Zoektocht naar
de oer-Vlissinger
24Ind
Zorgen over komst oesterinstallaties
'Was mijn vader inderdaad
Dansen op het dorpsplein
donderdag 31 mei 2012
„De Spanjaarden hebben hier behoorlijk huisgehouden. Ik moet zeggen, toen ik van Amster
dam naar Zeeland verhuisde, viel me ook op dat ze hier in het zuiden een heel ander profiel
hebben. Veel donkerder. Mijn buurman bijvoorbeeld, die heeft een echte kroeskop."
Dingen vielen ook wel op hun plek. Ook wat Vlissingen betreft; die stad sluit aan bij
mijn beleving. Alleen, is er geen bewijs. DNA-onderzoeken zijn ontzettend duur. Daar
om doe ik mee aan dit onderzoek. Ik wil nu wel eens weten of ik een Vlissinger ben."
Vlissingers staan bekend als no
toire mopperkonten, die stie
kem supertrots zijn op hun stad.
De meesten roepen maar al te
graag dat ze échte Vlissingers
zijn. Toch hebben zich ér nog
maar twintig gemeld voor het
DNA-onderzoek naar de oer-Vlis
singer.
door Wendy van den Hurk
Over het rijke verle
den van Vlissingen
is veel bekend,
maar documenten
zijn er nog maar
weinig. Wat in de vijftiende eeuw
niet verging door zoute zeelucht
of in 1785 door pensionaris Lam-
brechtsen als 'onnutte papieren'
de zee in werd geslingerd, ver
brandde wel tijdens het Britse
bombardement van 1809. Wie er
tot de vlammen allemaal in Vlis
singen woonden, valt dus moeilijk
na te gaan.
Maar dan zijn er gelukkig nog de
skeletten, die de laatste jaren wer
den opgegraven. En laten die in de
zompige Zeeuwse klei DNA-mate-
riaal goed hebben bewaard. Zo
goed zelfs, dat het van alle hon
derd geselecteerde skeletten bruik
baar was. Alleen die van de twin
tig tand- en kiesloze niet. De helft
is gevonden op het kerkhof onder
de Oude Markt en stamt uit de
late Middeleeuwen, van ongeveer
1300 tot 1550. De rest komt in of
rond de Engelse Kerk aan de Dok
haven, uit de Gouden Eeuw en de
eeuw daarna, van 1600 tot 1800.
En dan lagen er, uit diezelfde tijd,
nog tien begraven bij de Waalse
Kerk aan de Dokhaven.
Forensisch laboranten van de Leid-
se universiteit zijn het DNA'mo
menteel aan het ontleden. In fe
bruari volgend jaar denken ze dat
onderzoek te hebben afgerond. Ar
cheoloog Bernard Meijlink hoopt
dan eindelijk te weten te komen
of Vlissingen tijdens de Gouden
Eeuw werkelijk zo'n smeltkroes
van culturen werd. „De VOC-man-
nen zaten met name in Indonesië
vaak lange tijd op hun post. D'r
waren er genoeg die met een Indo
nesische trouwden en er kinderen
mee kregen. Misschien nam hij
hen wel mee terug naar Neder
land. Misschien ook wel niet, wat
sommige historici beweren. Dat ze
daar bleven en dat het thuis een
Eén van de opgegraven skeletten onder de Oude Markt, van een kind.
rommelige, maar pure vissersstad
bleef, met alleen rijke kooplieden
en het gewone volk. Slaven kwa
men hier immers ook al niet, die
werden allemaal naar Zuid-Ameri-
ka verscheept."
Of dat het Vlissingse bloed eerder
al vermengd raakte met dat uit an
dere culturen, zoals Spanjaarden
die het land in de zestiende eeuw
bezaten. „Er heeft zich zelfs ie
mand gemeld die beweert dat zijn
voorouders teruggaan tot Alva."
Dat kan best, aldus Meijlink. „De
Spanjaarden hebben hier behoor
lijk huisgehouden. Ik moet zeg
gen, toen ik van Amsterdam naar
Zeeland verhuisde, viel me ook op
dat de mensen hier in het zuiden
een heel ander profiel hebben.
Veel donkerder. Mijn buurman bij
voorbeeld, in de Zak van Zuid-Be
veland, heeft een echte kroeskop.
Die zie je in het noorden van het
land niet. Daar is het veel meer:
blond haar, blauwe ogen."
Maar om de verwantschappen be
vestigd te krijgen, is wel meer
wangslijm nodig. Tot nu toe heb
ben zich twintig vrijwilligers ge
meld. Meijlink: „Veelal oude mens
jes, die hun hele stamboom al uit
geplozen hadden. Maar ook beken
de Vlissingers als schrijver lo de
Ridder en voormalig wethouder
Piet Polderman. En zelfs iemand
uit Drenthe, die erover had gele
zen en razend enthousiast was.
