Nieuw jasje voor een
prachtige kruisweg
Kruisweg Koewacht
221 zeeland
Veel Europees geld voor ^fz€
Belgische vaarwegen
Er is werk zat in onze regio
almanak
Zuinig
zaterdag 14 juli 2012
door Anoek de Gardeijn
Zeeuws-Vlaanderen krimpt en vergrijst Veel jongeren trekken weg.
Maar waarom? Bas Dingenouts (De Rede), Anoek de Gardeijn (Zwin
College), Christel Tuin (Reynaertcollege) en Raymond de Frel (Zelden-
rust-Steelantcollege) proberen daarop aan de hand van hun klassen-
foto's antwoord te krijgen van hun oud-klasgenoten. Vandaag Huub
van Iwaarden uit de klas van Anoek.
De vermaarde Vlaamse schilder Tony van Os maakte de kruisweg die in de Koewachtse
kerk hangt. Hij schilderde de veertien staties en ook nog eens twee extra doeken.
Eén met daarop alle voorwerpen uit het passieverhaal en één met het missiekruis.
Huub van Iwaarden bleef Sluis trouw. „Ik denk dat er voor iedereen plaats
is in Zeeuws-Vlaanderen, als je maar graag wil en creatief kunt denken."
Huub van Iwaarden (23)
groeide op in Sluis en
daar woont hij nog
steeds. Dat sommige
oud-klasgenoten Zeeuws-Vlaande
ren de rug toekeerden omdat er
qua werk weinig kansen zijn,
vindt Huub onzin: „Ik denk dat er
voor iedereen plaats is in
Zeeuws-Vlaanderen, als je het
maar graag wilt en creatief kunt
denken."
Zelf had Huub kansen zat in deze
regio, een jaar geleden was hij
een van de maar vier studenten
die de opleiding energietechniek
afrondde aan de Hogeschool Zee
land. Omdat die sector met een
enorm tekort aan personeel
kampt, werd Huub al tijdens zijn
opleiding overspoeld met baan-
aanbiedingen. Werkgevers gooi
den alles in de strijd zoals het be
kostigen van zijn studie, een lap
top en baangarantie, maar Huub
deed waar hij altijd al van droom
de. Hij begon zijn eigen onderne
ming. Met zijn bedrijf Enerlogic
geeft hij advies op het gebied van
energiebesparing.
In zijn sector is meer dan genoeg
werk, maar wat volgens Huub
vaak ontbreekt is structuur. Daar
om werkt hij nu, samen met zijn
twee werknemers, aan een websi
te waarop mensen een energiebe
sparingplan kunnen maken.
De behoefte om Zeeuws-Vlaande
ren te verlaten heeft Huub nooit
gehad. „Hier heb je altijd een va
kantiegevoel", zegt hij. Het enige
nadeel dat hij kan bedenken is de
reistijd, maar ook dat valt nog wel
mee: „Omdat er toch werk ge-
De vergadering van de raadscommis
sie Bestuur en Middelen in Terneu-
zen was die avond van groot belang.
Het ging over bezuinigingen, nog
zwaarder dan de geachte raadsleden
ooit hadden durven denken. Sombe
re gezichten dus, met een wethouder
van Jinanciën, die de bedragen brom
mend opsomde. Toen hij even stokte
omdat hij een aantal niet direct para
te cijfers moest opzoeken, klonk een
oorverdovende knal. Een aanslag op
de naast hem gezeten burgemeester
Nee, een ongelukje. Diens hydrau
lisch aangedreven zetel begaf het. De
burgervader met een rood hoofd: Ja,
ik ben nogal een gewichtig man." De
wethouder droog: „Dank je zeer. Re
paratie van die stoel jaagt ons nog
verder op kosten!"
In de zomer van 1938 werd in
de Koewachtse kerk de kruis
weg ingewijd. 'Eenig voor Neder
land' sprak de toenmalige pas
toor Swagemakers. Nu zeggen
deskundigen: hij had gelijk.
Romain van Damrhe
Bijna 75 jaar oud is de
kruisweg die in de kerk
van Koewacht hangt.
Derhalve tijd om het
kunstwerk van de ver
maarde Vlaamse schilder Tony
van Os eens goed onder handen te
nemen. „Over het algemeen ziet
het er nog goed uit, maar een kolo
nie vleermuizen heeft toch voor
de nodige vervuiling en wat scha
de gezorgd", zegt Marina Mertens
uit het Belgische Stekene.
Zij is samen met haar man Theo
der Boven door het kerkbestuur ge
vraagd de kunstwerken van Tony
van Os te restaureren. Want kunst
werken zijn het, verzekert de res-
tauratrice.
„Dit is echt een prachtige en unie
ke kruisweg. Groot en fraai uitge
voerd. Daar kan Koewacht trots op
zijn. Dit zie je nergens."
