boeken 115
Ik maak me niet druk
over heersende normen'
Veel ontroering en een mooi verhaal
donderdag 31 mei 2012 4
door Arie Storm
Sipko Melissen -
Een kamer in Rome
Van Oorschot,
18,50 euro
Sipko
Melissen
Een lcamer
in Rome
Hét zomerboek van 2012 heb ik
de afgelopen dagen gelezen:
Een kamer in Rome van Sipko
Melissen. Alles aan deze roman is lek
ker loom en weldadig. Dit is de eer
ste zin: 'Op de dinsdagochtend na
Pinksteren schrok ik wakker van Ca-
rola die naakt en nog nat van de
douche de slaapkamer binnen
kwam'. In de tweede zin valt al de
naam Nabokov. Dit wordt van begin
tot eind genieten, vermoed je dan.
Naakte dames die uit de douche ko
men, Nabokov. Die verwachting
komt uit.
Dit zeg ik zonder ironie. Melissens
stijl is rustig. Hij probeert de lezer
niet te overdonderen met een al te es
thetiserende aanpak. Die aandacht
voor het esthetische komt ruim
schoots aan bod in de inhoud.
Verteller Daniël is een 25-jarige stu
dent die op zoek gaat naar de ge
heimzinnige schrijver Alle Waterink.
Die publiceerde voor zover bekend
slechts één novelle: Een tuin in Tosca
ne. Dat was in 1984. Nu, in 2009, is
deze Waterink als schrijver totaal ver
geten. Als schilder heeft hij nog wel
enige bekendheid.
Daniël gaat natuurlijk ook op zoek
naar zichzelf Carola heeft het op de
eerste bladzijde inderdaad, vlak na
dat ze uit die douche is gekomen, al
uitgemaakt. Dat wordt niet als een al
te groot drama gepresenteerd: 'Ik
zocht mijn bril en keek op mijn hor
loge. Half elf alweer'. Daniël kan op
zoek naar nieuwe kansen.
Hij is überhaupt meer van de litera
tuur, van het lezen met een boekje
in een hoekje, dan van de heet
hoofdige heteroseksuele liefde. Zin
nelijkheid komt in deze roman wel
voor, maar dat gaat er tamelijk sub
tiel aan toe. Wat tot gevolg heeft dat
wanneer Daniël zich eens het een en
ander in het hoofd haalt, het meteen
ook daadwerkelijk meeslepend
wordt. Maar zoals gezegd: voorlopig
leest hij liever en zoekt hij dingen uit
die het literaire betreffen.
En dan is er dus die vergeten novelle,
Een tuin in Toscane. Via de moeder
van Carola heeft Daniël dat boekje
in handen gekregen. Geïnspireerd en
aangemoedigd door Stijn Ravel gaat
hij naar Toscane om daar een en an
der uit te zoeken. En passant citeert
Daniël uit de novelle en vertelt hij
aan ons, de lezer van het overkoepe
lende boek Een kamer in Rome, de in
houd ervan na. Die valt niet tegen.
De niet-bestaande novelle blijkt in
derdaad een intrigerend verhaal te
bevatten.
Bovendien wakkert de novelle bij Da
niël een belangstelling aan voor de
grote romantische dichter John
Keats (1795-1821), die in het boekje
van Alle Waterink een rol speelt.
Ook Oscar Wilde is daar prominent
in aanwezig.
Het ritselt kortom van de literaire
toespelingen en verwijzingen. Dit
maakt van Een kamer in Rome tot
méér dan een cerebrale exercitie: het
is tevens een ontroerend boek. Da
niël is 25 terwijl hij in Italië zit, op
zoek naar een onbekende schrijver.
Op die leeftijd stierf Keats. Hij liet
een ongelooflijk prachtig en intrige
rend poëtisch oeuvre na. Daniël treft
de poëzie van Keats overal aan: in de
literatuur, maar ook in zijn leven.
Dat is aangrijpend.
De ooggetuige heet het geschenkboekje dat de boekhandelaar in juni - de
Maand van het Spannende Boek - uitdeelt. Met de novelle vult schrijfster
Simone van der Vlugt (45) haar toch al indrukwekkende cv aan.
Simone van der Vlugt. foto Merlijn Doomernik/GPD
door Peter Kuijt
Om maar meteen met een onbetame
lijke vraag te beginnen: wat schuift
dat nou, het schrijven van een ge
schenkboekje?
