io marinedagen
De marine gooit dit
weekend de deuren
open. Het thema van de
Marinedagen is dit jaar
samenwerking. Prima,
zeggen vakbonden maar
niet als - de zoveelste -
verkapte bezuiniging.
vrijdag 6 juli 2012
Marinepersoneel demonstreerde tijdens
de open dagen vorig jaar een nieuw
type snelle boot, de FRISC.
foto Evert-Jan Daniels/ANP
De boot is aan
door Monique Prins
Samenwerken staat morgen en
overmorgen centraal bij de Mari
nedagen in Den Helder. De
vloot en mariniers werken
nauw samen met civiele autori
teiten, met andere krijgsmacht
onderdelen en met internationale bondge
noten.
Samenwerking is prima zolang het meer
waarde heeft, zegt Wim van den Burg, voor
zitter van de militaire vakbond AFMP. Zoals
het samenspel tussen Nederland en België
op het gebied van onderhoud en opleiding.
„Maar we zijn tegen samenwerking als het
in feite een verkapte bezuiniging is. De mari
ne wordt nu al overvraagd. En elke bezuini
ging gaat ten koste van de slagkracht."
Vorig jaar barstte landelijk een felle discus
sie los over vergaande samenwerking bin
nen Europa. Het idee was dat elk land al
leen doet waar het goed in is. Nederland
zou zich bijvoorbeeld alleen op transport
kunnen richten. Duitsland zou zich kunnen
specialiseren in onderzeeboten, zodat Ne
derland ze kan afstoten. Groot-Brittannië
zou zich concentreren op amfibische oor
logsvoering, Frankrijk op de luchtverdedi
ging en België op mijnenbestrijding. Per sal
do zou dit binnen Europa een sterke en slag
vaardige strijdmacht opleveren.
Europese specialisatie lijkt een logische ge
dachte, zeker met de huidige economische
crisis binnen de Europese Unie in het ach
terhoofd. Maar het is een ongenadig plan,
zeggen veel militaire vakbonden en defensie
specialisten. AFMP-voorzitter Van den
Burg: „Met dit soort taakspecialisme moe
ten Tanden soevereiniteit inleveren. Dat
werkt alleen als je een Europees defensiebe
leid invoert. En daar is niemand voor. En
we zitten juist in een tijd waarin landen
steeds, meer hechten aan de eigen autono
mie, zeker als het gaat om heikele onderwer
pen zoals de inzet van het wapensysteem."
Volgens de AFMP kan en mag er niet verder
worden bezuinigd op defensie. „De marine
moet met hetzelfde geld steeds meer dingen
doen. Nog meer taken afstoten betekent dat
Nederland ihinder veilig wordt. En daar kan
niemand voor zijn. De marine is heel actief
bij het ruimen van mijnen, bestrijden van
piraten bij de kust van Afrika en van terro
risme in Irak en Afghanistan. Dat lijkt alle
maal ver weg. Tot er een gek is die hier een
aanslag pleegt of een Nederlandse boot
'De marine wordt nu al
overvraagd. En elke bezuiniging
gaat ten koste van de slagkracht'
kaapt. Dan komt het opeens weer heel
dichtbij."
Ondanks de vele bezuinigingen telt de mari
ne nu nog circa 10.000 man, inclusief de
'burgers' die bij het onderhoudsbedrijf wer
ken.
Met de open dagen hoopt de marine vooral
jonge mensen enthousiast te maken voor
een toekomst bij de marine. De werving
van nieuwe rekruten verloopt steeds lasti
ger, zegt Henri Lansink van de vakbond
voor Defensiepersoneel VBM NOV. „Te wei
nig jonge mensen melden zich nu aan bij
de marine. 'Daar wordt toch alleen maar ge
kort', denken ze. En ook de hightech-banen
bij het onderhoudsbedrijf zijn lastig in te
vullen omdat jonge mensen zo moeilijk en
thousiast zijn te krijgen voor techniek.
Naast een gebrek aan jonge mensen kampt
de marine ook met gebrekkige doorstro
ming. Veel mensen hadden gehoopt in
functie en in rang te kunnen promoveren
maar dat zit er al jaren niet in."
Lansink noemt de huidige bezuinigingen
'onverantwoord'. „In tijden van economi
sche crisis wordt veel te makkelijk naar De
fensie gewezen. We geven te veel uit aan
zorg en sociale uitkeringen. Die rekening
mag je niet zomaar doorschuiven naar De
fensie, zoals politieke partijen nu zo makke
lijk doen."
De marine staat al jaren flink onder druk.
„We zijn geen Amerika, dat alles heeft tus
sen onderzeeërs en vliegdekschepen. Dat
hebben wij al sinds de jaren '60 niet meer.
Toch is onze slagkracht nu nog vrij groot."
Veel werkzaamheden van de marine vin
den ver van huis plaats. Maar het effect is
volgens Lansink in heel het land merkbaar.
„Een belangrijke taak van de marine is het
bewaken van belangrijke handelsroutes, zo
als de Straat van Hormuz. Deze zeestraat
tussen de Perzische Golf en de Golf van
Oman is heel belangrijk voor de doorvoer
van olie richting Europa. Iran dreigt regel
matig deze zeestraat te blokkeren. Dan is
het maar goed dat we daar onderzeeboten
naartoe kunnen sturen die heimelijk infor
matie kunnen geven aan onze fregatten.
Van zo'n onderzeeër gaat zoveel dreiging uit
dat Iran het wel uit zijn hoofd haalt om iets
te proberen. Hun oppervlakteschepen zou
den direct met ondergang worden bedreigd.
Het bewaken van die handelsroute is essen
tieel voor Nederland. Stel dat die olietoe
voer stopt, dan zouden u en ik ons werk
niet meer kunnen doen."