io I herintroducties Knoflookpadden in Brabant, haaitjes in Zeeland en korhoenders in Twente. Om bedreigde dieren te beschermen, kiezen natuurbeschermers er regelmatig voor soorten opnieuw uit te zetten. Maar de kritiek op herintroducties groeit. Uitzetten of uitsterven vrijdag 20 juli 2012 door Monique Prins illustratie Mark Reijntjens Het gaat goed met de ooievaar, die begin jaren tach tig opnieuw is uit gezet. Maar het succes heeft een keerzijde. De groeiende groep ooie vaars eet graag kuikeris van de grutto, die hier juist met veel geld en moeite wordt beschermd. Steeds vaker kiezen natuurbescher mers voor herintroductie van die ren die zijn verdwenen of ernstig worden bedreigd, zoals deze week de knoflookpad in Brabant en de hondshaai in de Oosterschelde. Maar de kritiek op herintroducties groeit. Het is te duur en kansloos (het korhoen op de Sallandse Heu velrug), het is een bedreiging voor andere kwetsbare dieren (grote gra zers in de Oostvaardersplassen ver trappen tientallen planten en broedvogels), en de risico's voor de dieren zijn te groot (otters in de grote rivieren). Wie gelijk heeft, is moeilijk te zeggen. Voor- en tegenstanders schermen met rapporten waarin hun eigen gelijk wordt aangetoond. Roofvogelexpert Rob Bijlsma er gert zich mateloos aan alle dure projecten om het korhoen te red den. „Zolang we niets doen aan het echte probleem, namelijk de intensieve landbouw, kan het kor hoen hier niet overleven. En dat weet iedereen. Maar het korhoen is een knuffelbeest dat wordt inge zet als pr-middel om mensen naar Salland te lokken. Het gaat om toe risme en boeren, niet om dieren." Dat is wat te cynisch gesteld, vindt ecoloog Michiel van der Weide van Natuurmonumenten. „Het geld verdwijnt niet allemaal in de maag van het korhoen. Lokale on dernemers die werk uitvoeren op de hei, verdienen er een boterham aan. Het korhoen is een icoon soort, een vlaggenschip van het heidelandschap. Voor het korhoen is de hei kleinschaliger geplagd en zijn bomen gekapt. Daar profite ren ook de nachtzwaluw, zandha- gedis en roodborsttapuit van." Steeds meer mensen vragen zich hardop af of we alle bedreigde die ren wel moeten redden. Filosoof Bas Haring gooide vorig jaar de knuppel in het hoenderhok door in zijn boek Plastic Panda's te stel len dat we een derde van alle dier soorten best kunnen missen. Laat ze maar uitsterven, dan komen er weer andere dieren voor terug. „Natuurlijk zijn er dieren die we kunnen missen", zegt Van der Weide van Natuurmonumenten. „Maar we weten niet precies waar de grens ligt. Laten we daarom voorzichtig zijn. Bovendien heb ben wij als mens volgens mij ook 'Het korhoen is een knuffelbeest dat wordt ingezet als pr-middel' de morele plicht om tot het uiter ste te gaan voor bedreigde dieren. Zeker omdat wij de grootste ver oorzakers zijn van hun proble men. Een soort die verdwijnt, krijg je niet meer terug." Van der Weide zucht als hij hoort dat boze Twentenaren hebben uit gerekend hoeveel duizenden eu ro's het korhoen per inwoner heeft gekost. „Snelwegen kosten ook geld, de Betuwelijn ook." Niet elk dier dat dreigt uit te ster ven, komt in aanmerking voor her introductie. Het uitzetten moet een reële kans van slagen hebben en de redenen waarom het dier na genoeg is verdwenen, moeten zijn aangepakt. „Een dier kan nog zo knuffelbaar zijn, als de omstandig heden niet goed zijn, mag het dier niet opnieuw worden uitgezet", zegt ecoloog Hugh lansman van de Wageningen Universiteit. Hij was betrokken bij herintroducties van de otter, de knoflookpad, het korhoen en de korenwolf „Natuur is politiek geworden. Soms wor den dieren uitgezet omdat de mi nister vreest dat hij Brussel anders boetes moet betalen. Binnen de Europese Unie is immers afgespro ken dat landen alles moeten doen om ervoor te zorgen dat diersoor ten niet uitsterven. Dan spelen eco logische argumenten een bijrol." Voorkomen is beter dan uitzetten, menen steeds meer ecologen. Be dreigde planten en dieren zijn vooral gebaat bij de vorming van een Europees netwerk waarbin-

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2012 | | pagina 10