niet zomeren in Zeeland
16 juni 2012 deOndernemer
En wat er allemaal op ons afkomt, dat wordt pas in het najaar,
waarschijnlijker pas in de winter duidelijk. Want eer er een
nieuw kabinet is, eer er nieuwe plannen op tafel liggen, dan zit
ten we waarschijnlijk alweer in de sneeuw.
Toch blijven de experts, die iedere maand de economische ba
rometer samenstellen, xn Zeeland redelijk positief. Er rolt nog
steeds een rapportcijfer iets boven de zes uit (6,1). Dat in tegen
stelling tot de experts in West- Brabant, die in een neerwaartse
spiraal nu op een 5,6 zitten. Het is afwachten hoe we er na de
vakantie op staan.
Het is wat dat betreft ook te hopen dat ons alsnog een goede zo
mer te wachten staat. Met volle stranden, overvolle terrassen en
drukke winkelstraten. Dat zal de Zeeuwse economie zeker
goed doen.
Henk de Haas
ZPPC
Lilianne van der Ha
Agrariër
Ronald Reunis
Philips
Ruud de Baar
Marsaki
Geert de Raedemaecker
Yara
Met de economie is het net als
met het weer; zeer wisselvallig
maar overwegend somber. Zo
ook de economie, die kwakkelt
voort en elk teken van opleving
is van korte duur. Hoewel er in
de internationale transport- en lo-
gistieksector wat lichtpuntjes te
zien zijn, vind ik het nog veel te
vroeg om daaraan de conclusie te
verbinden dat het internationale
economische tij aan het keren is.
In Europa kan alle opwinding
over de grote sportevenementen
niet verhullen dat de staat van de
economie zorgelijk is. De positie
van de euro blijft onder druk
staan en de probleemlanden blij
ven zorgen voor economische in
stabiliteit. Ook landelijk is het
onzekerheid troef. De consu
ment houdt de hand op de knip
en wacht af. Het akkoord dat
een meerderheid van de Tweede
Kamer met het demissionaire ka
binet gesloten heeft, helpt wat
dat betreft ook niet echt. Het is
vooral een akkoord over lasten
verzwaring en de O-lijn. De con
sument heeft straks nog minder
te besteden. In de havens valt de
zeeoverslag lager uit dan in de
vergelijkbare periode vorig jaar.
Maar niet dramatisch. Tenslotte
was 2011 een topjaar en sowieso
moeilijk te evenaren. Veel onder
nemers in de haven investeren
op dit moment in nieuwe activi
teiten en uitbreidingen. Daaruit
blijkt hun vertrouwen in de toe
komst. Ik ga er vanuit dat het dit
jaar in Zeeland toch nog een
keer zomer wordt.
Volgens voorzitter LTO Neder
land is een vaii de toekomst the
ma's "Beter met minder". Dit
komt uitgebreid aan de orde bij
de hervorming van het GLB (ge
meenschappelijk landbouw be
leid) De nadruk mag niet alleen
hier op liggen, vergeet de schaars
te die er volgens velen komt van
voedsel, energie en water niet.
Binnen Europa verdwijnt zoveel
landbouwgrond dat elders op de
wereld weer grond moet ontgon
nen worden om op hetzelfde pro
ductie niveau te blijven. Zorgvul
digheid met omgaan van grond
is dan ook een must! Groene
groei dient in het teken van inno
vatie en duurzaamheid (het ino-
dewoord)te staan, zo kan heel ge
richt naar het thema "beter met
minder"toe gewerkt worden.
Met minder energie en grondstof
fen produceren. Waar niet alleen
de prijs voor de consument cen
traal komt te staan, maar ook een
evenwichtige verdeling van mar
ges binnen de keten, dus van pro
ducent tot consument zijn zeer
belangrijk. Nu de vooijaarswerk-
zaamheden weer achter de rug
zijn, kunnen we met zijn allen
weer genieten van het jong
groen dat tot leven komt! Hope
lijk groeit dat in ieder geval weel
derig!
Ons geplande leven van vergade
ringen en besluiten staat in Ne
derland behoorlijk onder druk.
