Oranjegek Saksen-Anhalt
i5 reizen
Liever
paella dan
varkens
darmen
gartgits In
je keffer
in Saksen-Anhalt
struikeije over de
sporen die de
Oranjes achterlie
ten. Die sporen
zijn nu zichtbaarder
dan ooit
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 28 juli 2012
door Marcha van schijndel
Vertaalapps, we krijgen er geen
genoeg van in vakantietij d.
Vooral van apps die zo origi
neel en logisch zijn, dat je je afvraagt
waarom ze niet eerder bedacht zijn.
Dishlator is zo'n app. De naam is een
samentrekking van dish en translator,
in goed Nederlands: gerecht en verta
ler. Een gerechtenvertaler dus. Handig
voor de reizende Nederlander die zijn
achterbak niet volstouwt met zakken
aardappelen, blikken tomatensoep en
diepgevroren bami.
De app is bedacht door Jan Bijlsma,
van beroep internationaal vrachtwa
genchauffeur. Hij prikte dus nog wel
eens een vorkje over de grens, en was
regelmatig in de weer met menukaar
ten in vreemde talen. Avontuurlijke
bourgondiër als hij is, bestelde hij nog
wel eens iets onbekends van de kaart.
Om zich daarna af te vragen wat hij
toch gegeten zou hebben. Met de dis
hlator weet hij dat nu in een mum van
tijd.
De app (voor iPhone, iPad en iPod
Touch) is gratis, maar dan ben je er
nog niet. Om hem te kunnen gebrui
ken, moet je namelijk een woorden
boek downloaden (a 1,59 euro). Er zijn
er (voorlopig) drie: Spaans, Frans en
Italiaans. Doe je dat voor vertrek, dan
ben je voor de rest van je vakantie kos
teloos onder de pannen, want de app
werkt offline. Geen wifi of mobiel in
ternet nodig dus.
Daarna is het een kwestie van ge
rechten invoeren en de app vertaalt ze
voor je. Vindt de app het gerecht niet,
dan kun je nog zoeken op ingrediënt.
Toch handig als je niet per ongeluk de
Franse specialiteit andouillettes (met
varkensdarmen) onder je neus wilt krij
gen of in Spanje onbedoeld bolas de
toro (stierenhallen) wilt bestellen.
De talen op de app worden binnen
kort uitgebreid met Noors en Duits. En
er wordt gewerkt aan een app voor
Androidtelefoons.
DISHLATOR, voorlopig alleen
voor iPhone, iPad en iPod Touch, app
is gratis, talen kosten 1,59 per stuk.
APPS ii
in het slot van Oranienbaum is deze zomer de expositie Dutch design, Huis van Oranje" te zien. foto Mirjam van Twisk
door Mirjam van Twisk
Rondreizend door Sak
sen-Anhalt ben je de
draad al snel kwijt. De
Oranjes en hun aange
trouwde vorstenpartners
zetten er zo massaal een stempel op
het landschap en de samenleving, dat
je door de bomen het bos niet meer
ziet. Hoe stond de vorst die dit kasteel
bouwde ook al weer in relatie tot ko
ningin Beatrix? En, was het nou een
verre achterneef of een over-overgroot-
vader van ons staatshoofd die de weel
derige tuinen aanlegde?
Vergeet die gecompliceerde familie
verhoudingen dus maar en beperk je
tot de wetenschap dat alle pracht en
praal die je tegenkomt in dit stukje
Duitsland in rechtstreekse verbinding
staat met ons koningshuis. Die weten
schap is voldoende om je met een beet
je plaatsvervangende trots te vervullen.
