spectrum 2
'Laat ze houden van hun vader én moeder'
Zaterdag 4 augustus 2012
Maar al te vaak vechten voormalige echtelieden een strijd uit over de hoofden van hun kinderen heen. De gevolgen kunnen desastreus zijn.
foto Mechteld jansen
Zelfdoding: daaraan overleed
Anja's zoon Ben*, nu een jaar
geleden. Maar de eigenlijke
doodsoorzaak was de echt
scheiding van zijn ouders.
Daarvan is Anja overtuigd, ook al kan nie
mand zeggen hoe het haar zoon vergaan
was als ze wél bij haar man gebleven was.
Een echte vechtscheiding was het, van het
soort waar kinderen kapot aan gaan. „Mijn
zoon werd verscheurd door het loyaliteits
conflict", weet Anja zeker.
De gebeurtenissen op die bewuste dag
staan in haar geheugen gegrift. Het begint
met een paniekerig telefoontje van haar
zoon, die bij zijn vader is, in Vlissingen.
„Hij zei: 'ze komen me vermoorden!' Hele
maal psychotisch was hij. En bang, ontzet
tend bang." Anja belooft naar hem toe te
komen. Haar ex-man doet de deur open
en zegt dat hun zoon boven zit, op zijn ka
mer. Anja loopt de trap op naar het zolder-
In de jaren na haar scheiding zag
Anja* haar open, ietwat verlegen
zoon veranderen in een gesloten,
sombere puber. Op school ging
het slechter. Er waren tekenen
van drugsgebruik. De eerste
psychose manifesteerde zich.
Een jaar geleden kwam het
dieptepunt.
kamertje. „Het was er donker. En oorver
dovend stil. Ik riep zijn naam, maar er
kwam geen antwoord. Bovenaan de trap
zag ik door een kier van de deur zijn sil
houet in de schemering. Hij zat in een heel
vreemde houding, enigszins voorovergebo
gen. Eerst dacht ik nog dat hij aan het bid
den was, maar toen ik dichterbij kwam,
zag ik het koord om zijn nek."
Zo eindigt een drama dat zeventien jaar
eerder begint, als Anja besluit een punt
achter haar huwelijk te zetten. Hun dan ze
venjarige zoon lijdt erg onder de schei
ding. Anja: „Ik was expres vlak bij zijn va
der gaan wonen. Het was hartverscheu
rend om te zien hoe hij de hele tijd op zijn
fietsje heen en weer ging tussen onze hui
zen, met tranen in zijn ogen. Van die schei
ding snapte hij niets."
Dat zijn ouders uit elkaar zijn, is al erg ge
noeg. Maar Ben wordt ook betrokken bij
het steekspel tussen de ouders.
In de jaren die volgen worden alle klassie
ke fouten gemaakt: kwaad spreken over de
andere ouder, niets goeds over de ander
willen horen, proberen het kind voor zich
te winnen door net wat aardiger en soepe
ler te zijn dan de ander, door cadeautjes of
geld te geven, het kind gebruiken als bood
schapper omdat je zelf niet meer 'on
speaking terms' bent met de ander enzo
voorts enzovoorts. Anja bemerkt dat haar
zoon verandert: hij wordt somber en terug
getrokken. Op school gaat het slechter. Als
Ben in de puberteit komt, krijgt hij ver
keerde vrienden. Hij gaat drugs gebruiken,
belandt in zijn eerste psychose en glijdt
steeds verder af. Alle seinen staan op rood,
maar het lukt de ouders niet omwille van
hun kind de strijdbijl te begraven. Niet als
Ben ernstig ziek wordt en op het randje
van de dood zweeft, niet als hij, weer psy
chotisch, gedwongen opgenomen wordt.
Zelfs zijn dood kan de verzoening niet tot
stand brengen. Anja pakt het zilveren bol
letje, dat aan een kettinkje om haar hals
hangt. Daar zit een fotootje van haar over
leden zoon in, en een lokje haar. „Ik vertel
dit verhaal omdat ik andere kinderen wil
besparen wat mijn zoon heeft meege
maakt. Dwing kinderen in een conflict tus
sen ouders niet om te kiezen."
Namen zijn op verzoek van betrokkenen gefin
geerd