de werf van Meerman
3 spectrum
Historische scheepswerf Arnemuiden
Zaterdag 7 juli 2012
ruggevonden. Zo langzaam gaat de tijd op
de Meermanwerf
Piet Meerman moet je hebben, klinkt het
alom. Hij is van 1930, en hij geeft graag
rondleidingen. Zijn woning grenst aan het
werfterrein op de kaai. En wat je zou ver
wachten: nee, hij is geen familie van de
oude eigenaren. Zijn vader was zijn hele
leven scheepstimmerman op de scheeps
werf Hij heeft een levensverhaal. Net van
de christelijke lagere school af wilde hij
gaan vissen. Maar er was in die tijd geen
plaats aan boord. Als vijftienjarige kon hij
wel terecht op de werf van Meerman, daar
werd volop nieuw gebouwd en gerepa
reerd. In de scheepsloods is een tekstbord
boven de werkbank bevestigd, waarop
wordt uitgelegd dat gids Piet Meerman
een ver verleden heeft in de scheepsloods.
Hij moest er achthoeken vijlen, nagels, die
door de leggers en de huidplanken werden
geslagen. Knieën, klossen, wrangen, de
werf komt tot leven. Piet wijst: dat zijn
deutels, spieën, die werden in de nagel ge
ramd zodat die muurvast kwam te zitten.
Er liggen nog volop mallen, die gebruikt
werden om de goede knik in de houtop-
bouw te krijgen. In de timmerloods krij
gen we een demonstratie met de breeuw-
hamer - de naden tussen de planken wer
den met touw gedicht. Pek erover en klaar.
]a, als knulletje moest hij met kokende pek
naar de scheepshelling lopen en tegen het
schip omhoog klimmen.
Een jaar hield Piet het uit als manusje van
alles. Toen kreeg hij de gelegenheid om
naar zee te gaan, aan boord van de Unie E,
thuishaven Groningen. Hij begon als licht
matroos, en eindigde na bijna veertig jaar
als kapitein. Inmiddels is hij al een jaar of
vijf gids op de werf - beduidend langer
dan hij er werkte. Hij weet nog wel wat cij
fers. Er waren geen bouwtekeningen. Maar
een hoogaars was 12 tot 15 meter. Er wer
den er gemiddeld twee per jaar gebouwd.
Volgens zijn vader werkten er zo'n 25 man
op de werf. Een schip kostte in 1920 pak
weg drieduizend gulden. Krompassers, ste
kers, winkelhaken, een boei uit 1920, ver
stelbare boren om ook schuin in het hout
gaten te maken, de gids weet de weg in de
materiaalkast. Een plank met een M, het
vlötmerk van Meerman, zo werd het eiken
hout dat als vlot uit Duitsland kwam her
kend. In de vitrine staan schaven uit 1766.
De laatste hoogaars liep in 1962 van stapel.
Ja, het einde van een tijdperk, beaamt de
gids. Een collega van hem vraagt of hij de
ramp van 1924 toch wel heeft genoemd.
Toen was er een onverwachte zomer
storm, waarin vier Arnemuidse hoogaar
zen ten onder gingen. „Allemaal platgesla
gen in de monding van de Westerschelde,
vijftien man verdronken en maar één over
levende", vertelt Piet. Op de begraafplaats
ligt nog altijd een grote herdenkingssteen.
Zo klopt het verleden steeds op de gelaag
de ruitjes van de timmerloods. Straks, als
het jubileum wordt gevierd, zal de haven
helemaal vol liggen met schepen, die de ge
schiedenis levend houden. De werf Meer
man bouwt niet meer nieuw. Maar als de
oude schepen van toen op die plek jong
worden gehouden, dan is dat misschien
nog wel belangrijker.
Jubileumviering werf
Meerman Arnemuiden
Op vrijdag 13 en zaterdag 14 juli komen er
historische schépen voor de wal te liggen.
Daar liggen ook hoogaarzen bij, die op de
werf zijn gebouwd.
Zaterdag om 12.00 uur: tewaterlating van de
hoogaars ARM 17 vanaf de helling.
Maritieme markt: vrijdag van 13-17 uur, zater
dag van 11-17 uur. Met demonstraties van
maritieme ambachten zoals touwslagerij,
breeuwen, netten boeten, kuiperij. Zaterdag
zijn er ook culinaire activiteiten: vissoep ma
ken, paling roken, vis bakken en garnalen pel
len. Optredens van Winnie Haarhuis (sin
ger-songwriter) en Jaap Marijs (zeemansliede
ren). Er is ook een verteltheater. Verder is er
een veiling van maritieme objecten.
Rondje Oosterschelde: in de zaterdagnamid
dag vertrekken de schepen via Veere, Yerse-
ke, Bruinisse naar Zierikzee.
De timmerloods