Een 'oud' kind
is niet in trek
/Spectrum
Zaterdag 30 juni 2012
Piet Verpoorte van Juvent in gesprek met een aspirant-pleeggezin.
Wie overweegt pleegouder te worden, zal in
Zeeland al snel bij Juvent uitkomen. Juvent is
de grootste aanbieder van pleegzorg in de
provincie.
Ruimte over in huis en hart. Dat is meestgenoemde beweegre
den, zeggen Mieke Hillebrand (coach van de gezinsbegeleiders)
en Piet Verpoorte (medewerker voorbereiding en selectie). As
pirant-pleeggezinnen noemen meer redenen. Omdat ze van
jongs af aan al iets voor anderen wilden betekenen. Omdat ze iets nuttigs
met hun leven willen doen, iets goeds, iets aan de maatschappij terug wil
den geven. Omdat het zin geeft aan hun leven. En ook wel omdat ze ver
wachten iets terug te krijgen. „Ik denk niet dat er mensen zijn die het ge
heel belangeloos doen", zegt Pieter. „En dat is ook niet erg. Als je je er
maar van bewust bent; anders kan het je valkuil worden. Vaak zien ze al
leen het roze wolkje: dat kind dat hun hulp nodig heeft. Daarbij vergeet
men wel eens dat je niet alleen dat kind in huis haalt, maar ook zijn rug
zakje, zijn familie en zijn verleden."
Liefde en aandacht zijn niet altijd genoeg om alles weer 'in orde' te ma
ken. „Je zult zeker iets terugkrijgen. Maar wat, dat moet je maar afwach
ten."
Aan pleegouders is altijd gebrek. Landelijk zijn meer dan 20.000 kinderen
uit huis geplaatst; meer dan de helft daarvan zit in pleegzorg. Het beroep
op pleegzorg stijgt alleen maar. Tegelijkertijd raakt Juvent, onder meer
door natuurlijk verloop, jaarlijks tien tot twintig pleeggezinnen kwijt.
„Een beetje keus zou mooi zijn, maar dat is te hoog gegrepen. Lang niet
altijd is er de luxe om bij een kind het juiste pleeggezin te vinden. Er zijn
kinderen die al een halfjaar 'in de map' zitten, maar niet geplaatst kun
nen worden. Leeftijd is vaak het struikelblok." Grof gezegd: hoe ouder,
hoe minder pleegouders 'trek' in zo'n kind hebben. „Er is een hardnekkig
misverstand, dat oudere kinderen lastiger zouden zijn. Terwijl dat lang
niet altijd zo is", verklaart Piet.
Tegenwoordig werken veel vrouwen. „Vroeger, toen het economisch
nog niet zo noodzakelijk was, werd pleegzorg gezien als de ideale dagbe
steding. Nu zien we vaak dat de vrouw een parttime baan heeft. Wat doe
je als het kind ziek wordt?" Natuurlijk speelt dat bij eigen kinderen ook
wel, maar pleegkinderen hebben vaak extra aandacht nodig.
Bij de koppeling van pleegouders en pleegkind moet met een aantal facto
ren rekening worden gehouden. Zo mogen er maximaal zeven kinderen
in een gezin zijn, van wie drie pleegkinderen - tenzij een gedragsdeskun
dige ontheffing verleent Er moet minimaal twee jaar leeftijdsverschil
zijn met het eigen jongste kind. Heb je zelf drie kinderen waaronder één
van acht en één van vier, dan moet er naar twee kanten twee jaar ver
schil in zitten. Zijn er alleen heel jonge kinderen en willen de pleeg
ouders pubers opvangen, dan moeten die minimaal vier jaar ouder zijn.
Dat alles om rivaliteit tussen de kinderen te voorkomen. Eigen kinderen
mogen het niet als bedreiging ervaren, want het laatste wat Juvent wil, is
het 'eigen gezin' in onbalans brengen. Zo zijn er nog veel meer puzzel
stukjes.
Op de informatieavonden voor belangstellenden die een paar keer per
jaar worden gehouden, komen gemiddeld twintig, dertig stellen af „Als
we daarvan zeven gezinnen overhouden, zijn we blij."
dat aanvankelijk buiten de formele kaders
om gebeurde, was er ook geen financiële
ondersteuning. „Toen de neef erbij kwam,
hebben we er wel een officiële aanvraag
voor pleegzorg van gemaakt. Hij had al
met jeugdzorg te maken. Die stuurde regel
matig iemand langs om te kijken hoe het
ging. We kregen toen ook een ouderbijdra
ge"
De nichten en neef bleven lang hangen.
„We hebben ze echt op de rails kunnen
zetten. Het ging heel goed, ook met onze
eigen kinderen. Dus na een paar jaar zei
den we tegen elkaar: we hebben eigenlijk
plek zat, laten we ons inschrijven als be-
standpleegouder. Je kunt dan aangeven
voor wat voor soort opvang je beschikbaar
bent en gaat in een kaartenbak."
Het duurde niet lang tot de eerste kindjes
kwamen: twee 'kleine apen' uit een bevin
delijk gereformeerd gezin. „Eigenlijk wil
den de ouders graag dat ze naar een christe
lijke school gingen, maar die was te ver
weg voor ons. Het is belangrijk dat zo'n
plaatsing ook binnen je eigen gezin past
en dat je geen dingen doet die eigenlijk te
veel van je vergen. Ze vroegen ook of wij
het tv-kijken wilden beperken, maar daar
zijn wij toch al heel selectiefin, dus dat
was geen probleem. Het was een vrijwilli
ge plaatsing. Dat wil zeggen dat de ouders
er in toestemmen. Inmiddels hebben we
alleen nog maar uithuisplaatsingen, waar
bij justitie besloten heeft dat de kinderen
thuis weg moeten."
Steeds moeilijkere situaties, kinderen die
steeds meer 'bagage' met zich meetorsen,
therapie nodig hebben om dingen te ver
werken. „De een is wat moeilijker dan de
ander, maar ik kan het iedereen aanraden.
Het is mooi om te zien wat je in zo'n situa
tie kunt betekenen voor een kind. De twee
kleintjes die we het laatst binnenkregen,
beginnen nu al aardig mee te hobbelen.
Die waren van huis uit helemaal niet ge
wend aan structuur, waren gebrekkig opge
voed. Je moet je voorstellen wat die mee
maken, voor ze bij je komen: in één klap
weggerukt van huis. Met politie, als het
niet vrijwillig is. Met een moeder die loopt
te janken. Dat is heel, heel heftig."
(Op verzoek van de betrokkenen zijn de ver
halen geanonimiseerd).
Pleegouders helpen pleegouders: Pleegoudersupport
Pleegoudersupport Zeeland biedt sinds vijfjaar vanuit de eigen ervaringen van pleegouders trai
ning en deskundigheidsbevordering.
Deskundigen en pleegouders geven samen thema-avonden over onderwerpen als puberteit, loyali
teit, seksuele ontwikkeling en geldzaken, cursussen zoals 'pleegouderschap in de praktijk' en work
shops over onder meer 'verhoudingen in het gezin'.
Ook is er persoonlijke begeleiding mogelijk en/of feedback in een groter groepje.
Pleegoudersupport fungeert ook als spreekbuis en belangenbehartiger van pleegouders.
Meer info? www.pleegoudersupport.nl
