Iran
weg
langs de
van zijde
reizen
Zaterdag 9 juni 2012
Grote foto: Uitzicht over de Alamoet-
vallei.
Bovenste foto: De Sjah Abdol Azim-
moskee in Rey (Teheran).
Middelste foto: Ruïnes van het Assas-
sijnenkasteel van Hasan-i-Sabah.
Onderste foto: Mausoleum van de
Mongoolse heerser Oljeitoe Choda-
bandeh in Soltaniyeh.
naar de overblijfselen van Rey, ooit een wereldstad
die werd vergeleken met Bagdad. Maar ook Rey viel
ten prooi aan de furieuze plundering door de Mongo
len. De inwoners die nog konden ontsnappen aan de
razernij, keerden er nooit meer terug.
Toch is er nog een handvol parels gespaard gebleven,
zoals de verbluffende Sjah Abdol Azim-moskee. De
schoonheid van het negende-eeuwse complex verrast
me. Op de binnenplaats dwaal ik over de zwartmar-
meren graven, waar foto's van de overledenen in het
steen zijn verwerkt. Ik ga de moskee in en de voor
het sjiisme zo typerende spiegelwanden en -plafonds
doen me duizelen.
Voort gaat het, in de noordoostelijke richting van
Toerkmenistan en Afghanistan, naar Mesjed, de hei
ligste stad van Iran. Het is bloedheet als ik de grote
binnenplaats van de Haram-e-Razavi betreed. Op het
enorme complex ligt de voor sjiieten onaantastbare
imam Reza begraven. Ik vlei me neer onder een bijna
20 meter hoge iwan, een toegangspoort, en laat me
verpletteren door de schitterende tekening van het
complèx. Aan vier kanten word ik omsloten door
dubbele rijen arcades en ik vergaap me aan de lyri
sche mozaïeken. Dan glip ik door de Gohar Shad-
moskee, waarvan ik niet zeker weet of ik er als met-
moslim mag komen, richting het graf van imam Re
za. Niemand houdt me staande, dus loop ik door. Bo
ven me zie ik minaretten zweven en ook de gouden
koepel, een duplicaat van de al-Aqsa-moskee in Jeru
zalem en de kroon op de laatste rustplaats van Reza.
Maar als ik voor zijn mausoleum sta, zakt de moed
me in de schoenen. Hier mag ik zeker niet in.
Ik denk aan de Britse journalist Robert Byron, die be
gin jaren dertig Mesjed niet wilde verlaten voordat
hij de tombe van Reza was binnengegaan. Vermomd
en trillend van spanning lukte het hem. Kniezend sta
ik voor de grafkamer, waarvoor honderden zich ver
dringen. Dan overmeesteren nieuwsgierigheid en de
drang in de sporen van Byron te treden mijn terug
houdendheid. Ik sluit me aan bij de massa mannen
en sluip met hen mee, langs de poortwachters het
voorportaal in. Huiverend van opwinding verwacht
ik in de kraag te worden gevat, maar ik loop nog al
tijd. Mijn pet blijft op, ik kijk strak naar de grond om
ontmaskering als niet-moslim te voorkomen.
Soms kijk ik op en zie ik in een flits de wanden en
plafonds, beslagen met spiegeltjes. Alsof zilveren ster
renstelsels om me heen cirkelen in een dolgedraaide
kosmos. Ik laat me verder meevoeren met de gelovi
gen, die allen in trance verkeren. We naderen de tom
be zelf, mijn hartslag versnelt en ik voel een onbe
schrijfelijke vibe door het mausoleum gaan.
De pelgrims knielen in gebed of ze staan rechtop met
de handpalmen omhoog, sommigen zijn op blote
voeten, hun gebeden zoemen rond. Ze kussen de
drempel van de tombe en de deurposten. Sommigen
draaien hun gebedskralen, anderen lezen de Koran.
Vaders tillen kinderen boven hun hoofden om hen
de tombe te laten aanraken en te kussen. Er wordt ge
huild en dan klinkt er uit het niets, als volgend op
een geheim teken, een diep oergebrul, dat recht uit
de zielen van deze mannen lijkt te komen. Gewillig
laat ik me met de massa meevoeren, om de tombe
heen, en verlaat het mausoleum. Ik sta weer buiten,
in de felle zon, en het lijkt alsof ik ontwaak uit een
hypnose. Ik kan bijna niet geloven dat ik binnen was.
Reizen naar Iran
Iran is zowel individueel als met een groep te berei
zen. Reisbureaus in Nederland die trips naar Iran or
ganiseren, zijn onder meer Iran Silk Road (www.iran-
silkroad.nl) en Koning Aap (www.koningaap.nl).
Onder meer KLM, Lufthansa en Turkish Airlines vlie
gen op de Iraanse hoofdstad Teheran.
Voor Iran is een visum nodig, dat kan worden aange
vraagd bij de Visumdienst (www.visumdienst.com)
of CIBT Visumdienst (www.cibtvisumdienst.nl).
Reizen in Iran gaat het gemakkelijkst en snelst per
bus. Een ticket is niet duur, hooguit een paar tien
tjes voor soms honderden kilometers.
Voor vrouwen geldt dat ze overal in het land een
hoofddoek moeten dragen en achterin de bus moe
ten plaatsnemen. Daar staat tegenover dat mannen
hen vrijwel overal en altijd met respect behandelen
en niet handtastelijk zijn.
Pinpassen en creditcards kunnen niet worden ge
bruikt in Iran, dus neem voldoende contanten mee.
Ca Zie meer op
http://joostbosman.wordpress.com/
Reageren?
reizen@wegener.nl
