Kunst
reizen
z\ rr
I f
Nantes verkeerde
ruim twee decennia
geleden in een
deplorabele staat.
Maar door te inves
teren in kunst leeft
de Franse stad nu
als nooit tevoren.
Zaterdag 7 juli 2012
reizen@wegener.nl
024-3650360
/RBf\
s s r i is I r i ai
2012 is het Jaar van de Historische
Buitenplaatsen. Nederland telt nog
ongeveer 550 van deze landhuizen,
kastelen en monumentale panden.
Een duik in het rijke buitenleven van
weleer, vandaag: Kasteel Aerwinkel
in Posterholt.
tekst en foto's Carel Thijssen
Of er misschien iets opvalt,
wil Petra de Haas weten
als ze in de hal van kas
teel Aerwinkel aan de
rondleiding begint De be
zoekers moeten het antwoord schuldig
blijven, waarop de 57-jarige kasteelvrou-
we zelf uitleg geeft. „Alles is hier volle
dig symmetrisch. Het huis is niet al
leen 17 meter hoog, maar ook 17 meter
breed en 17 meter diep. En alles is in
spiegelbeeld, binnen en buiten. De to
rentjes, voordeur en achterdeur, de deu
ren naar de kamers en de raampartijen.
Alles staat recht op elkaar. Die symme
trie is typisch voor de renaissance."
Grote foto: Kasteelvrouwe Petra de
Haas met kat Ruby.
Kleine foto boven: Kasteel Aerwinkel.
Foto boven: De voorname trap in de
hal, bijna vergeten door de architect.
Kasteel Aerwinkel, een juweeltje te
midden van een majesteitelijke Engelse
landschapstuin met monumentale in
heemse bomen, was het eerste, belang
rijke werkstuk voor Pierre Cuypers.
Net 27 jaar jong kreeg de Roermondse
stadsarchitect de opdracht van de wel
gestelde jurist Pierre Geradts, telg uit
een familie van koopmanslieden en ju
risten. „Geradts woonde in Hasselt, in
België", vertelt onze gids. „Hij werd
rechter in Roermond en wilde zijn ge
zin overbrengen naar hier."
De Haas: „Er zitten ontzettend veel
kerkelijke elementen in het kasteel. Het
is feitelijk een combinatie van een kerk
en een woonhuis en van neogotiek en
renaissance. Cuypers was tijdens zijn
studie grootgebracht met de neogotiek.
Het paste ook precies bij zijn katholie
ke inslag. Hij was heel bevlogen, maar
niet praktisch. Hij had bijvoorbeeld
geen toiletten ingetekend. Dat heeft-ie
op verzoek van de familie naderhand
alsnog gedaan. En de trappen was hij
ook vergeten."
De symmetrie, overgoten met een re
ligieus sausje, is alom aanwezig in kas
teel Aerwinkel: wie de monumentale
trap oploopt, heeft het gevoel vanuit
het donkere aardse naar het hemelse
licht te klimmen. Op de eerste verdie
ping wijst de gids op de - alweer - sym
metrische kasten: in de vorm van
biechtstoelen. Zelfs in de bibliotheek
zijn de twee helften van de kolossale
boekenkast eikaars spiegelbeeld.
Zittend in de vensterbank van het
rustieke vertrek verhaalt De Haas - be
halve kasteelvrouwe ook docente socia
le wetenschappen - over de geschiede
nis van haar huis en zijn vroegere be
woners. Over Pierre Geradts, die in
1888 overleed, over diens neef Jules, op
zijn 18e burgemeester van Posterholt,
en over de houthandelaar die in 1956,
na de dood van Jules Geradts, het do
mein voor 1.000 gulden kocht van de
erfgenamen. „Die man was alleen geïn
teresseerd in de houtwinning. Hij kap
te alle eiken van de oprijlaan. Toen de
gemeente herplant eiste, verkocht hij al
les snel aan de Zusters van de Goddellij-
ke Voorzienigheid."
Diezelfde zusters maakten van het
kasteel en de bijgebouwen een herstel
lingsoord voor de patiënten uit hun ei
gen Maaslandziekenhuis in Sittard. „Ze
hebben hier 33 jaar gewoond en ge
werkt. Daarna heeft de gemeente
Ambt Montfort het gekocht als tijdelijk
gemeentehuis. Ze gingen een nieuw on
derkomen bouwen voor de drie samen
gevoegde gemeenten Posterholt, Mont
fort en Sint Odiliënberg. Het hoofdge
bouw hebben ze gebruikt voor raads
vergaderingen en als trouwlocatie. Ver
der niet. De bijgebouwen wel."
Sinds 1996 is Petra de Haas - „nee,
geen adellijke stamboom" - eigenaar
en bewoner van Aerwinkel. Lachend:
„We waren verliefd op de plek, niet op
het huis zelf In eerste instantie tenmin
ste niet. We zijn gepassioneerde tui
niers. De tuin is ook ontworpen door
Cuypers. Eigenlijk was het nauwelijks
te behappen, maar we hebben het toch
gekocht, al moest er heel veel opge
knapt worden. Ik heb er geen seconde
spijt van."
De tuinen van Kasteel Aerwinkel in
Posterholt zijn voor het grootste
deel opengesteld voor het publiek.
Petra de Haas verzorgt op donder
dagmiddagen rondleidingen door
het gebouw en eventueel de tuinen.
Nadere info:
www.kasteelaerwinkel.nl
Nantes ligt op 850 kilometer
van utrecht. Er zijn drie recht
streekse vluchten per dag van
af Amsterdam met Air France:
www.airfrance.com
Meer informatie over Frankrijk
in het algemeen:
www.plusfrance.com
Meer informatie over Nantes
in het bijzonder:
www.nantes-tourisme.com
Meer informatie over de kunst
manifestatie Voyage a Nantes,
die op 15 juni begon en nog
duurt tot 19 augustus:
www.levoyagenantes.fr
