Jan Francois, het vergeten
wonderkind van Vlissingen
JQ
221 zeeland
Joep Bremmers
Gratis naar een
concert van Harm
en Noortje
Zondags concert
IB Villa Valentijn Middelburg
4 tot 13 jaar
zaterdag 21 juli 2012
W
„Altijd maar Michiel. Zijn beeltenis komt op een pand bij een dokje waar hij niets mee
had, zijn naam wordt verbonden aan een ziekenhuis dat vervolgens uit de stad verdwijnt.
Maar er zijn veel meer belangrijke Vlissingers. Het is armoede dat we ze amper kennen."
MIDDELBURG - Harm Hoeve en
Noortje van Middelkoop geven
vrijdag 27 juli een concert in de
Koorkerk in Middelburg. Zij bespe
len de panfluit en het orgel en
brengen muziek van onder ande
ren Haydn ten gehore. Ook spelen
ze een medley uit de Sound of Mu
sic en een aantal bewerkingen van
bekende geestelijke liederen. Het
concert begint om 20 uur. De en
tree kost 10 euro per persoon en
voor kinderen t/m 12 jaar 5 euro.
Maar er zijn ook gratis kaarten
voor de eerste zes mensen die een
e-mail sturen met naam en adres
en met de vermelding gratis toe
gangskaart Middelburg naar
noortjevanmiddelkoop@hetnet.nl
Als het over Grote Vlissingers
gaat, gaat het vrijwel altijd over
Michiel de Ruyter. Maar de stad
heeft veel meer betekenisvolle
inwoners voortgebracht. Publi
cist Joep Bremmers duikelt de
een na de ander op en lettert
er een gouden lijstje omheen.
door Wendy van den Hurk
Johan Evertsen, Michiel de
Ruyter, Adriaen Banckert. Ja
cobus Bellamy, Betje Wolff,
Hans Verhagen, Floor
Wibaut, Jean-Louis Pisuisse,
Geert van Oorschot. Etcetera „En
het gaat altijd maar over Michiel.
Zijn beeltenis komt op een pand
bij een dokje waar hij niets te ma
ken had, zijn naam wordt verbon
den aan een ziekenhuis dat vervol
gens uit de stad verdwijnt. Maar er
zijn veel meer belangrijke Vlissin
gers. Het is armoede dat we ze am
per kennen."
Samen met acteur/artiest Jim de
Groot zette Vlissinger Joep Brem
mers, die het werk van de dichters
Simon Vinkenoog en Allen Gins
berg bundelde, op Festival Onder
stroom stappen om daar verande
ring in te brengen. Op een verha
lenavond vertelden De Groot, een
Amsterdammer notabene, en
Bremmers over twee vergeten Vlis
singers. Althans, in Vlissingen ver
geten Vlissingers. Want Jean-Louis
Pisuisse, wiens leven door De
Groot werd verhaald, leeft in de ar
tiestenwereld nog altijd voort. He
le boeken zijn er over hem geschre
ven. Over Jan Francois Brouwen-
aar, aan wie Bremmers memoreer
de, nauwelijks een letter. Totdat
Bremmers op zijn levensverhaal
stuitte en het stapje voor stapje
ontrafelde. „Een on-ge-lo-fe-lijk le
vensverhaal. Dit moet iedereen we
ten, zeker in Vlissingen."
Jan Francois Brouwenaar werd op
26 juli 1815 geboren als oudste
kind van een barbier en pruiken
maker. Zijn vader heeft een kap
perszaakje op de hoek van de
Walstraat en de Lange Zelke; maar
dan aan de andere kant van de
Walstraat. Het is een arm gezin.
Ook de stad maakt een arme perio
de door: de Engelsen hadden het
in 1809 in puin geschoten en de
Fransen lieten het later als lege ves
ting achter. Vlissingen is een vitte
mort, een dode stad.
Net als veel kinderen gaat Jan
Francois na de lagere school wer
ken op de marinewerf Hij belandt
op de blokkenmakerij, waar hij
houten katrollen moet maken.
Maar Jan Francois is anders dan an
dere kinderen. Hij leert zichzelf di
verse talen: Engels, Duits, Frans,
Italiaans en, naar men zei, zelfs
een woordje Russisch. In zijn vrije
tijd manifesteert het wonderkind
zich als dichter en vertaler, van on
der meer Goethe, Tasso en Lord
Byron. In de avonduren gaat hij
naar de Stadstekenschool, waar hij
uitblinkt in tekenen en beeldhou
wen. Hij wint er in 1837 een zilve
ren' draagpenning mee en klimt
op de werf op tot beeldhouwer
eerste klas. Onder invloed van Itali
aanse beeldhouwers is Brouwen
aar vastberaden de werf te ont
groeien.
Als hij bijna dertig is, zet hij een
belangrijke stap. Hij reist naar
Brussel en klopt aan bij Willem
Geefs, indertijd een beroemd
beeldhouwer. Die neemt Brouwen
aar vrijwel onmiddellijk aan.
Overdag werkt Brouwenaar
in het atelier van Geefs, 's
avonds volgt hij lessen
aan de Academie Royale des
Beaux-Arts. Ook daar worden zijn
talenten opgemerkt. Nog in het
zelfde jaar wint hij er een zilveren
erepenning. Ook voor zijn literaire
kwaliteiten komt erkenning. Brou-
wenaars vertalingen, in het jonge
België gewild omdat ze eens niet
in het Frans zijn, vinden gretig af
trek bij belangrijke bladen.