Die ervaar je dezer dagen zeker in
het plaatsje Oranienbaum. Daar in het
plaatselijke slot komen deze zomer ver
leden, heden en toekomst samen in de
verbluffende expositie 'Dutch design,
Huis van Oranje'. Het verleden is het
slot zelf Een barokpaleis dat Oranje
prinses Henrietta Catharina in de ze
ventiende- eeuw liet bouwen door de
Nederlandse bouwmeester Cornelis
Ryckwaert. Zo sober als het oogt aan
de buitenzijde, zo weelderig was het
van binnen. De stinkend rijke prinses
omringde zich louter met de mooiste
spulletjes en het fijnste vakwerk dat zij
uit Nederland liet overkomen. Na de
dood van de prinses werd haar nalaten
schap verdeeld over haar dochters. Het
slot met zijn fraaie park en indrukwek
kende oranjerie bleef leeg achter. Bijna
leeg, want ook nu nog herinneren rijke
ornamenten, ingemetselde Delfts blau-
we tegeltableaus, afbeeldingen op schil
derijen en eindeloze inventarislijsten
aan die splash-out van weelde.
Na de val van de Muur in 1989
kwam het lege en vervallen paleis in be
zit van de Kultuurstiftung Dessau-
Wörlitz, waarna een langdurige renova
tie begon. Om het slot meer bekend
heid te geven, werd het plan opgevat in
de gerenoveerde zalen een tentoonstel
ling in te richten. Aan 150 Nederlandse
ambachtslieden en ontwerpers (onder
wie Iris van Herpen, Hella Jongerius,
Paul Hein Eek, Marcel Wanders, en Jan
Jansen) werd gevraagd zich te laten in
spireren door het slot en zijn illustere
eerste bewoonster. In Oranienbaum
kreeg alles een plek en werden de stuk-
Expo Dutch design, Huis van Oran
je, tot en met 30 september 2012.
www.oranienbaumexhibition.com
Oranjeroute: www.oranjeroute.nl
Afstand Utrecht - oranienbaum:
571 kilometer.
Gartenreich Dessau-Wörlitz is per
auto, fiets en te voet te ontdekken.
ken gecombineerd met
veertig unieke voorwerpen
uit het Koninklijk Huisar
chief. Het resultaat is een
verrassende tentoonstel
ling, die tot eind septem
ber te bezoeken is.
F.en reden om direct de
koffers te pakken? Nee, niet voor deze
expositie alleen. Tenzij je designaddict
bent, want dan combineer je Oranien
baum met het verderop gelegen Des
sau, ooit zetel van de spraakmakende
Bauhausbeweging. In Dessau kreeg de
ze stroming de mogelijkheid onder
meer een eigen school te bouwen die,
na decennia van onttakeling, inmiddels
weer in oude glorie is hersteld. In het
fraaie pand, dat doet denken aan de Hil-
versumse bouwwerkeren van Dudok,
wórden rondleidingen gegeven. Dat
geldt ook voor de woningen van de do
centen van de school, onder wie illuste
re figuren als Klee en Kandinsky. Deze
Meesterhuizen zijn zo modern dat zij
gisteren lijken te zijn neergezet, in-
plaats van negentig jaar geleden.
Maar ook hier in Dessau is aan Oran
je niet te ontkomen. Het ligt immers
net als Oranienbaum op de befaamde
Oranjeroute. Familieleden - al dan niet
aangetrouwd - van onze koninklijke fa
milie kleurden deze streek in de drie
hoek Wörlitz-DessaurOranienbaum in
alle opzichten. Ze bouwen er hun bui
tens en paleizen. Rond die vorstelijke
optrekjes creëerde Leopold III, Frederik
Frans van Anhalt-Dessau (1740-1817),
achterkleinzoon van Henriëtte Cathari
na, een kolossaal parklandschap be
grensd door de oevers van de Elbe en
de Mulde, dat tegenwoordig de status
heeft van UNESCO Werelderfgoed.
reageren?
featureredactie@wegener.nl
LANDGOEDEREN ARRANGEMENT
Welkomst kopje koffie of thee
2 overnachtingen met uitgebreid ontbijtbuffet
2e avond 4-gangen dinerbuffet
Routes Landgoederen rond Almen en Laren
0 'Coffee to Go' bij vertrek
Bsj afname van het diner en ontbijt op de 3l,e dag krijgt t
de 44'1'' overnachting gratis, (diner 27.50 e:
Aankomst: zo €89,-p.p. overige dagen 99,-p,p Prijs op bas
bezetting. Excl. Boekingskosten 7,50 en Milieu verblijfstoe
