Zoeken naar
innerlijke stilte
Te gast op
verjaardag
Pearl Jam
kijktip
zaterdag, 20.30 uur
Een realityserie over een klooster zal
niet snel een kijkcijferkraker worden.
Toch scoorde een kloosterretraite bij
de BBC. Tijdens het verder Oranjeloze
EK is The big silence te zien bij de RKK.
door Monique Brandt
Cristopher Jamieson (voorgrond) begeleidt in The big silence een quintet op een spirituele ontdekkingstocht in de abdij in Worth.
Het is vredig stil in de
benedictijnse
Sint-Adelbertabdij
in Egmond-Binnen.
In de tuinen rond
het oude gebouw is
een monnik in bruin gewaad aan
het wieden, in de kaarsenmakerij
achter het klooster worden dozen
gevuld met eigen fabricaat. Het is
alsof de bezoeker een stap terugzet
in de tijd. Een stemmige omgeving
voor de presentatie van The big si
lence, een in Engelse kloosters op
genomen Britse tv-serie, vanaf
morgen (zondag) te zien bij RKK.
In de serie gaan vijf niet-religieuze
Britten tijdelijk een klooster in, op
zoek naar de innerlijke stilte die ze
zijn kwijtgeraakt in de hectiek van
het dagelijks bestaan. „Alsof je
bent beland op de planeet Mon
nik", roept kandidate Trish uit bij
het binnentreden.
De kandidaten worden begeleid in
hun spirituele ontdekkingstocht
door de abt Cristopher Jamieson
(1951) van de abdij in Worth. De
geboren Australiër is in Engeland
beroemd na een reeks bestsellers
over levenswijsheden uit de bene
dictijner traditie, waaronder het in
Nederland verschenen Levensles
sen van een abt en Gelukslessen van
een abt. Voorafgaand aan de boe
ken was er de succesvolle tv-serie
The monastery, door de RKK op de
buis gebracht tijdens het WK voet
bal van 2006. Hierin woonden vijf
'gewone' Britten veertig dagen en
nachten in Jamiesons benedic
tijnenklooster.
Het was een kijkcijferhit van jewel
ste, die volgens de deelnemers
zorgde voor een ommekeer in hun
leven. Ook het klooster voer er
wel bij; een paar dagen in het re
traitecentrum in Worth werd een
populair, spiritueel getint uitje,
met jaarlijks 4.000 mensen in de
gastenkamers in het klooster. En
er zijn sindsdien ook enkele jonge
monniken ingetreden. Kloostertoe-
risme lijkt sowieso in de lift te zit
ten, ook de abdij van Egmond zit
het komend jaar al volgeboekt. „In
Engeland is dat zeker veroorzaakt
door de serie", stelt Jamieson.
Ook The big silence laat ingrijpen-
de veranderingen zien, belooft de
abt die ondanks zijn tegenwoordi
ge sterrenstatus zelf ook moeite
heeft met de hectiek buiten de
kloostermuren. Hij is ruim drie
uur verlaat. Zijn eerste vlucht van
Heathrow naar Amsterdam van de
ze ochtend miste hij omdat zijn
paspoort nog in het klooster bleek
te liggen, de volgende vlucht werd
niet gehaald omdat hij de juiste ga-
te niet vond.
Zijn humeur heeft er niet onder
geleden. Hij duikt terug in de tijd
en vertelt over Carrie, Jon, Helen,
David en Trish, de kandidaten die
in drie afleveringen (die drie maan
den omvatten) proberen te leren
van stiltemeditatie in een befaamd
retraitehuis van jezuïeten in Wa
les. De ene kandidaat gelooft wel,
maar gaat niet meer naar de kerk.
Een ander is haar geloof kwijtge
raakt na de dood van haar vader.
En een derde moet niets hebben
van de kerk. Wel hebben ze alle
maal het gevoel dat ze 'iets missen'
in hun leven. En bij allemaal blijkt
de stilte uiteindelijk emotioneel
diep in te grijpen.
Jamieson: „The monastery was een
enorm succes. De eerste persverto
ning was erg druk, uit de hele we
reld kwamen interviewaanvragen.
Kennelijk raakte het een snaar bij
veel mensen die moeite hebben
met het tempo van ons dagelijks
bestaan. Het was onconventioneel
van onze gemeenschap om mee te
werken aan reality-tv. Het was,
geef ik toe, een bewuste keuze. De
sfeer rond religie was erg negatief,
de schandalen rond kindermis
bruik kwamen net naar boven.
We wilden laten zien dat de kerk
meer is dan dat grote instituut. Ge
lukkig pakte dat zéér goed uit."
Volgens de abt geloven veel wereld
godsdiensten dat er 'een simpele
weg is die ons leidt naar God'.
„Dat is stilte. Ook niet-gelovige,
maar spirituele mensen kunnen er
veel baat bij hebben. Ik denk dat
de serie daarom zo aansloeg."
De serie sloeg ook aan bij program
mamakers, dat is duidelijk. „Voor
heen, zeker in Engeland, was reli
gieuze televisie meestal niet meer
dan een kerkdienst op de buis.
Daarna zag je wel saaie discussies
foto RKK/GPD
met veel pratende hoofden of do
cumentaires over extremen in reli
gies. Genres waar niemand graag
naar kijkt. Maar boeiende, diepgra
vende televisie over geloof in het
dagelijks leven hadden we nog
niet. In dat opzicht heeft The mo
nastery veel goed gedaan."
Volgens Jamieson kunnen de kerk
en het medium tv veel aan elkaar
hebben. „Om niet-religieuzen te
vinden die bereid waren deel te ne
men, hadden we een tv-producent
nodig. Want ons lukte het niet.
Kennelijk vertrouwen mensen
meer op een tv-producent dan op
de kerk. Als ik een advertentie had
gezet met de tekst 'Gezocht: tien
niet-religieuzen voor een experi
ment in een klooster', zou er nie
mand op af gekomen zijn."
The big silence is wat de abt betreft
meteen de laatste serie. „Tv neemt
je leven over, is veeleisend. Ook
door de publiciteit eromheen. En
ik denk dat we op tv gezegd heb
ben wat we wilden zeggen, toon
den wat we wilden tonen. We heb
ben al die miljoenen kijkers op be
zoek gehad in ons klooster. Dat is
prachtig. Wat rest, is stilte."
ss The big silence. Vanaf morgen
(zondag 24 juni) op Nederland 2
om 23.30 uur.
Reageren?
media@wegener.nl
