Herdenking past in
pr-machine van Poetin
"Veel soldaten gingen er bovendien, naarmate de tocht vorderde, vn,dag22^.2012
vanuit dat ze het weieens niet zouden kunnen gaan halen' 11
Louis Sloos, conservator Legermuseum
De Franse ingenieur Charles Joseph
Minard maakte in 1869 deze grafi
sche weergave van het verloop van
de Russische veldtocht van Napo
leons Grande Armée.
Het bovenste, lichtbruine deel ver
beeldt het offensief tot aan Mos
kou, zowel in tijd als in ruimte, van
links naar rechts. Het onderste deel
geeft de terugtocht weer. De steeds
smallere 'balk' naarmate de tocht
vordert, geeft op indringende wijze
het verlies aan levens gedurende de
operatie weer. Minard ging nog uit
van een leger dat met 422.000 man
nen startte en met 10.000 soldaten
terugkeerde. Onder de illustratie
staan ook nog de temperatuur en
neerslag gedurende de tocht, want
die waren wellicht van even groot
belang als de strijd tussen soldaten.
Minards tekening wordt beschouwd
als de eerste grafische illustratie
ooit gemaakt.
Frankrijk herinnert zich Napo
leon (1769-1821) vooral als de kei
zer die Frankrijk groot maakte.
De nederlaag in de Russische veld
tocht van 1812 is voor de Fransen
dan ook geen aanleiding tot uitge
breid herdenken.
In Rusland ligt dat bepaald an
ders. Met name de slag om Borodi
no (7 september) wordt daar ge
vierd als een staaltje onversneden
Russisch heldendom. Het Rus
land van Vladimir Poetin vaart
een nationalistische koers en daar
past herdenken van het verslaan
van Napoleon natuurlijk prima
bij. Historie als public relations.
Langs de hele route tot aan Mos
kou en weer terug zijn dit jaar-her-
denkingen, concerten en exposi
ties gepland, ook al verloor Napo
leon niet alleen van het Russische
leger, maar ook van Rasputitsa (Ge
neraal Modder), die de Grande Ar
mée vast liet lopen in het immen
se, platgebrande landschap.
Ook de Engelstalige radiozender
The Voice of Russia World Servi
ce besteedt vanaf begin dit jaar al
uitgebreid aandacht aan de oor
log. Deze maand staat de Slag bij
Smolensk centraal.
Het Philharmonisch Orkest van
Moskou speelt een stuk geïnspi
reerd op Russische militaire over
winningen, waar Napoleon uiter
aard ook in aan bod komt.
Rusland herdenkt dit jaar nog
meer: 1150 jaar geleden werd vi
king Rurik de eerste Russische
vorst, waarmee Rusland een staat
werd. En in 1612 verdreven Russi
sche troepen het Poolse leger uit
Moskou. Ook belangrijk.
(Parle. Jfo
in mrwArn pin..O AniufmU fnn nLlln i
tmtf* China, J»tfyitr, Jt- (itMiiitny/
-w {""'-jr-* ,Vh1 1..
^MOSCOU
TABIKAU Cm'HlgUK dt