We kunnen prima in onze "ach
teruitkijkspiegel" analyseren wat
er mis is gegaan of nog beter wie
iets fout heeft gedaan. Echter pre
cies aangeven wat de oorzaak is
blijft vaak uit. Een nieuw pro
bleem dient zich weeral aan en
voor we het weten is de dag van
hardwerken weer voorbij. We
willen alles contoleren en zijn
goed in het stellen van vragen.
Nog meer details leiden naar nog
meer vragen, belangrijk om te
weten waar we staan. Echter
door de "voorruit kijken" is
thans meer cruciaal. Of het nu
gaat om ondernemingen, ge
meente, kerk, zorg of scholen,
vernieuwing is onze uitdaging.
Als we mee willen gaan met de
veranderingen om ons heen, ze
ker die ook buiten Nederland,
moeten we onszelf durven te ver
anderen. Degenen die achteruit
blijven kijken krijgen het zwaar,
degene die voorruit durven kij
ken zullen profiteren van deze
verandering. Formuleer doelstel
lingen en ga ervoor, wees tevre
den en kijk vooruit. Geniet van
het EK en de Olympische spe
len, aan de verlichting van de
meerderheid van de voetbalvel
den en de stadions in Polen, Oek
raïne en in Londen zal het zeker
niet liggen.
Ik zit steeds met hetzelfde dilem
ma. Beschouw ik de economi
sche vooruitzichten voor de vast
goedsector, beperk ik me tot de
ontwikkelingen op het gebied
van nieuwbouw of focus ik me
vooral op de ervaringen en ver
wachtingen vanuit onze eigen
onderneming De vastgoedsec
tor zit over de hele linie in zwaar
weer. Het aantal transacties daalt
nog steeds, nieuwe ontwikkelin
gen worden beëindigd of uitge
steld en het gevaar voor waarde
daling is reëel. Daarnaast is er
sprake van een flink imagopro
bleem van de sector. De nieuw
bouw van woningen en bedrijfs-
onroerend goed moet zo zachtjes
aan het dieptepunt hebben be
reikt. Berichten over faillissemen
ten bij bouwgerelateerde bedrij
ven zijn aan de orde van de dag.
Zeeland vormt hierop gelukkig
nog een positieve uitzondering.
Het Lenteakkoord heeft niet po
sitief bijgedragen aan de koopge-
neigdheid van consumenten. De
onzekerheid over de consequen
ties van de BTW-verhoging op
nieuwbouwwoningen maakt ko
pers nog onzekerder De voor
uitzichten voor ons eigen bedrijf
zien er een stuk gunstiger uit.
De portefeuille voor de komen
de penode bestaat hoofdzakelijk
uit nieuwbouwontwikkelingen
op het gebied van sociale huur
woningen, zorg, onderwijs en
maatschappelijk vastgoed. Ook
die investeringen nemen af, maar
de portefeuille is nog goed ge
vuld.
De afgelopen weken en dagen te
kenen zich zowel landelijk als re
gionaal een aantal lichtpuntjes
binnen de industrie af. Zo is de
chemische industrie in nederland
2012 goed begonnen, naast een
productiestijging van bijna drie
procent in het eerste kwartaal
ten opzichte van dezelfde perio
de vorig jaar stelden bedrijven
ook hun investeringsverwachtin
gen in posineve zin bij. de omzet
stijging in het eerste kwartaal be
droeg zes procent. Deze werd
naast door de toenemende pro
ductie mede veroorzaakt door
stijgende afzetprijzen (4 pro
cent). Daannee is het eerste kwar
taal het beste kwartaal ooit. De
marges stonden echter nog flink
onder druk door de relatief hop-
ge grondstofprijzen. Dat zijn met
name de kosten van olie en gas
voor de energie intensieve bedrij
ven, waarvan met name Zeeland
er nogal wat heeft, van belang.
Momenteel lijkt er als gevolg
van de teruggelopen groei van
de wereldeconomie sprake van
enige stabilisatie waardoor de
volatiliteit in de energieprijzen
even lijkt te worden getemperd.
Dat is goed nieuws voor die be
drijven waarvoor olie en gas de
belangrijkste grondstof is. Bin
nen onze eigen kunstmestsecetor
vallen geen concrete knelpunten
te constateren. Wel zien we voor
bepaalde producten enige stagna
tie in de afzet. De verwachtingen
blijven echter positief, alle instal
laties in Sluiskil draaien op volle
capaciteit.
