Oliedollars
cultuur
spectrum IO
Kasparov
Zaterdag 23 juni 2012
Een paar jaar geleden was Garri
Kasparov, oud-wereldkampi
oen schaken, de gangmaker
van het protest tegen Poetin.
Inmiddels is hij als oppositieleider zo
goed als vergeten. Dat heeft hij aan
zichzelf te danken.
Als de afgelopen maanden van protest
iets voor elkaar hebben gekregen, dan
is het wel dat de oppositie opener, toe
gankelijker en vooral eerlijker is ge
worden. Politiek was in Rusland een
vies begrip en de oppositie was eigen
lijk geen haar beter dan de machtheb
bers.
De nationalist Zjirinovski laat
zich in een peperdure Maybach
naar zijn 'volkse' partijbureau rij
den, de liberaal Javlinski zet geen
stap buiten de deur zonder zijn
bodyguards en al mag Garri
Kasparov af en toe een simpele
pet op doen, hij woont een flink
deel van zijn tijd in New York.
Dat is nu wel anders. Ilja Jasjin,
de kleingebouwde leider van So-
lidamost, zit een aantal keren
per week in het joumaiïstencafé,
waar hij, net als alle anderen,
lang moet wachten voordat hij
een drankje krijgt. Hij vraagt
vriendelijk of hij een stoel mag
gebruiken en voegt je steevast
toe als vriend op Facebook.
Toen de politie vorige week het
appartement van Aleksej Navalni
overhoop haalde, heeft de hele
wereld kunnen meekijken hoe de
oppositieleider woont. Net als ie
dereen. Hij heeft een simpel ap
partement in een lelijke Moskou-
se buitenwijk. De helft van zijn
meubilair is gekocht bij Ikea. Met
Anna Vedoeta, zijn jonge en bloed
mooie secretaresse, heb ik vorige
week nog tot diep in de morgen ge
danst.
Zelfs Edoeard Limonov, de 69-jarige
bolsjewiek die er een privéleger op na
houdt, is makkelijk te benaderen. Zijn
kaalgeschoren bodyguards kijken arg
wanend over je schouder, maar hij
stemt bijna altijd in met een inter
view. „Woensdag", zegt hij dan. „Wij
komen je ophalen." In de loop van de
dag bellen zijn bodyguards aan, zit je
lang geblinddoekt achter in een busje
en staat de koffie bij de opgejaagde op
positieleider voor je klaar.
Het hoogtepunt is Sergej Oedaltsov,
leider van het Linkse Front. Hoewel er
geruchten gaan dat hij wel eens het lei
derschap van de Communistische Par
tij zou kunnen overnemen en daar
mee op papier de belangrijkste opposi
tiepoliticus in het land gaat worden,
praat hij dag en nacht met de pers. Er
zijn collega's die hem gesproken heb
ben, terwijl hij op de operatietafel lag.
Ik sprak Oedalstov voor het laatst een
paar maanden geleden, net terwijl hij
door een peloton oproeragenten werd
afgevoerd. „Bel me maar op mijn mo
biel!", schreeuwde Oedalstov, waarna
hij, voor iedereen die het wilde heb
ben, zijn telefoonnummer door een
megafoon schreeuwde.
Terug naar onze schaakheid Garri
Kasparov. Na maanden zeuren, zeme
len, mailen en bellen komt er einde
lijk een reactie van zijn perswoord
voerster. 'Kasparov is momenteel niet
in Rusland en blijft voorlopig nog wel
even weg', is het oordeel. Zelfs een te
lefoongesprek, een interview per
e-mail of even Skypen met de groot
meester zit er niet in. 'Garri is nogal
druk', schrijft ze. Je vraagt je af waar
mee.
STANDPLAATS
door
Olaf Koens
cultuur.
tekst en foto's Hanneke Keultjes
contra
Caroline Cannon stapt be
hoedzaam op de grote
trampoline van zeehon
denvel. De dertig man
nen die het grote beige
vel vasthouden tellen in
koor tot drie in hun ei
gen taal: atausiq, magluuk, pinasut. Dan
vliegt Cannon (55, oma van 26 kleinkinde
ren) de lucht in. Net zoals haar voorou
ders, ook Inupiaq Eskimo's, vroeger vanaf
het zeehondenvel gelanceerd werden om
open plekken in de met ijs bedekte zee te
ontdekken. Want daar zitten de zeehon
den en de walvissen, waar de Inupiaq al
eeuwen op jagen.
Nu is de blanket toss, het laken werpen,
onderdeel van hun traditie, de afsluiting
van het jaarlijkse driedaagse walvisfestival
in Point Hope, een afgelegen gehucht aan
de noordwestkust van de Amerikaanse
staat Alaska. Zo'n zevenhonderd Inupiaq
Eskimo's in het dorp, dat alleen bereik
baar is per Cessna-propellervliegtuigje,
vieren op die dagen de walvisvangst: dit
jaar zijn er maar liefst vijf Groenlandse
walvissen gevangen.
Cannon wordt in juli geopereerd aan
haar knie, maar dat weerhoudt haar er
niet van mee te doen aan het laken wer
pen. „Onze tradities zijn belangrijk",
klinkt het streng. En: „Nu kan het nog."
Cannon is één van de uitgesproken tegen
standers van het olieboren in de Chukchi
Zee, 120 kilometer uit de kust van Point
Hope. In de zee, die van november tot en
Als de Inupiaq
Eskimo's in Alaska
naar de Chukchi Zee
kijken, zien ze hun
voedselvoorziening
en hun cultuur. Als
oliemaatschappij
Shell naar dezelfde
zee kijkt, ziet ze
dollars, veel dollars.
Deze zomer wil Shell
er beginnen met
boren naar olie. De
Inupiaq vrezen dat
zelfs het allerkleinste
olielek een eind
maakt aan hun