Het zou mooi zijn als zich nog
meer mensen opgeven. Daarvoor
duiken we nu zelf ook allerlei sites
op, en de stadsarchivaris zoekt uit
wat nou typisch Vlissingse achter
namen zijn, om het via die weg te
proberen. Het moet iets moois op
leveren, dat kan niet anders."
Mensen die willen weten of zij een
oer-Vlissinger zijn kunnen zich melden,
mits zij kunnen aantonen dat hun fa
milie al generaties lang en liefst eeu
wenlang in Vlissingen woont:
www.vlissingen.nl/vlissingendna
Riaan Rijken in de Sint Jacobskerk in Vlissingen
Restaurateur Riaan Rijken
is bij iedereen bekend als
Middelburger. En laat
staan zijn vader Piet, de
beroemde kunstschilder. Maar wat
blijkt, ze zijn van Vlissingse kom
af „Mijn opa Janus was een gewel
dige opa. Een echte opa. Naar hem
ben ik vernoemd, van hem heb ik
mijn ambachtszin. Vlak voor zijn
overlijden in 1975 had mijn vader
een woordenwisseling met zijn
zus, tante Diet. Zij flapte er toen
uit dat mijn vader een onecht
kind was. Mijn vader schrok. Hij
ging naar opa en vroeg wat waar
was van dit verhaal. Hij kreeg te
horen dat mijn oma een affaire
heeft gehad met een sigarenboer
uit Vlissingen, Kees Lagaaij. Opa
wist het, tante Diet wist het, zelfs
verre neven wisten het. Iedereen,
behalve mijn vader."
Dit verhaal moest Piet Rijken rond
1990 van het hart. Veel deed Riaan
er destijds niet mee. „Ik vond het
maar een raar verhaal, geloofde er
eigenlijk niks van. Achteraf, nu
mijn vader is overleden, heb ik
daar spijt van. Nog niet zo lang ge
leden ben ik namelijk gestuit op
wat waarschijnlijk zijn zus was.
door Joeri Wisse
ZIERIKZEE - Het Watersportver-
bond is kritisch over het plan van
de Nederlandse Oestervereniging
om in de Grevelingen en de Ooster-
schelde oesterinstallaties te plaat
sen. De koepelorganisatie van wa
tersportverenigingen vreest dat de
installaties ten koste gaan van het
open vaarwater.
Na succesvolle experimenten met
het invangen van oesterbroed bij
de Bergse Diepsluis en het Veerse
Meer, wil de oestersector nu de zo
geheten oesterbroedinvanginstalla-
ties (obi's) en oesterbroedkweekin-
stallaties (obk's) uitbreiden.
Bij Rijkswaterstaat is een aanvraag
ingediend om dergelijke installaties
bij het eiland Dwars in den Weg
nabij Brouwershaven en in de Oos-
terschelde, nabij de ingang van het
Goese Sas, te plaatsen. Voordat
Rijkswaterstaat de vergunning ver
leent, konden belanghebbenden zo
als duikers, vissers, andere overhe
den en natuurorganisaties een
zienswijze insturen. Het water-
sportverbond heeft daar gebruik
van gemaakt. „Wij zijn nadrukke
lijk niet tegen oestervissers", zegt
Henk Botterweg van de regio Del
tawateren van het Watersportver-
bond. „Maar vroeger lagen de oes
ters alleen op de bodem en daar va
ren geen schepen." Nu de oes
terkwekers op andere methoden
overschakelen, moet volgens Bot
terweg ook rekening worden ge
houden met waterrecreanten. Hij
hoopt dat de zienswijze leidt tot
overleg met de sector. Mogelijk
kunnen de installaties zo worden
geplaatst dat watersporters er min
der last van hebben. Cees van Lie-
re, voorzitter van de Nederlandse
Oestervereniging, geeft aan dat hij
altijd bereid is tot overleg.
Het watersportverbond zet nog
wel vraagtekens bij de voorwaar
den die Rijkswaterstaat stelt. Als
die organisatie het bijvoorbeeld no
dig vindt om een 'verboden ge
bied' van vijftig of honderd meter
rondom de obi's of obk's in te stel
len, vindt het watersportverbond
het verlenen van de vergunning on
acceptabel. Rijkswaterstaat stelt de
komende tijd een definitieve ver
gunning op. Als organisaties hun
bedenkingen houden, kunnen ze
alsnog bezwaar indienen.
WEMELDINCE - Het was de bedoeling om anderen warm te maken voor het
dansen, maar echt veel toeschouwers trok de dansdemonstratie van Meer
Bewegen voor Ouderen woensdag niet. „Die tijd heb ik gehad", klonk het
vanaf de solex. De vrouwen - de enige man die meedanst was met vakantie
- hadden er niet minder plezier om. foto Willem Mieras