Daar is het kerkbestuur inmiddels
ook van overtuigd. „Tony van Os
heeft vaker een kruisweg geschil
derd en ik ben in verschillende ker
ken geweest om die eens te bekij
ken", zegt voorzitter Jo Smet van
het kerkbestuur. „Dan zie je dat
wij in Koewacht iets bijzonders in
de kerk hebben hangen. Dit is een
fantastisch mooie kruisweg die we
moeten koesteren."
Historicus Willy Verschraegen
dook op verzoek van het kerkbe
stuur in de geschiedenis van de
kerk en ontdekte een uitvoerige
correspondentie tussen de toenma
lige pastoor Mattheus Swagema
kers en kunstschilder Tony van Os
die onder andere wereldfaam ver
wierf met het schilderen van land
schappen rond de Schelde.
Verschraegen: „Swagemakers werd
in 1936 door zijn collega-pastoor
Huijgens van de Clinge attent ge-
Op verzoek van Tony
van Os ging pastoor
vaak kijken naar de
staties die klaar waren
maakt op Tony van Os." De in
Temse woonachtige Van Os kende
Huijgens en had hem gevraagd of
hij hem bij Swagemakers kon aan
bevelen. Verschraegen: „Huijgens
schreef een brief en Swagemakers
vond het een goed idee."
Vanaf toen ontspon zich een leven
dige correspondentie tussen Swa
gemakers en Van Os. Verschrae
gen: „Eerst werd over het formaat
gepraat. Uiteindelijk zijn de staties
1.80 bij 2 meter geworden. Uitzon
derlijk groot voor een kruisweg."
Swagemakers hamerde er vooral
op dat het een waardige kruisweg
moest worden en ging altijd kij
ken als Van Os weer een statie
klaar had. Van Os zelf was uiterma
te enthousiast en schreef zelfs een
keer dat hij een Europees kam
pioen worstelen als model gebruik
te voor een van de te schilderen fi
guren. Verschraegen: „Hij heeft
ook de vrouw en dochter van de
toenmalige Koewachtse gemeente
secretaris De Blieck als model ge
bruikt. En Swagemakers zelf. De
pastoor betaalde uiteindelijk
50.000 Belgische franken voor het
werk dat nu te bqek staat als een
van de mooiste kruiswegen."
Huub van Iwaarden (23), brugklas
havo/vwo Zwin College (2001).
noeg is, probeer ik mijn opdrach
ten zoveel mogelijk in de buurt te
houden. Meestal ga ik niet verder
dan Zeeland, Brabant of België."
Het tekort aan personeel in de
techniek werkt tot nu toe in
Huubs voordeel, maar het baart
hem ook zorgen. „Veel te weinig
mensen kiezen nog voor de tech
niek en dat is echt jammer." Voor
een schoolproject bracht hij een
maand in China door en zag hoe
Nederland langzaam ingehaald
wordt. „Daar zijn veel meer gemo
tiveerde studenten, vroeger wa
ren techniekopleidingen in Neder
land ook populair, maar de stu
denten van toen gaan nu met pen
sioen en er zijn geen vervangers."
Huub hoopt dat er meer jongeren
in Zeeuws-Vlaanderen blijven en
dat ze vaker zullen kiezen voor
een technische opleiding.
Tip? redactie@pzc.nl
Kruisweg voor restauratie in kerk Philippus en Jacobus. Restaurateur Marina en Willy Verschraegen.
SSSS3HE5555EC
www.pzc.nl
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De Europese Unie
subsidieert vijf grote Vlaamse wa
tergebonden projecten. De Vlaam
se regering krijgt daarvoor 16 mil
joen euro toegeschoven.
Samen met Nederland krijgt
Vlaanderen 3,92 miljoen euro voor
de planstudie naar de nieuwe zee
sluis in Terneuzen. Maar in het ka
der van het Trans-Europese Trans
portnetwerk (TEN-T) wordt ook
vijf miljoen euro opgestreken voor
de bouw van de Deurganckdok-
sluis, de tweede toegang tot de
Waaslandhaven aan de zuidzijde
van het Deurganckdok bij Doel.
Voor aanpassing van het Albertka-
naal tussen Antwerpen en Luik
krijgt de Vlaamse overheid 3,3 mil
joen en voor de modernisering
van het Zeekanaal Brussel-Schelde
stelt Europa 1,7 miljoen beschik
baar. Ook aan extra studies naar
optimalisering van het Seine-Schel-
denetwerk betaalt Europa mee.
Daarvoor wordt 2,2 miljoen euro
neergeteld. Vlaams minister Hilde
Crevits (openbare werken): „Ik
ben opgetogen dat we als kleine re
gio de Europese dimensie van on
ze transportinfrastructuur zo goed
benutten. Het toont ook het be
lang aan van Vlaanderen als logis
tieke draaischijf."
MEEST CELEZEN
1. Politie spuit met pepperspray.
2. Ramkraak bij Kijkshop Terneuzen.
3. Streep door kanoroutes.
EN VERDER
Redacteuren van de PZC schrijven
over sport, kunst en andere zaken op
hun weblog. Zie www.pzc.nl/blogs
STUUR UW TIPS NAAR redtern@pzc.nl
Oostburg 2001-2002
