Seksslavernij
Genocide
Moord
I#
28 op
de korrel
'Het ICC wekt de indruk de verliezer aan te klagen. Om zijn vnjdag29jum2oi2
geloofwaardigheid te bewaren, moet het hof meer stelling nemen' 11
I Het Internationaal Strafhof (Interna
tional Criminal Court, ICC) is een
permanent hof voor het vervolgen
van personen die verdacht worden
van genocide, misdaden tegen de
menselijkheid en oorlogsmisda
den zoals deze zijn erkend in diver
se internationale verdragen. Het In
ternationaal Strafhof is op 1 juli
2002 opgericht en gevestigd in de
Binckhorst in Den Haag, in een
voormalig KPN-gebouw langs snel
weg A12. Nederland betaalt de
huur voor het gebouw, zo'n 6 mil
joen euro per jaar.
Het Strafhof is tot stand gekomen
op basis van het Statuut van Ro
me, waarover van 1994 tot 1998 is
onderhandeld. Tientallen landen
hebben het getekend en geratifi
ceerd.
I Grote landen als de Verenigde Sta
ten, Rusland en China hebben het
ICC nooit willen erkennen. Met na
me de Verenigde Staten vreesden
dat hun militairen voor het gerecht
dels lijkt de regering van de Ameri
kaanse president Obama meer toe
nadering te zoeken tot het ICC.
Het Internationaal Strafhof wordt
vaak verward met het internatio
naal Gerechtshof, dat is gevestigd
in het Vredespaleis in Den Haag.
Dit hof behandelt rechtsgeschillen
tussen staten.
Het verschil met het Joegosla-
vië-tribunaal, het Sierra Leo-
ne-tribunaal en het Libanon-tribu-
naal, die eveneens alledrie (gedeel
telijk) in Nederland (Den Haag en
Leidschendam) zetelen, is dat het
gaat over misdaden in alle landen
die het Statuut van Rome hebben
geratificeerd. Bovendien zijn de
voornoemde tribunalen tijdelijk en
het ICC niet.
De eerste openbaar aanklager van
het ICC was de Argentijnse jurist
Luis de Moreno Campo. Op 15
juni 2012 is hij opgevolgd door de
Gambiaanse juriste Bensouda.
Deelnemende staten
Inmiddels hebben 121 landen, waaronder alle EU-lidstaten, het statuut van Rome geratificeerd of zijn anderszins tot het
statuut toegetreden, waarmee zij 'verdragsstaat' van het Hof zijn geworden. Enkele tientallen landen hebben het statuut
wel ondertekend maar (nog) niet geratificeerd, waaronder de Verenigde Staten, Rusland, Iran, Israël, Sudan en Zimbabwe.
Theo van Boven, emeritus hoogleraar ii
Het Internationaal Straf
hof heeft in de afgelo
pen tien jaar 28 arresta
tiebevelen uitgevaar
digd tegen mensen uit de Demo
cratische Republiek Congo (5),
Uganda (5), de Centraal Afrikaan
se Republiek (1), Sudan (7), Ke
nia (6), Libië (3), Ivoorkust (1).
Negen zijn er nog op vrije voeten,
voor drie is de zaak in volle gang,
voor zeven loopt nog het vooron
derzoek, twee zijn er gearresteerd
(onder wie Saïf Kaddafi) en zijn
er vier vrijgesproken. Zeker twee
zijn er inmiddels overleden, onder
wie de Libische leider Muammar
Kaddafi. Eén verdachte is (in
maart van dit jaar) veroordeeld:
Thomas Lubanga Dyilo een rebel
lenleider uit Congo. Hem hangt
dertig jaar celstraf boven het
hoofd. Hiernaast staan drie 'grote
vissen' geportretteerd die het ICC
heeft aangeklaagd.
T oseph Kony is op 8 juli 2005
I aangeklaagd voor twaalf geval-
I len van misdaden tegen de
menselijkheid en 21 gevallen
van oorlogsmisdaden, gepleegd
in zijn geboorteland Uganda. Hij
is de leider van het Verzetsleger
van de Heer (LRA),
een gewapende rebellengroep die
sinds 1987 een gruwelijke guerril
lacampagne voert tegen de Ugan-
dese regering.
Volgens het arrestatiebevel van
het ICC heeft het LRA burgers ge
terroriseerd door onder meer
moord, verminking, het massaal
in de brand steken van dorpen
en plundering van vluchtelingen
kampen.
Daarnaast zou het LRA onder lei
ding van Kony ontvoerde bur
gers (ook veel kinderen) gedwon
gen hebben 'gerekruteerd' als
strijders, dragers en seksslaven.
Joseph Kony is nog op de vlucht
en zijn verblijfplaats is onbekend.
Waarschijnlijk houdt hij zich op
in de jungle van Uganda, Sudan
of de Centraal Afrikaanse Repu
bliek.
President Omar al-Bashir
van Sudan is 'op 4 maart
2009 aangeklaagd wegens
vijf gevallen van misda
den tegen de menselijkheid en
twee gevallen van oorlogsmisda
den in de zuidwestelijke regio"
Darfur. Op 12'juli 2010 werden
daar drie gevallen van genocide
aan toegevoegd. Tijdens het con
flict in Darfur zou Bashir het le
ger, de polivtie, de veiligheidstroe
pen en de beruchte Janjaweedmi-
lities hebben ingezet om minder
heden aan te vallen. Bashir ver-
dacht deze bevolkingsgroepen
van sympathie voor etnische re
bellengroeperingen. Hem wordt
onder meer verweten opdracht te
hebben gegeven tot verkrachting,
moord, uitroeiing, deportatie en
marteling van burgers.
Sudan werkt niet samen met het
ICC en weigert zijn president uit
te leveren. Sinds het arrestatiebe
vel is Bashir in verschillende om
ringende landen geweest die wel
bij het ICC zijn aangesloten en
verplicht waren hem uit te leve
ren aan Den Haag.
Laurent Gbagbo is aange
klaagd op 23 november
2011 wegens vier gevallen
van misdaden tegen de
menselijkheid in Ivoorkust, het
land waarvan hij voor de verkie
zingen in 2010 president was. Hij
zou samen met zijn vertrouwelin
gen systematisch aanvallen heb
ben georganiseerd tegen burgers
in de periode na de presidents
verkiezingen, eind november
2010. Nationale veiligheidstroe
pen, het leger en huurlingen zou
den onder het gezag van Gbagbo
hebben gemoord en verkracht.
Aanhangers van zijn opponent
Alassane Ouattara, zou Gbagbo
hebben laten vervolgen en on
menselijk behandelen. Volgens
het arrestatiebevel van ICC heb
ben de misdaden plaatsgevonden
in en om de Ivoriaanse stad Abid
jan en in het westen van het
West-Afrikaanse land. Gbagbo
werd op 11 april 2011 in het presi
dentiële paleis gearresteerd door
Ivoriaanse troepen loyaal aan -
Ouattara. Op 29 november 2011 is
hij overgebracht naar het ICC.
zie onze website:binnenland
'Pauw Witteman' over de
campagne tegen Joseph Kony
Het Internationaal Strafhof
Overige landen
Verdragsstaten
Staten die toegetreden
zijn en waarvoor het statuut binnenkort van kracht wordt (Guatemala)
Staten die het statuut ondertekend hebben maar tot nu toe geen verdragsstaat zijn geworden
