Zoet water brengt soorten in
Plan
voor
brug
in dam
121 zeeland
'Slavenonderzoek Middelburg nodig'
F;
Zeeuwse Dag van het Paard
maandag 2 juli 2012
Grevelingen
VROUWENPOLDER - Heel wat publiek kwam zaterdag af op de 43e editie
van de Zeeuwse Dag van het Paard in Vrouwenpolder. In de ochtenduren
lag het accent op de paardensport, 's Middags ging het vooral om de show
en sportnummers met onder meer een concours trekpaarden enkelspan
(zie foto). foto Izaak Verkeste
door Emile Calon
MIDDELBURG - Er moet meer onder
zoek komen naar de rol van Zee
land en de Zeeuwen bij de slaven
handel in de zeventiende en acht
tiende eeuw, zei zaterdag professor
Henk den Heijer tijdens de herden
king van het Zeeuwse slavernijver
leden in Middelburg.
Volgens de maritiem-historicus
van de Leidse Universiteit is heel
veel documentatie over die rol te
vinden in het Zeeuws Archief Hij
noemde het opvallend dat er be
trekkelijk weinig onderzoek naar
de betekenis van de slavernij
wordt gedaan, terwijl het bronnen
materiaal zo toegankelijk is. Als
voorbeeld noemde hij de vele do
cumenten die in het archief liggen
van de Middelburgse Commercie
Compagnie (1720-1889). Vanaf 1755
werden door de MCC negentig sla-
venreizen gemaakt met fregatten
die in Middelburg waren ge
bouwd. Per reis werden tussen de
200 en 250 slaven meegenomen
vanuit West-Afrika naar de 'Wilde
kust', vooral Suriname.
Den Heijer gaf aan dat de slaven
handel van belang was voor diver
se sectoren van de Zeeuwse econo
mie. „De schepen werden in Zee
land gebouwd en bevoorraad. Aan
deelhouders van slavenrederijen
kregen bij levering voorrang boven
andere leveranciers." Hij stipte
ook aan dat Zeeuwen belangen
hadden in plantages in de West.
„Zij waren dus afhankelijk van aan
voer van slaven die het werk daar
moesten doen." Hij vertelde ver
der dat nogal wat Zeeuwse reders
ook illegaal aan slavenhandel de
den en dat de autoriteiten dat oog
luikend toelieten. „Zij verdienen
er zelfs aan." Volgens de históricus
is nog niet duidelijk in welke mate
de Zeeuwse economie in de zeven
tiende en achttiende eeuw afhan
kelijk was van de slavenhandel. De
archiefstukken van de MCC stuk
ken kunnen volgens hem inzicht
geven in zowel de slavenhandel als
de slavernij. „Hoe werden slaven
ingekocht, wat gebeurde er aan
boord?Als in het economisch be
lang van de slavenhandel voor
Middelburg en Zeeland." Na af
loop van de toespraken werden
kransen gelegd bij het Slavernijmo-
nument.
door Ton van den Nouweland
ZIERIKZEE - Een hoge pijlerbrug in
de Grevelingendam, tussen de Phi-
lipsdam en de kust van Flakkee.
Deze suggestie staat in een voor
studie van een 'verkenning' van
toekomstige investeringen door
het ministerie van Verkeer en Wa
terstaat.
Er zijn concrete plannen om de
waterkwaliteit van het Volkerak
Zoommeer te verbeteren door die
te verbinden met de zoute Greve
lingen. Die kan dan tevens als op
vangbekken voor de rivieren
dienst doen.
In de verkenning wordt de keuze
gelaten tussen een onderdijkse wa-
terinlaat van 279 miljoen euro en
een pijlerbrug van 20 tot 25 meter
hoogte, die 87 miljoen gaat kosten.
Nog dit jaar begint een onderzoek
naar de verbinding Grevelin-
gen-Volkerak. Maar brug of water-
inlaat worden niet voor 2020 ge
bouwd. Het Rijk en, de provincies
Zeeland en Zuid-Holland moeten
het project betalen.
De plannen hangen samen met
een waterdoorlaat en de getijden-
centrale in de Brouwersdam. De
verkenning is kort aan de orde ge
weest in de bestuursvergadering
van het Grevelingenschap. Daarbij
is de garantie gegeven dat de ge
plande mountainbikebaan in de
Zuiderlandpolder op Flakkee niet
wordt bedreigd. Het Watersport-
verbond liet weten de voorkeur te
geven aan een tunnel.
De Schouwse wethouder Ad Verse-
put, tevens lid van het dagelijks be
stuur van het Grevelingenschap,
wil niet zo ver vooruit kijken.
„Een brug is een mogelijkheid, ja.
Maar die voorstudie is niets meer
dan een inspiratieboekje. De be
stuurder erkent dat jarenlang alle
aandacht is uitgegaan naar de
Brouwersdam. „De Grevelingen
dam, daar moeten we nodig eens
wat aan doen."
Een kotter in het oostelijke deel van de Oosterschelde in de buurt van de Oesterdam, waar de oesterpercelen liggen.
Vóór de Deltawerken waren in
de Zeeuwse wateren grote over
gangen tussen zoet en zout wa
ter, waar vele soorten zich thuis-
voelden. Er komt een proef in
de Oosterschelde om het zoete
water terug te krijgen.
door Lilian Dominicus
s een tijd, nog niet zo
lang geleden, dat zoet
r helemaal van het oos
telijke deel van de Oosterschelde
naar Zierikzee toe stroomde. En
dat die stroom van nature in el
kaar overvloeide in het zoute zee
water, en daardoor vele planten,
vissen en schelp- en schaaldieren
aantrok. Maar daar kwam een ein
de aan bij de voltooiing van de Del
tawerken. Het zoute water kreeg
ruim spel, maar het zoete water
verdween langzaam. Er ontstond
gebrek aan voedsel en daarmee
kwam de overleving van andere
soorten in het gedrang.
Neem zeegras, dat vroeger hele vel
den in de Oosterschelde besloeg.
Een paar plukjes zijn er nog van
over en als projectbureau Zeewe
ringen weer eens aan dijkverster
king komt doen, rukt een team
van biologen uit om de plaggen te
migreren naar veiliger oorden. Zo
zuinig is men er tegenwoordig op.
Op en in zeegras leven namelijk
tal organismen die als voedsel die
nen voor vogels en vissen.
„In die mengzone tussen zoet en
zout gebeuren leuke dingen", ver
klaart beleidsmedewerker Tjeerd
Blauw van de provincie. „Terwijl
tegelijkertijd vissen als zalm, pa
ling, spiering en stekelbaars nu last
ondervinden van de dammen. We
proberen die overgangen daarom
te herstellen."
Vorig jaar liep een kleinschalige
proef bij de Bergsediepsluis en de
Krammersluizen. Daarbij werd
zoet water uit het Volkerak Zoom
meer naar de Oosterschelde ge
sluisd, onder meer om migratie
door riviervissen te bevorderen.
JLj w
