'Het is net als
met fietsen:
verleren doe
je het nooit'
'Er gaat tijdens de vakantie inderdaad kennis verloren, maar dat
herstelt zich na de vakantie weer erg snel'
Presley Bergen, bestuurslid van de vereniging Beter Onderwijs Nederland
dinsdag 24 juli 2012
Kortere zomervakantie
om didactische rede
nen? „Gewoon weer
een nieuw argument
om de vakanties te bekorten, iets
waar ze al langer mee bezig zijn",
reageert Frank Tang, docent ge
schiedenis havo en vwo in Am
sterdam.
„Ik merk zelf niet echt dat leerlin
gen na de vakantie slechter pres
teren", zegt hij. „Los daarvan
vind ik dat ze recht hebben op
een lange vakantie, die in Neder
land is nog aan de korte kant als
je dat met bijvoorbeeld Spanje
vergelijkt, waar alles twee maan
den stilligt. Kinderen worden in
de loop van het jaar moe, alleen
voor de laatste toetsen kunnen
ze het opbrengen om nog een
keer heel hard te werken."
Veel scholieren werken volgens
Tang van toets naar toets en zijn
heel berekenend. Na een toets
zijn ze de geleerde stof sowieso
snel vergeten. Of een vakantie
daar veel mee te maken heeft, be
twijfelt hij.
„Een groot probleem in het mo
derne onderwijs is het gebrek
aan interne motivatie; leerlingen
leren om een voldoende te halen,
niet omdat ze het leuk vinden.
Dat betekent ook dat ze kennis
snel weer vergeten. Maar ik zou
zo snel niet weten wat je daaraan
kunt doen. Scholen proberen het
'leuker te maken', zetten nieuwe
media in bijvoorbeeld. Maar dat
slaat soms door, het mag niet ten
koste gaan van de inhoud."
Een kortere zomervakantie is vol
gens Tang niet alleen uit pedago
gisch en didactisch oogpunt een
slecht idee. „Ook docenten heb
ben een lange vakantie nodig. Bo
vendien is er een groot lerarente
kort. De lonen in hét onderwijs
zijn laag, dat wordt nog enigszins
goedgemaakt door de vakanties.
Als je daar ook nog eens aan gaat
tomen, zullen er nog meer lera
ren afhaken en nog minder stu
denten kiezen voor een baan in
het onderwijs. Dan heb je een
groot probleem."
Ellis de Werdt is moeder van
drie kinderen van 6,11 en 13 in
Den Burg op Texel. Volgende
week begint de schoolvakantie
voor het trio. „Ik heb niet het
idee dat ze na de vakantie alles
weer vergeten zijn wat ze daar
voor hebben geleerd. Het is net
als met fietsen; als je dat een tijd
niet gedaan hebt, moet je mis
schien weer even op gang ko
men, maar verleren doe je het
nooit"
Haar jongste telg, Tatum (6), is
volgens moeder juist 'heel erg
toe aan vakantie'. „En ik denk
ook dat ze die zes weken gewoon
nodig heeft om energie bij te tan
ken, misschien zou een paar we
ken langer zelfs goed voor haar
zijn. Dat arme kind is al weken
heel hangerig en komt nauwe
lijks ergens meer toe. School is
niet niks voor zo'n kleintje dat
naar groep 2 gaat, dat vergt veel
van zo'n kind."
Aan de schoolprestaties van de
andere twee meiden, Carlijn (11)
en Anouk (13), merkt ze niet dat
die moeite hebben om na de zo
mer weer op gang te komen.
De zomervakanties zijn van oudsher lang, zodat kinderen boeren bij de oogst konden helpen. foto ANP
ten leren, stelden de onderzoekers
vast. Op die manier nemen zowel
de verschillen tussen leerlingen als
tussen sociale klassen toe.
Toch noemt Presley Bergen, be
stuurslid van de vereniging Beter
Onderwijs Nederland (BON), het
inkorten van de zomervakantie
'een zéér slecht idee'. BON ijvert
voor inhoudelijk sterker onderwijs
en uit felle kritiek op de gevolgen
van de vele stelselvernieuwingen
die het onderwijs kapot zouden
hebben gemaakt.
De vereniging ageert vooral tegen
pedagogische en ideologische
nieuwlichterij. Ze wil weer de na
druk leggen op ouderwetse kennis
overdracht.
Bergen gaf voordat hij hogeschool
docent bedrijfscommunicatie en
Nederlands werd een tijd Neder
lands in het voortgezet onderwijs.
„Ik weet: er gaat tijdens de vakan
tie inderdaad kennis verloren,
maar dat herstelt zich na de vakan
tie weer erg snel. Kinderen heb
ben heel flexibele hersenen. Alle
scholen ter wereld zijn in de zo
mer twee maanden dicht, ook in
Finland, waar de schoolresultaten
het beste van de hele wereld zijn.
Alleen Nederland kent slechts zes
of zeven weken."
De oplossing van de problemen
van het Nederlandse onderwijs zit
'm volgens BON dan ook niet in
een nóg kortere vakantie. „We
moeten zorgen dat we betere lera
ren krijgen en dat er een betere
controle is op de eindresultaten."
Bergen: „De afgelopen twintig jaar
zijn in Nederland slechte docen
ten opgeleid, vooral voor het basis
onderwijs. Terwijl 80 procent van
de kwaliteit van het onderwijs
wordt bepaald door de kwaliteit
van de docent."
Bovendien zouden leraren niet vol
doende hebben aan een korte zo
mervakantie. „Ik heb zelf 5,5 we
ken nu, maar daarvan ben ik er
drie toch met mijn werk bezig. Als
ik alle tijd die ik buiten de lesuren
werk optel, heb ik net zoveel va
kantie als een bouwvakker. Leraar
zijn is een heel zware baan, dat
wordt vaak vergeten. Tegenover
zware pieken in het lesrooster
staan gelukkig ook vrije dagen.
Daar moet je van afblijven, anders
maak je het vak nóg onaantrekke
lijker."
