i7reizen
r«i a j*
Vraag het een willekeurige Duitser: Kassei
is lelijk, een DDR-stad in het westen. Maar,
zo is de ervaring van Amoud Cornelissen,
als je goed kijkt, zie je overal pareltjes.
reizen@wegener.nl
024-3650360
Zaterdag 23 juni 2012
t.. I
Het oude Hauptbahnhof in Kassei begon als Kultur Bahnhof aan een nieuw
leven, maar heeft nog wel een DDR-uitstraling. foto Arnoud Cornelissen
Er zijn tal van grote steden
met in het centrum impo
nerende paradeterreinen,
waar koningen en keizers
hun macht tentoon kon
den spreiden. Toch voelt het evene
mentenplein Königsplatz in Kassei
anders aan. Daar helpt ook het uit
de achttiende eeuw stammende
museum Fridericianum - middel
punt van het vijfjaarlijkse kunste
venement Documenta - niets aan.
Het blijft een stuk braakliggend
terrein.
Het centrum stond tot 1943 volge
pakt met huizen, schuren en
bouwvallen. Een geallieerd bom
bardement veegde Kassei in enkele
uren vrijwel compleet van de
kaart. Een stad die vanaf nul moet
worden herbouwd, kan alleen
mooi worden als er tijd is. En geld.
Aan beide was gebrek, zo kort na
de oorlog. De stad staat daarom
vol met fantasieloze bouwwerken
uit de jaren vijftig en zestig. Niet
voor niets noemen veel Duitsers
Kassei de enige DDR-stad in het
westen.
Dat oordeel is onterecht. Je vindt
in Kassei overal prachtige plekken.
Ze liggen alleen wat verder van el
kaar verwijderd dan in steden
waar de oorlog aan voorbij is ge
gaan. Veel van die nieuwe schoon
heid heeft de stad te danken aan
twee nationale bloemententoon
stellingen en aan Documenta, het
vijfjaarlijkse internationale evene
ment voor moderne kunst. Deze
maand ging de dertiende editie
van start.
Op weg naar de benedenstad zie
je duidelijk hoe de stad is bescha
digd. Statige huizen uit de jaren
twintig van de vorige eeuw wor
den geschouderd door smakeloos
beton en glas. Hier en daar nog
een uit plaatmateriaal opgetrok
ken noodbouw, met rafelige pos
ters die evenementen aankondi
gen die allang voorbij zijn. Als dan
plots de stad zich opent en een
nieuw landschap zich ontvouwt,
ben je in een andere wereld.
Riet wuift, bomen werpen schadu
wen over malse graspartijen. Vo
gels fluiten om het hardst. E*r klin
ken vrolijke stemmen over de
traag stromende Fulda, die ooit de
stad haar leven gaf. Achter het
groene decor verschuilen zich zorg
vuldig onderhouden gebouwen.
Bruggetjes die zich over stroom
pjes buigen, bieden wandelaars
toegang tot dit verstilde land
schap, dat oorspronkelijk een moe
rasgebied was tussen de twee ar
men van de Fulda.
„De Karlsaue," toont Kasselaar Jo
sef Dietrich met trots. „Hebben
we eigenlijk te danken aan de bloe
mententoonstelling. Voor die Bun-
desgartensch.au was hier helemaal
niets meer: Nu is het weer een
heerlijk gebied om te recreëren, te
genieten van de natuur en lekker
met een roeiboot over de rivier te
varen."
Al in de renaissancetijd was hier
een lusthof. Latere machthebbers
breidden het park verder uit. Na
de oorlog was daar weinig meer
van over. Dat dit gebied in nieuwe
schoonheid uit zijn as is herrezen,
is vooral te danken aan de beide
Bundesgartenschau's en de verschil
lende edities van Documenta. Me
de daardoor kan de schitterende,
uit de vroege achttiende eeuw
stammende Orangerie weer in vol
le schoonheid worden bewonderd.
Het duurde lang voordat dit slot
met zijn beroemde Marmorbad
weer een eigen functie kreeg. Pas
in 2004 was het herstelwerk klaar
en konden het planetarium en het
wetenschapsmuseum daar hun in
trek in nemen.