Intussen blijft Brouwenaar maar
beeldhouwprijzen winnen. Als dat
in 1848 eens niet de eerste, maar
de tweede is, is hij zo ongelukkig
dat hij stopt met de academie en
ontslag neemt bij zijn meester. Hij
begint voor zichzelf en gaat als een
razende aan het werk. Tot hem ter
ore komt dat de Academie voor
Beeldende Kunsten in Amsterdam
een wedstrijd heeft uitgeschreven,
met als 'groote prijs' een vierjarig
studieverblijf in Brouwenaars ge
liefde Italië. Hij is vastberaden te
winnen, schrijft zich in en ver
huist naar Amsterdam.
Om te mogen deelnemen aan het
prijskamp, moet een voorexamen
worden afgelegd. Brouwenaar
haalt dat ternauwernood en blijft
over met twee andere kandidaten,
Stöver en Hekker. Dan komt de
grote wedstrijd met als opdracht:
een beeld in ronde Bosse met als on
derwerp Soranus de Batavier, die ter
verbazing van Keizer Hadrianus en
zijn Romeinen met den boog een pijl
afschiet, dien in het nederdalen met
eenen tweede door midden schiet.
Drie maanden krijgt het drietal er
voor, ieder in een eigen loge op de
academie. Brouwenaar werkt hard
en put zich in zijn vrije uren uit
met het schrijven van poëzie.
Dat kan nooit lang goed gaan. Te
gen het einde van de wedstrijd is
Brouwenaar overwerkt. Tegen de
conciërge zegt de jonge beeldhou
wer zijn beeld uit ontevredenheid
te zullen vernietigen. De conciërge
alarmeert de begeleidingscommis
sie. De heren ontzeggen hem uit
ongerustheid toegang tot zijn loge.
Ogenschijnlijk rustig verlaat Brou
wenaar de academie, maar op het
Rokin springt hij van een brug de
gracht in. Omstanders redden
hem, maar de commissie besluit
Brouwenaar te laten opnemen in
het Buitengasthuis voor geesteszie
ken en cholerapatiënten.
Terwijl Brouwenaar daar ligt, stap
pen commissieleden zijn loge bin
nen en constateren dat zijn beeld
door uitdroging scheuren begint te
vertonen. Daarom schakelen ze
Hekker en Stöver in om het te her
stellen. Met Brouwenaar gaat het
intussen slechter, aangezien hij in
de gracht cholera blijkt te hebben
opgelopen. Zijn broer komt over
uit Vlissingen.
Het beeld wordt toch ingediend.
En... wint. Brouwenaar kan zijn Ita
liaanse droom waarmaken. Hij is
gelukkig. Maar ook zo uitgeput en
ziek, dat hij een paar dagen later
sterft. Jan Francois Brouwenaar is
dan pas 34 jaar.
Bremmers zucht. „En dan vernoe
men ze het kunstencentrum aan
de Brouwenaarstraat naar iemand,
Theo van Doesburg, die niets met
Vlissingen had. Dat moet toch an
ders kunnen."
DOMBURG - In de Hervormde Kerk
aan de Markt in Domburg vindt
zondag het openingsconcert plaats
in een serie van vijf zondagavond
concerten. Pianist Andrés Anazco
uit Ecuador speelt werken van
Ludwig van Beethoven, Frédéric
Chopin en Alexander Skriabin. Na
de pauze brengen de Amerikaanse
violist Samuel Katz en de Japanse
pianist Yukio Hasegawa stukken
van Tomaso Antonio Vitali en
César Franck ten gehore. Het con
cert begint om 20.30 uur. Entree
kost 19 euro, CJP/jongeren tot 30
jaar betalen 9,50 euro.
kinderdagverblijf
Kinderdagverblijf Villa Valentijn Middelburg al 10 jaar uw vertrouwde adres voor kinderopvang
kunt u vinden aan de Rouaansekaai 61 in Middelburg, naast de Kuijperspoort.
Wij zijn een zelfstandige geregistreerde organisatie.
Eind 2012 wordt er een kiss en ride (parkeer)
mogelijkheid gecreeërd.
Verder is er een heerlijk beschutte tuin aanwezig
waar uw kinderen veilig kunnen spelen.
Uitgebreide informatie kunt u vinden op onze website
www.viHavalentiinmiddetburq.nl en
via ons email adres info@villavalentijn.nl
Wij kennen een zeer scherpe prijs/kwaliteit verhouding.
Telefonisch zijn wij te bereiken op 0854-890090
Kleinschalig flexibel.
Voor meer informatie:
www.koozie.nl
kinderopvang
De BSO heeft eigen
ruimten.
Voorschoolse,
naschoolse en
vakantie-opvang.
In de buurt van
laasisscholen.
Joep Bremmers in de Brouwenaarstraat in Vlissingen.
foto Ruben Oreel
Tegen inlevering van deze coupon
FOOT FISH SPA AANBIEDING
2 personen van^étJ^ voor €38,-
Beleel de exclusieve natuurlijke ervaring door de Gorro
Rufo visjes tijdens een behandeling in de toot Fish Spa.
Actie is geldig tot en mei
30 september 2012.
Lees vooraf ons Foot Fish
Spa reglement op de
r,DE, PAREL, website.
Kuur- Beautycentrum Dc Parel
kuürphoftlomb'jrg.ri
.•ëdbeiweg 2 Ooróbüig lel. dll8-5S327C).
www.beautycentrumdeparel.nl