Simone van der Vlugt: „Laat ik het zo zeg
gen: aan een gewone thriller houd ik heel
wat meer over. Maar de verdienste zit niet al
leen in de beloning. De stortvloed aan publi
citeit moet je ook meerekenen. Je bereikt er
een grote groep mensen mee die jouw werk
nog niet kennen."
Wat is de diepere gedachte achter het geschenk
boekje 'De ooggetuige'?
„Wat ik heel graag wilde, was niet alleen
maar een spannend verhaaltje
schrijven. Ik vind het altijd pret
tig als ik een maatschappelijk
thema kan aansnijden. Ik hoop
natuurlijk dat mensen De oogge
tuige spannend vinden, maar
het zou mooi zijn als ze bij be
nadering meekrijgen hoe de we
reld van een slechtziende eruit
ziet. Zelfs in een kort verhaal
kun je bereiken dat mensen
meer begrip voor elkaar krij
gen, dat ze hun fietsen niet
meer op de ribbelstroken neer
zetten en een geleidehond niet
ongevraagd aaien. De diepere
gedachte is dat de mens kwetsbaar is, maar
dat er altijd mensen zijn die nog kwetsbaar
der zijn, met wie maar weinig rekening
wordt gehouden."
vroeg waarom ik niet iets over slechtziend
heid schreef omdat er zo weinig bekend is
over de problemen die zo'n handicap kan
opleveren. Ik vond het een goed idee. Een
slechtziende hoofdpersoon kon ik wat meer
bewegingsvrijheid geven, wat het schrijven
gemakkelijker maakte."
U schrijft thrillers, historische romans, jeugd
boeken. En nu staat er ook een reisboek over
Portugal op stapel. Waar komt deze.veelzijdig-
heid vandaan?
„Ik kan het ook omkeren: waarom zijn er
niet meer auteurs zo veelzijdig? Hoe is het
mogelijk dat ze hun leven lang dezelfde
soort boeken kunnen schrijven? Ik heb een
onderzoekende geest, ben nieuwsgierig en
zou me vervelen als ik me al
leen zou richten op de histori-
sche roman of de thriller.
SIMONE VAN
DER VLUGT
m ÖÖGGITUIGI.
Ervan uitgaande dat elk nieuw
boek voor een schrijver een leer
school is: welke fout' uit uw eer
ste thriller zou u nu niet meer
maken?
„Eigenlijk heb ik niet zoveel kri
tiek op mijn eerste boek De reü
nie. Ik vind mijn debuut na al
die jaren nog steeds heel ge
slaagd. In mijn eerste thrillers
beschreef ik wel vaak vriendin-
nengebabbel. Dat doe ik nu
een stuk minder. Niet omdat ik yind dat dat
niet thuishoort in een thriller, maar omdat
ik niet in herhalingen wil vervallen.
De Gouden Strop wordt dit jaar gewonnen
door een man, zoveel is zeker. Waarom winnen
de mannen de prijzen en verkopen vrouwelijke
auteurs zoveel boeken?
„Geen idee. Misschien ligt het aan de samen
stelling van de jury. Misschien aan de boe
ken die ze moeten beoordelen. Ik vind het
ook geen interessante discussie."
Wat merkt u van de crisis in het boekenvak?
„De oplages worden wat kleiner en het
duurt iets langer voor ze verkocht zijn. Maar
de oplages zijn nog steeds zo groot dat ik
geen last heb van de crisis. Met het ge
schenkboekje heb ik er wel last van: de op
lage is een stuk minder hoog dan voorgaan
de jaren. Aan de andere kant blijft het een
enorme hoeveelheid boekjes die door de
boekhandel wordt ingekocht en weggeven.
Zolang ze dat nog kunnen doen, is er
hoop."
Waarom koos u voor een hoofdpersoon met
een visuele beperking?
„Kort voor ik het verzoek kreeg het boekje
te schrijven, had ik Voor ik ga slapen van
S.J. Watson gelezen. Dat boek gaat over een
vrouw die elke nacht de herinnering aan de
voorbije dag verliest. Op een gegeven mo
ment komt haar geheugen langzaam terug
en ontdekt ze dat er allerlei dingen in haar
leven niet kloppen. Dat vond ik een interes
sant gegeven. Ik vroeg me af hoe het moest
zijn blind te zijn en langzaam je zicht terug
te krijgen. Dat werd het uitgangspunt voor
het boekje.
„Ik ging onderzoek doen bij het revalidatie
centrum Visio Het Loo Erf Al gauw bleek
mijn verhaal te groot voor het aantal woor
den dat het boekje mocht tellen. Via Twitter
kwam ik in contact met Annemiek van
Munster, een slechtziende jonge vrouw. Zij