reizen
non
LC?i
T" O
1 IUI 1
V vJlli SM LM Hf v
Zaterdag 28 juli 2012
reizen@wegener.nl
024-3650360
u 1 I \*J$.
2012 is het jaar van de Historische Buitenplaatsen. Nederland telt nog ongeveer
550 van deze landhuizen, kastelen en monumentale panden. Een duik in het rijke
buitenleven van weleer. Vandaag: Dekema State in Jelsum.
ging dat. In de loop der tijden is het na
tuurlijk rustiger geworden. Toen werd
Dekema State echt een buitenplaats,
waar de landadel ging wonen."
De state mag dan architectonisch ge
zien geen kunstwerk zijn, het complex
is 'bouwhistorisch interessant' bena
drukt Hoogendam. „Een muur aan de
zijkant is van kloostermoppen gemet
seld. Dat is het oudste stuk. Je praat
dan over de. twaalfde, dertiende eeuw.
Er zijn resten als een dakpan en tegel
tjes uit die tijd gevonden. Maar een be
paalde bouwstijl, nee. Het is van alles
wat. Hier een stukje middeleeuwen, de
voorkant rond 1800, de aanbouw rond
1900. Je vindt er alle tijden in terug."
De oudst bekende documenten van
Dekema State dateren van i486, het
jaar dat Pieter van Camstra het huis erf
de van zijn vader en zijn familienaam
eraan verbond. Toen een van diens na
zaten in de zestiende eeuw trouwde
met Hette van Dekema, werd de naam
gewijzigd in Dekema State.
Hoogendam: „De laatste Dekema's
die hier woonden, waren kinderloos.
Het vermogen verviel aan een neef. Uit
dankbaarheid hebben latere families de
naam gehandhaafd. De laatste was de
familie Van Wageningen. Die heeft
hier twee eeuwen gewoond. Tijdens de
inkwartiering van het leger van Napo
leon is veel vernield. De familie Van
Wageningen heeft het huis in 1814 in
feite weer opgebouwd tot zoals het nu
is."
De hand van de Van Wageningens is
niet alleen herkenbaar aan de gevel
steen naast de voordeur. Ook de rijk
versierde brug, anno 1905, compleet
met familiewapens en het opschrift
Tankje God yn Alles, kunnen bijgeschre
ven worden op het conto van deze fa
milie.
Wie over de drempel Dekema State
binnengaat, doet een royale stap terug
in de geschiedenis. Hoogendam: „De
state is sinds 1996 in het bezit van het
Old Burger Weeshuis. We willen met
de inrichting de sfeer uitstralen van het
leven van een gegoede familie, die hier
rond 1930 woonde."
Sfeer en geschiedenis. Het interieur
van Dekema State strooit er uitbundig
mee. Portretten en wapenschilden van
de bewoners en hun familieleden, de
gedekte tafel in de eetkamer, de rustge
vende salon, de bibliotheek met het
portret van de laatste bewoner en niet
te vergeten: de intieme keuken, met de
koperen ketel op het fornuis en een ver
sierd vogelkooitje boven die deur. „Als
waarschuwing tegen koolmonoxide",
lacht Hoogendam. „Als de vogeltjes in
de kooi omvielen, moest je gaan luch
ten." Andere tijden. Zoals het een mu
seum betaamt. Want dat is Dekema Sta
te. Ten voeten uit.
Meer informatie:
www.bestcamp.nl
www.lescargot.be
www.blegnymine.be
www.parcchlorophylle.com
Boven:
Het interieur van
Dekema State
strooit uitbundig
met sfeer en
geschiedenis, zo
hangen er talrijke
portretten en
wapenschilden
van de bewoners
en hun familiele
den aan de wand.
Midden:
Jacomine Hoogen
dam is sinds 2000
samen met haar
echtgenoot Wim
beheerder van
het domein.
Onder:
Dekema State,
met zijn rijk
versierde brug.
Bezoekers kunnen onder begelei
ding van een gids of op eigen gele
genheid de state en de tuinen be
zichtigen. Er is een uitgebreide
kijkbegeleider- een folderboekje
-van zowel hettuinencomplexals
het interieur beschikbaar. Kijk voor
openingstijden en entreeprijzen
op de site: www.dekemastate.nl
tekst en foto's carel Thijssen
Jelsum. Het is even zoeken op
de landkaart. Maar als je het
kleine terpdorp, op een hanen-
schree van Leeuwarden, hebt
gevonden, wordt je aandacht
subiet opgeëist door Dekema State: een
monumentaal huis, een statige oprij
laan met ruisende lindebomen en een
ommuurde tuin vol sierlijke bloemen,
fruitbomen en bijna vergeten groen
ten. In de brochure wordt Dekema Sta
te aangeprezen als 'een eeuwenoude,
adellijke oase, waar de tijd stil is blijven
staan'. Daar is geen letter van gelogen.
Wie even het lawaai van de nabijgele
gen vliegbasis vergeet, weet zich hier in
een paradijsje van pais en vree.
„Dat is wel anders geweest", verze
kert Jacomine Hoogendam als we, wan
delend over de kaarsrechte, keurig aan
geharkte schelpenpaden, Dekema State
in het vizier krijgen. Hoogendam (49),
sinds 2000 met echtgenoot Wim be
heerder van het domein, doelt op de ge
schiedenis van de state. „Deze buiten
plaats is ontstaan als stins, een stenen
huis dus. Met een gracht eromheen. De
grootgrondbezitter trok zich hier in de
middeleeuwen terug als hij en zijn ge
zin werden aangevallen. Door wie?
Door boeven en bandieten en allerlei
gespuis dat hier rondliep", legt Hoogen
dam uit. „Je moet even niet denken
aan de middeleeuwen met ridders en
jonkvrouwen. Nee, hier in Friesland
was het iets minder romantisch. Als ze
in het ene dorp vonden dat ze te wei
nig vee hadden, dachten ze: 'oh, die
heeft wel wat koeien rondlopen'. Dan
gingen ze bij laag water van de ene terp
naar de andere en kaapten de boel. Zo
Speeltoren in Park Clorophylle:
plezier verzekerd.
