vergeefs op Nederlandse studenten
i; spectrum
Zaterdag 14 juli 2012
China is hot, maar slechts een handvol Nederlandse studenten waagt
de reis naar het verre oosten. Grote bedrijven, alle universiteiten en
de overheid willen dat veranderen.
door Remko Tanis
Op één van de wolkenkrab
bers die hun schaduw wer
pen over de Victoria Har
bour in Hongkong staat in
groot, blauw neon: Philips.
Duizenden kilometers naar het noorden,
in een afgelegen regio in Noord-China, is
vorige maand de nieuwste fabriek van che
mieconcern DSM geopend. Kleinere Chine
se steden als Xiamen en Hangzhou zijn
sinds kort via rechtstreekse vluchten ver
bonden met Europa. Exclusief dankzij
KLM.
Nederlandse bedrijven hebben Azië en
China allang ontdekt en zijn er alom aan
wezig. Randstad groeide vorig jaar 88 pro
cent in China. FrieslandCampina haalt in
middels een vijfde van zijn omzet uit Azië
en verdient elk jaar meer in de regio, ter
wijl de groei in Europa stagneert.
„Maar waar blijven de Nederlandse studen
ten", vraagt de Brit James Sharpton zich
hardop af in de woning van Robert Schud-
deboom, de Nederlandse consul-generaal
in Hongkong. Zijn toehoorders zijn dertig
Nederlandse studenten die deze zomer
een stoomcursus China volgen aan univer
siteiten in Hongkong en Sjanghai.
Sharpton werkt voor Goldman Sachs,
geen Nederlands bedrijf. Hij is toch komen
opdagen om antwoord te krijgen op zijn
vraag. „Nederland handelt langer in Azië
dan welk Europees land ook. Het is een
land met fantastische bedrijven en een goe
de reputatie die over eeuwen is opge
bouwd. Dat is veel waard hier, maar waar
blijven de Nederlandse studenten om daar
van te profiteren? Met je geweldige idee
ben je hier beter af dan in Europa."
Die vraag ldonk dit voorjaar ook in een
rapport van de Adviesraad voor Weten-
schaps- en Technologiebeleid. De raad stel
de dat meer Nederlandse studenten naar
China moeten. Er studeren 5.500 Chine
zen in Nederland, terwijl nog geen 50 Ne
derlandse studenten ervoor kiezen een
deel van hun opleiding te volgen in China,
een land dat met de dag belangrijker
wordt. In heel Azië zitten nog geen drie
honderd Nederlandse studenten.
„De hoeveelheid vakantie die je in Europa
krijgt, is geweldig", zegt Amout van Rijn,
Chief Investment Officer van het Neder
landse Robeco in Hongkong. „Maar er is
geen energie in Europa. Daarvoor moet je
hier zijn."
Hij verheft zijn stem richting de dertig Ne
derlandse studenten die voor hem zitten:
„Blijf Niet. In. Europa. Kom naar Azië."
De groep studenten doet mee aan de eer
ste Netherlands Asia Honours Summer
School (NAHSS). Het is een project dat
wordt gesteund vanuit alle Nederlandse
universiteiten, zeventien grote bedrijven
als ABN Amro, Philips, Unilever, DSM en
FrieslandCampina en door vier ministeries
en de Koninklijke Nederlandse Akademie
van Wetenschappen. De studenten, allen
derdejaars, de helft mannen, de helft vrou
wen, zijn geselecteerd op hun prestaties en
motivatie.
„De kritische vraag waar Nederlandse stu
denten blijven, is helemaal terecht", zegt
de Utrechtse student Anne Marie Droste
(23). Anderhalfjaar geleden kwam ze voor
het eerst in China, op vakantie. „In het
vliegtuig naar Sjanghai was ik erg be
nieuwd of die stad ons al zou hebben inge
haald. Toen ik landde, werd direct duide
lijk: dat hebben ze tien jaar geleden al ge
daan. Nu zijn ze ons ver voorbij."
Droste moet met vijf medestudenten deze
zomer in China antwoord zoeken op de
vraag welke hindernissen Nederlandse stu
denten nu tegenhouden om naar het Oos
ten te komen.
Studenten tijdens de eerste Netherlands
Asia Honours Summer School. Het doel: stu
denten warm maken voor Azië. foto GPD
„De rode loper ligt ook niet echt uit", zegt
Axel Zeijen (22), die in Eindhoven stu
deert. Het papierwerk om in Azië te stude
ren, is veel omslachtiger dan wanneer je
binnen Europa blijft, aldus de groep.
