en haar verloofde
Ari Behn liepen in 2002 voor hun brui
loft in de kathedraal van Trondheim het
laatste stuk.
We zien ze steeds vaker voorbijkomen,
de moderne pelgrims. Niet op sandalen,
maar op Gore-texschoenen. Zonder knap
zak, maar met waterdichte lichtgewicht
rugzak en een iPhone als navigatie.
De meesten zijn redelijk fit De zwaarste
etappe, de vierdaagse klim over Dovre-
fjell in Midden-Noorwegen, moet nog ko
men. Hier sneeuwt het deze zomer zo
veel dat het Nationaal Pelgrimscentrum
de wandelaars maant een omweg te ne
men. Het centrum timmert aan de weg
om de Olavsroute meer bekendheid te ge
ven en te verbeteren. Er moeten voedsel-
punten komen en vervoer om de zwaar
ste etappes te kunnen omzeilen. En niet
in de laatste plaats is er behoefte aan
slaapplekken.
Hoewel je in Noorwegen vrij mag kam
peren zolang je 150 meter of meer van
een huis staat, voelt niet iedere pelgrim
zich daar prettig bij. „Ik ben altijd bang
dat iemand me met een geweer komt
wegjagen", zegt de tentbewoonster in on
ze tuin zenuwachtig. Ze is een Oekraïnse
en kwam midden in de nacht kletsnat
voorbij, te moe voor de laatste 6 kilome
ter naar de dichtstbijzijnde herberg. Na
de koffie en het vullen van de waterfles
breekt ze haar natte tent af om verder te
lopen.
Wij besluiten de volgende pelgrim die
het nodig heeft, een dak boven het hoofd
te bieden en gaan aan de slag met bezem
en groene zeep. Een tweehonderd jaar
oud schuurtje dat ooit voor voedselop-
slag werd gebruikt, staat toch leeg. Het is
Spartaans, zonder elektriciteit en met al
leen een latrine als voorziening, maar
het is warm en droog. En misschien dat
de gebruikers bij aankomst in Trond
heim voor ons bidden.
NOORWEGEN
door
Windy Kester
Cambodja is geen land voor voetgangers.
In dit Aziatische ontwikkelingsland
ontbreken trottoirs veelal. Liggen er enkele
tientallen meters, dan zijn die slecht
aangelegd, nog slechter onderhouden en
geannexeerd doör straatverkopers, terrasjes,
geparkeerde auto's, motoren en scooters.
door Leo Enthoven
Er zijn meer redenen
dan het ontbreken
van trottoirs dat er
geen witte stokken en
blindengeleidehon
den in het Cambodjaanse straat
beeld te zien zijn. Het land telt
op een bevolking van veertien
miljoen mensen bijna drie mil
joen inwoners die oogzorg no
dig hebben. Onder hen tiendui
zenden kinderen. De hond als
huisdier past niet in hun cul
tuur. De mensen hebben er geen
geld voor of willen niet met hun
handicap te koop lopen.
Boun Mao is een uitzondering.
Hij bezit een trendy, inklapbare
witte stok. Mao (in Khmer staan
voornamen achteraan) is direc
teur van de Association of the
Blind in Cambodia (ABC). Op
jonge leeftijd verloor hij zijn
ouders. Om zijn studie bosbouw
aan de universiteit van de hoofd
stad Phnom Penh te kunnen be
talen en om in zijn levensonder
houd te voorzien, reed hij koe
riersdiensten op zijn motorfiets.
In 1993 sloeg het noodlot toe. Hij
werd beroofd van zijn voertuig.
De dader gooide accuzuur in
zijn gezicht Mao onderging ze
ven operaties in een VN zieken
huis waar hij zes maanden werd
verpleegd. Hij is blind aan beide
ogen. Zijn gelaat, armen en han
den zijn verminkt.
Aanslagen met zuur, om ruzies
te beslechten of een beroving uit
te voeren, komen gelukkig niet
vaak voor. De belangrijkste oor
zaken voor oogproblemen zijn
genetisch van aard. Maar ook ge
brekkige hygiëne, verwaarlozing
van ontstekingen of slechte voe
ding met vitamine A-tekort zijn
oorzaken. Regelmatig zaaien ont
ploffende landmijnen - er liggen
er nog miljoenen in de grond -
dood, verderf of blindheid.
Na tientallen jaren burgeroorlog
en een schrikbewind door de Ro
de Khmer met bijna twee mil
joen slachtoffers, haalde Cam
bodja begin jaren negentig opge
lucht adem toen in Parijs de vre
de werd getekend en de macht
van de Khmer Rouge definitief
was gebroken. Het land lag in
puin, honderdduizenden Cam-
bodjanen bevolkten vluchtelin
genkampen over de grens met
Thailand. Onder hen tienduizen
den kinderen, verlaten door hun
ouders, lichamelijk of geestelijk
gehandicapt, velen blind of doof,
een inktzwarte toekomst voor
zich.
Op 21-jarige leeftijd had de Frans
man Benoit Duchateau-Armin-
jon een mooie baan als control
ler bij de Thaise vestiging in
Bangkok van het Franse hotel
concern Accor. Uit nieuwsgierig
heid bezocht hij in 1991 Site II,
met 215.000 bewoners het op
één na grootste vluchtelingen
kamp voor Cambodjanen in
Thailand. Hij schrok zich rot.
Zijn bezoek zou zijn leven ingrij
pend veranderen. En dat van dui
zenden Cambodjaanse kinderen.
Verbijsterd door wat hij aantrof,
nam de jonge Fransman ontslag
om zich op de opvang van deze
kinderen te storten. Het belang
rijkst vond hij het de verschoppe
lingen een Krousar Thmey (KT)
- Khmer voor Nieuw Thuis - te
bieden. Het begon met een scha
mele bamboehut als dagopvang
voor 35 verwaarloosde jongens
en meisjes in kamp Site II. Na
het tekenen van de vrede kwam
de repatriëring van de honderd
duizenden kampbewoners op
gang. Sedertdien verzorgt
Krousar Thmey de opvang van
straatkinderen, slachtoffertjes
van seksueel misbruik, wezen en
kinderen die door hun familie in
de steek zijn gelaten, in speciale
opvanghuizen of bij zorgvuldig
geselecteerde gezinnen.
Cambodja kende nooit opvang
voor gehandicapte kinderen, laat
staan onderwijsvoorzieningen.