II
'Stuk voor stuk zijn het winnaars. Hen wil ik in beeld brengen'
Melek Usta: Ik zie alleen maar kansen'
Atilla Aytekin: 'Met klagen schiet je niets op'
Fafma Koser Kaya: 'Multiculturele achtergrond meerwaarde'
Atilay Uslu: 'Ik hoef niet een weekje op strand te liggen'
donderdag 21 juni 2012
Özden Karababa, fotografe
Melek Usta (42), eigenaar van wer
ving- en selectiebureau 'Colourful
People', spreekt haast geaffecteerd
en kalm. Ze overdenkt goed wat ze
wil zeggen en controleert- of haar
boodschap overkomt. Het hoort bij
haar werk. Ze is op eigen houtje in
ondernemend Nederland omhoog
geklommen en wordt vaak om ad
vies gevraagd. Het kabinet Balken
ende schakelde destijds onder
meer haar hulp in om 'Nederland
kennisland' uit te bouwen. Een he
le sprong lijkt het voor een dame
die als klein meisje naar Nederland
kwam. Ma was analfabeet en pa -
zonder opleiding - knoopte in loon
dienst de eindjes aan elkaar. Hun
kleinkind daarentegen gaat al naar
het vwo en volgt tweetalig onder
wijs. Een behoorlijke verandering
in één generatie.
Usta's bureau bemiddelt voor met
name allochtone werkzoekenden.
Volgens haar wordt er in Neder
land niet bewust gediscrimineerd
bij sollicitaties. Het mes snijdt aan
twee kanten: werkgevers kunnen
een te nauwgezet beeld hebben
van wie ze zoeken en sollicitanten
weten zich niet altijd goed genoeg
te presenteren. Ze wil niet in pro
blemen denken, want: „Ik ben een
ondernemer, die ziet alleen maar
kansen." Ze geeft cursussen op
mbo-scholen. „We moeten ervoor
waken onszelf in een slachtofferrol
te plaatsen. Binnen de Turkse ge
meenschap zit genoeg kracht, die
moeten we benutten."
Atilla Aytekin (43), directeur van
softwareontwikkelaar Triodor,
werd groot door vallen en opstaan.
Zijn eerste iet-bedrijf ging failliet in
2001. Aytekin is er nuchter onder
gebleven: „Je kunt in een hoekje
gaan zitten huilen en klagen dat de
hele wereld tegen je is. Maar daar
schiet je niks mee op." Het succes
van zijn huidige bedrijf heeft hij
ook grotendeels te danken aan die
tegenslag. Zijn technologiebedrijf
Triodor bouwt onder andere websi
tes en ontwikkelt software voor an
dere grote bedrijven. Hij is ook op
richter van de 'Dutch Dream Foun
dation'. Een stichting die nieuwe
ondernemers begeleidt. Zijn mot
to: durf te dromen.
In zijn boek Atilla's Dutch Dream
schrijft Aytekin over ondernemer
schap op het raakvlak van twee cul
turen. Hij is geboren in Istanbul,
maar groeide op met zijn ouders in
Zutphen. Het hoofdingrediënt om
het ver te schoppen: ambitie en lef
„Het is een misvatting te denken
dat Turken een bedrijf beginnen al
leen omdat ze nergens worden aan
genomen. Het gaat vaak om erg ge
passioneerde mensen." Volgens Ay
tekin durven de meeste bedrijven
in Nederland juist geen risico meer
te nemen: „Het zit in onze cultuur.
We willen behouden wat we heb- >-
ben opgebouwd aan kapitaal en
rijkdom. Voor spannende dingen
zijn we niet meer te porren." Ter
wijl volgens hem goed onderne
merschap juist topsport is.
grote kansen hebben op de arbeids
markt. „Laat jezelf niet in de put
praten, jullie zijn een gat in de we
reldmarkt", vertelt ze werkzoeken
de jongeren op congressen.
Ze denkt in het groot. Turkse Ne
derlanders kunnen door hun twee-^,
taligheid een schakel vormen tus
sen de economieën van Nederland
en Turkije. Kwaliteiten die voor
multinationals goud waard zijn.
„Maar in Nederland worden ze nog
teveel op hun afkomst aangespro
ken en niet op hun kunnen."
Koser Kaya denkt in oplossingen.
Volgens haar vormt die multicultu
rele achtergrond geen beperking. In
tegendeel, het is een meerwaarde.
en verkoopt ook vakantiehuizen in
Turkije.
Uslu's succes komt voort uit zijn be
vlogenheid. Uit niets richtte hij een
reisbureau op. Hij zag wel waar hij
terecht kwam. En dat is volgens
hem waar ondernemen om draait.
Risico nemen waar anderen twijfe
len en teveel nadenken. Hij is een
doener. Turkije is voor hem vooral
een leuke vakantiebestemming. Hij
is er weliswaar geboren, maar voelt
zich Nederlander. Zelf gaat hij lie
ver niet op vakantie. Hij kan niet
stil zitten: „Ik hoef niet een weekje
aan het strand te liggen. Als we op
vakantie zijn, regel ik van alles aan
het huis. En ik neem dagelijks mijn
mails door, anders raak ik in de
stress als ik terugkom."
Fatma Koser Kaya (44), Tweede Ka
merlid namens D66, verloor haar
vader al op jonge leeftijd. Ze was
zes jaar toen ze met haar moeder,
drie broers en twee zussen in Ber
gen op Zoom aankwam. Haar moe
der voedde de kinderen in haar
eentje op. Ieder kind kon een oplei
ding volgen.
Koser Kaya studeerde rechten in Til
burg en ging aan de slag als juriste
en advocate. De wijze waarop haar
moeder het gezin bij elkaar wist te
houden heeft haar geïnspireerd. Ze
breekt een lans voor de vrijheid
om eigen keuzes te kunnen maken.
Precies zoals zij dat ooit ervaren
heeft.
Koser Kaya heeft er het volste ver
trouwen in dat allochtone jongeren
Atilay Uslu (44), eigenaar van tour
operator Corendon, kreeg ooit het
verwijt van een vriend: „Je bent
net een tuinslang Waar heel veel
druk op staat. Dat gaat maar in het
rond en niemand die je vast
houdt." Uslu was net begonnen
met zijn reisbureau, maar had nog
geen duidelijke richting gevonden
voor zijn bedrijfje. Hij wist alleen
dat hij wilde ondernemen. Schoon
genoeg had hij van zijn shoarma
zaak. Dagen en nachten achtereen
stond hij achter de grill. „Ik had
geen leven meer. In de winter zag
ik zelfs geen daglicht." Na het ad
vies van zijn vriend richtte hij zich
op vakantievluchten naar Turkije.
Vervolgens werd Corendon touro
perator. Het kreeg een eigen vloot