„Mijn universiteit draagt bepaalde bestem
mingen enorm uit", meldt Eline Jansen
(21), student in Enschede. „Maar China zit
daar echt niet bij." De 22-jarige Brigitte
Borm, student antropologie in Amster
dam: „In colleges gaat het nooit over Chi
na. Zelden lees ik werk van Chinese weten
schappers."
Die onbekendheid van China noemen ook
de Utrechtse student Wouter Witvoet (22)
en Remon Belster (21), student aan de Uni
versiteit Twente, als reden voor de magere
opkomst van Nederlandse studenten in
het Oosten. Witvoet: „De Tsinghua-univer-
siteit in Peking is beter dan de meeste Ne
derlandse universiteiten. Maar bedrijven
waar je later gaat solliciteren, kunnen zich
niets voorstellen bij Tsinghua. Oxford, dat
kennen ze. Tsinghua is geen klinkende
naam, ook al is de opleiding net zo goed."
Belster: „Nederlandse bedrijven hebben
veel beter door dan studenten welke kan
sen hier liggen. Op onze universiteiten is
gewoon nog niet consequent aandacht
voor China. Dat duurt nog wel een aantal
jaren."
China en Azië figureren al jaren in het we
reldnieuws met verhalen over snelle ont
wikkelingen die continu nieuwe kansen
bieden. Toch hebben Nederlandse studen
ten een duw nodig van grote bedrijven, de
universiteiten en de overheid om dat zelf
te gaan ervaren. „Ik begrijp het wel", zegt
Robert Schuddeboom, de Nederlandse
consul in Hongkong. „Het is ook niet mak
kelijk als 20-jarige in je eentje in Bombay,
in India, te zitten. Studeren in Duisburg is
makkelijker. Azië heeft na de Tweede We
reldoorlog op Nederlandse universiteiten
nooit bestaan, op een enkele uitzondering
na. Ook in de media ontbrak de aandacht
lange tijd, terwijl onder Nederlandse politi
ci altijd meer aandacht lijkt voor hoog be
zoek uit Amerika dan uit het Oosten. We
moeten in Nederland meer bewustwor
ding creëren en een hoop van het onbe
kende wegnemen."
Arnoud van den Berg is de general mana
ger in Hongkong van zuivelgigant Fries
landCampina. „Ik studeerde in 1995 af en
dat moest van mezelf per se in China. Hier
gebeurde het en dat is natuurlijk nog
steeds zo. Wat dat betreft is het wel verba
zend dat Nederlandse studenten een duw
tje nodig hebben om ze hier te krijgen. Je
zou hopen dat ze het uit zichzelf deden."
FrieslandCampina is één van de sponsoren
van de summerschool. Van den Berg: „le
dereen heeft zijn mond vol van Azië en
China, maar te weinig mensen zijn er ook
echt geweest. Wij hebben graag internatio
nale managers en dus ook graag Nederlan
ders hier in dienst. We hebben veel talent
in huis, maar er moet wel aanwas blijven."
Chemiegigant DSM hoopt met steun aan
de summerschool ook een intemationaler
perspectief te scheppen bij Nederlandse
studenten. „Die zijn zich nog niet hele
maal bewust van de mogelijkheden, zeker
ook in Azië", zegt Anneke Luijkenaar, di
recteur wereldwijde personeelswerving bij
DSM. „Wij werken steeds meer samen
met buitenlandse universiteiten om te zoe
ken naar echt internationaal georiënteerde
studenten. We willen dat Nederlandse stu
denten blijven meekomen in de honger
naar talent van bedrijven als DSM."
De dertig studenten van de eerste summer
school vliegen 5 augustus terug naar Neder
land. Daar moeten ze eind september aan
de organisatoren en sponsoren gaan uitleg
gen waarom er volgens hen nu weinig stu
denten naar het Oosten gaan en wat daar
aan kan worden gedaan. De groepsleden
moeten als ambassadeurs gaan zorgen
voor meer enthousiasme onder medestu
denten om een periode in Azië door te
brengen. „We verwachten dat de summer
school als vliegwiel zal werken en zal zor
gen voor een toename van het aantal stu
denten dat een deel van de studie in Azië
zal volgen", zegt Wouter Feldberg van de
Universiteit Utrecht, één van de drijvende
krachten van de summer school. Doel is
volgend jaar tachtig tot honderd studenten
voor een zomer op pad te sturen en uitein
delijk enkele honderden per jaar.
reageren?
spectrum@wegener.nl
