Uitgezette steuren weten Noordzee feilloos te vinden 'Natuur is politiek geworden. Soms worden dieren uitgezet omdat vr,|das 20 |U|'2012 de minister vreest dat hij anders boetes moet betalen aan Brussel' II Ecoloog Hugh Jansman van de Wageningen Universiteit nen zij vrij kunnen bewegen. En juist op de toekomst van deze eco logische hoofdstructuur (EHS) is door het laatste kabinet enorm ge kort. „Nederland kent veel losse natuurgebieden. De EHS moet al deze kraaltjes aan elkaar verbin den", zegt Jansman. „Dieren moe ten te grote afstanden afleggen om bij een andere populatie te komen. Met een heidebrand in Salland zijn alle korhoenders in één klap verdwenen. Ook de knoflookpad die deze week is uitgezet, kampt met een versnipperd leefgebied. Europese verbinding zorgt voor meer genetische vitaliteit en ver kleint dë kans op inteelt." Soms helpt het om geduld te heb ben. Halverwege de jaren negentig waren er vergevorderde plannen om de zeearend opnieuw uit te zet ten. De grote roofvogel heeft oude bomen nodig en veel rust, voor waarden die hier niet genoeg aan wezig leken. Maar de vergunning was nog niet rond of er streek to taal onverwacht een zeearend neer in Nederland. Sinds 2006 broeden hier weer zeearenden. Zonder hulp van de mens. door Joep Trommelen De 'prehistorisch' ogen de Atlantische steur is met zijn obscure uiter lijk, zijn omvang (steu ren kunnen tot 3,5 meter lang wor den) en kaviaar productie een dier dat tot de verbeelding spreekt. Het uitzetten van 47 steuren dit voor jaar kreeg daarom veel aandacht. De jonge, in Frankrijk gekweekte vissen zijn door het Wereld Na tuur Fonds, ARK Natuurontwikke ling en Sportvisserij Nederland uitgezet in de Waal bij Nijmegen en de Oude Maas bij Rotterdam. Vijftig jaar nadat de steur uit de Nederlandse wateren is verdwe nen, is de acipensor sturio, die 250 miljoen jaar geleden al op aarde rond zwom, weer terug. De uitgezette vissen dragen een zendertje. Kabels op de rivierbo dem signaleren wanneer een steur er overheen zwemt. Sportvissers beloven vangsten te melden en dieren los te laten; de wereldwijd bedreigde steur is een beschermde diersoort. Deze week kwam ARK Natuurontwikkeling met goed nieuws: van de 47 steuren hebben er zeventien al hun weg gevonden naar de Noordzee, allemaal via de brakke Nieuwe Waterweg in plaats van via het zoete Haring vliet. In de 'spaghetti' van water wegen voorbij Gorinchem kiezen ze feilloos de juiste weg. De steuren blijven enkele dagen in het brakke, voedselrijke water voordat ze verder de Noordzee op gaan. Normaliter trekken ze als ze een tot twee jaar oud zijn naar een estuarium waar zoet rivier- en zout zeewater elkaar treffen. Daar groeien ze op totdat ze als ze acht of tien jaar zijn naar de open zee trekken. Geslachtsrijpe steuren (tussen tien en dertien jaar) keren om de twee jaar terug naar de ri vier om te paaien. Het Wereld Na tuur Fonds (WNF) denkt dat de ri vieren in Nederland schoon ge noeg zijn om de uitgestorven steur terug te laten keren. Grote vraag is óf en hoe de steuren, die zeventig jaar oud kunnen worden, terugkeren om te paaien. En gaan ze dan terug naar Nederland of naar hun geboortegrond in Frank rijk? Het WNF ziet het steurproject als een proef; als de Nederlandse ri vieren inderdaad schoon genoeg zijn, biedt dat wellicht perspectief voor andere vissen. Volgens het WNF zijn de estuaria in het Delta gebied bij uitstek geschikt voor de steur. Voorlopig is de Nieuwe Wa terweg de enige echte uitgang naar