Ooit was die schoonheid overal in
de stad te vinden. Eeuwenlang
was hier het centrum van de
macht, dat moest de wereld weten
ook. Zo ontstond in een strakke
landschapsarchitectuur een schitte
rende zichtlijn vanaf de binnen
stad, over het slot Wilhelmshöhe
"in het gelijknamige park tot aan de
op ruim 550 meter hoge
Hüttenberg, bekroond door een
reusachtig beeld van de Griekse
halfgod Herkules (Heracles). Vanaf
dat hoge punt loopt een indruk
wekkende waterpartij naar bene
den, de Kaskaden. Die komt 250
meter later uit in een-vijver met
een fontein, waarin het opgestuw
de water tot tientallen meters
hoogte spuit.
Er mag veel van de oorspronkelij
ke schoonheid van Kassei verloren
zijn gegaan, het groene karakter
van de stad is behouden gebleven.
Bijna geen enkele stad in Duits
land kan bogen op zo'n krans van
groen. Het Reinhardswald, het na
tuurpark Kaufiinger Wald en ach
ter het standbeeld van Herkules,
het Habichtswald. Je bent vanuit
het centrum zo in dit natuurge
bied, dat door een dicht net van
fiets- en wandelpaden wordt door
sneden. Je komt er gemakkelijk
met het openbaar vervoer of met
de groene huurfiets Konrad, die je
voor een paar euro per dag kunt
gebruiken en weer kunt neerzet
ten waar je wil.
Zo'n fiets is niet alleen handig
voor een tochtje door het groen, je
rijdt er ook makkelijk mee van de
ene naar de andere bezienswaardi
ge plek. Vooral handig tijdens Do
cumenta, waar de verschillende
objecten en exposities vrij ver uit
elkaar liggen.
Voor veel inwoners van Kassei is
de Obere Köningsstrafêe het mid
delpunt van het leven. De langge:
rekte winkelstraat is dé plek om te
flaneren, op een terrasje naar men
sen te kijken of uitgebreid te shop
pen. Hier is ook het duidelijkst te
zien hoe de stad zijn levenskracht
hervond en die in steeds prachti
ger architectuur deed stollen.
Niet alles uit die eerste herbouwja
ren is lelijk. Het Stadcafé in de
Treppenstrafêe weerspiegelt in zijn
uiterlijk de jarenvijftighoop op een
herrijzende wereld en groeiende
welvaart. Zo zijn er meer gebou
wen die een nieuwe betekenis kre
gen als architectonisch symbool
van hoop en wederopbouw. Neem
het in het centrum gelegen Haupt
bahnhof, dat als station zijn func
tie vrijwel heeft verloren, maar
een nieuw leven begon als Kultur
Bahnhof Veel toeristen zien liever
een compact centrum met gezelli
ge straatjes. Maar juist de door de
stad verspreide schoonheid maakt
Kassei uniek en aantrekkelijk.
Het schitterende uitzicht richting
het slot Wilhelmshöhe en de
binnenstad van Kassei. foto HH
9
Berlijn
'c ...-
Kassei
DUITSLAND
Reizen
Kassei ligt op ruim 300 autokilo
meters vanaf Arnhem. Route:
Arnhem, Oberhausen (A3), Dort
mund (A2), ri. Frankfurt (A1),
Kassei (A44). Er is ook een recht
streekse treinverbinding. De ICE
stopt in het nieuwe station bij
de Wilhelmshöher Allee. Meer
info en aanbiedingen op de site
van het Duits Verkeersbureau en
de Deutsche Bahn, die deze reis
mogelijk maakten, (www.db.de)
Verblijven
Kassei heeft allerlei verblijfsac-
commodaties. De Documenta
zorgt wel voor een grote aan
loop van kunstliefhebbers uit de
hele wereld. Tijdig boeken is aan
te raden. Alle informatie over ho
tels en andere zaken in Kassei
op www.kassel-marketing.de.
Documenta
De eerste Documenta was een
statement van kunstenaar Ar
nold Bode, die in 1955 door de
Nazi's als Entartete Kunst bestem
pelde werken in het verwoeste
Kassei tentoonstelde. De exposi
tie groeide uit tot de belangrijk
ste manifestatie voor moderne
kunst van Europa. De Documen
ta, die eens in de vijfjaar wordt
gehouden, duurt nog tot 16 sep
tember. www.documenta.de
Reageren? reizen@wegener.nl