de Noordzee, maar er zijn plannen om de Haringvlietsluizen constant op een kier te zetten. Dan ontstaat ook daar een zoet-zoutwaterovergang met nieu we 'Zeeuwse' toegangen tot de Noordzee. Succesvolle en mislukte herintroducties BEVER: succes Achteruitgang: Bevers zijn altijd sterk bejaagd voor hun pels en vlees. In 1826 werd de laatste bekende bever in ons land langs de IJssel gedood. Bevers zijn van wege hun knaag-, graaf- en bouwactiviteiten landschapsvormend en langs stro mende wateren makers van wetlands. Uitgezet: Vanaf 1988 tot 2009 zijn 150 bevers uitgezet. Verder zijn er vanaf 1992 tientallen bevers via de Roer en de Maas Limburg binnengekomen. Nu: Er zijn nu vijf afzonderlijke populaties: in de Biesbosch, de Gelderse Poort, Fle voland, Limburg en Drenthe. Het aantal bevers groeide van 130 in 2000 naar circa 525 in 2010. De populatie groeit nog steeds. RAAF: (beperkt) succes Achteruitgang: Vooral door bejaging nagenoeg uitgestorven in de jaren zeventig. Uitgezet: Tussen 1969 en 1992 zijn 200 raven op de Veluwe uitgezet. Nu: Het merendeel van de 75-90 broedparen zit op de Veluwe. Kleine aantallen komen voor op de Utrechtse Heuvelrug en in Salland, de Achterhoek, Drenthe en Flevoland. Het broedsucces loopt terug door een geringere beschikbaarheid van voedsel (onder andere de afname van het aantal konijnen). OTTER: succes Achteruitgang: Door bejaging, verkleining van de leefgebieden, hoge concentra ties pcb's in de vis die zij aten, visfuiken en het verkeer verdween de otter in de ja ren negentig nagenoeg uit Nederland. Uitgezet: Tussen 2002 en 2009 zijn 31 otters uitgezet in de laagveengebieden van Zuidoost-Friesland en Noördwest-Overijssel. De dieren kwamen uit wildvang in Oost-Europa en uit dierenparken. Nu: De populatie is gegroeid tot 60 dieren in 2010. Inteelt kan echter afname van de reproductie en overleving van (jonge) otters gaan betekenen. OOIEVAAR: succes Achteruitgang: De ooievaar is rond 1991 nagenoeg verdwenen door intensieve landbouw en verhoogde sterfte langs de trekroute door hoogspanningsleidingen en droogte. Uitgezet: In het Zuid-Hollandse Liesveld is in 1969 een fokprogramma gestart met 28 ooievaars uit diverse landen. In de jaren tachtig zijn de ooievaars uitgezet naar twaalf buitenstations. De helft overwintert hier, de rest trekt weg. Nu: Circa 750 broedparen vanaf 2009. Slechts 20 tot 50 broedparen overleven zonder menselijke hulp. KORENWOLF: (beperkt) Succes Achteruitgang: Door de intensieve landbouw is deze hamstersoort in 1999 nage noeg uitgestorven. Uitgezet: Herintroductie via fokprogramma in Limburg. De soort nam snel toe maar door het natte en koude voorjaar van 2008 stierf 60 procent. Nu: De soort is niet uit de gevarenzone. Voor een duurzame populatie zijn per ge bied circa 500 hamsters nodig. Dat wordt alleen rond Sittard gehaald. KORHOEN: (nagenoeg) mislukt Achteruitgang: Met het verdwijnen van heidevelden, de toename van de recrea tiedruk en vooral verdroging is deze vogelsoort gedecimeerd. Uitgezet: Diverse malen uitgezet. Dit voorjaar zijn vijf Zweedse korhoenders uitge zet op de Sallandse Heuvelrug. Nu: Drie van de vijf uitgezette dieren zijn dood. Ook alle 28 kuikens zijn gestor ven. Volgend jaar worden mogelijk weer 20 korhoenders uit Zweden losgelaten. Dat is afhankelijk van nieuw onderzoek over wat er precies schort aan de voedsel voorziening van de kuikens. Bron CBS foto's ANP GPD

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2012 | | pagina 11