io intriges vaticaan
alleen?
Intriges, verraad, een arrestatie en zelfs een
complot om de paus te vermoorden. Het Vati
caan was altijd al het decor van detectives en
thrillers. Maar de werkelijkheid lijkt niet on
der te doen voor fictie. En ook in het echt
geldt: de butler is verdachte. Maar werkte hij
donderdag 31 mei 2012
Heilige arena
Paulo Gabriele (46) zag er al
tijd piekfijn uit. Óveral
waar zijn baas, eerst Johan
nes Paulus II, daarna Bene-
dictus XVI, was, was hij
ook. Hij zat in de pausmo
biel en wanneer de leider van de
Rooms-Katholieke Kerk ergens met
zijn vliegtuig landde, was Gabriele één
van de weinige leken die direct na de
kerkvorst de vliegtuigtrap afkwam. Hij
was ook degene die het koffertje van
de paus droeg, die bij audiënties hand
en spandiensten verrichtte en zijn
broodheer met een paraplu tegen de re
gen beschermde. Zelfs bij het aan- en
uitkleden stond Gabriele paraat.
De pauselijke kamerheer is echter diep
gevallen. Eind vorige week werd hij
aangehouden. Tot verbijstering van de
paus die zijn assistent, annex butler, an
nex persoonlijke steun en toeverlaat
tot dat moment blind vertrouwde.
Gabriele zou geheime stukken hebben
gelekt naar de Italiaanse media en daar
mee Benedictus hebben verraden. In
zijn woning werden stapels brieven en
andere documenten gevonden, gericht
aan Benedictus.
Het is het nieuwste hoofdstuk over in
triges, achterdocht en verraad die zich
achter de hoogopgetrokken muren van
het Vaticaan zouden afspelen. En de
Italiaanse media smullen van 'Vati-
leaks'.
Al maanden berichten ze over ver
meende schandalen. Over een complot
om de paus te vermoorden, over een
machtsstrijd onder de kardinalen en
over ruzies tussen Benedictus en zijn
tweede man kardinaal Tarcisio Berto-
ne.
Er zijn in het geweld al mensen ten on
der gegaan. Zoals aartsbisschop Carlo
Maria Vigano, die als 'staatssecretaris'
van Vaticaanstad de vriendjespolitiek
en de geldverkwisting moest aanpak
ken. Bertone en zijn vrienden staken
daar naar verluidt een stokje voor. Viga
no werd bewust zwartgemaakt en uit
eindelijk weggewerkt. Hij werd pause
lijk nuntius in de VS.
Een soortgelijk lot trof Ettore Gotti Te-
deschi. Hij moest, op advies van Bene
dictus gaan 'opruimen' bij de bank van
het Vaticaan. Het financiële instituut
was onder andere betrokken bij wit
wassen en andere duistere deals, en
werkte samen met de maffia. Benedic
tus eiste dat de bank op de zogenoem
de 'witte lijst' van banken kwam en
daar moest Tedeschi voor zorgen. Maar
ook Tedeschi is aan de leant geschoven
nadat via de media bekend was gewor
den dat hij geheime stukken zou heb
ben gelekt en er 'raar gedrag' op na
hield. Zo zou hij personeel tegen el
kaar hebben opgezet.
Achter Tedeschi's val zouden, op
nieuw, Bertone en zijn medestanders
zitten. De bankier is weliswaar afgezet
maar niet opgepakt. Zelf zwijgt hij con
form alle regels van het Vaticaan. Paulo
Gabriele zou echter bereid zijn een
boekje open te doen. Waarnemers ach
ten het uitgesloten dat de kamerheer
alleen handelde. Hij moet door ie
mand zijn overgehaald. Daarbij komt
dat het wel erg dom was brieven en do
cumenten thuis te bewaren. Wellicht
was het een val?
Als Gabriele gaat zingen, zijn de rapen
gaar. Dan wordt mogelijk ook duidelijk
wie journalist Gianluigi Nuzzi brieven
en andere geheime stukken gaf die
dienden voor zijn onlangs verschenen
boek 'Sua Santita' (Zijne Heiligheid)
waarin de handel en wandel van het
Vaticaan werd blootgelegd.
Het Vaticaan noemde Nuzzi's werk 'cri
mineel' en kondigde een rechtszaak te
gen hem aan en tegen degenen die
hem aan documenten hielpen. Het ge
rucht gaat dat zo'n twintig mensen -
kardinalen, hun secretarissen, kerkelij
ke functionarissen en leken - actief
zijn bij het onthullen van geheimen.
De inzet daarbij zou zijn om Bertone
en zijn kompanen onderuit te halen
ter bescherming van paus Benedictus.
Dat Bertone niet lijdzaam afwacht
maar zelf ook actie onderneemt, heb
ben de afgelopen maanden wel bewe
zen. Benedictus haalde Bertone in
2006 zelf als 'staatssecretaris' (of pre
mier) binnen. Ook al had de geeste
lijke geen enkele diplomatieke of poli
tieke ervaring noch aantoonbaar talent
voor de baan.
Tot nu toe houdt de kerkvader, wel
licht tegen beter weten in, Bertone de
hand boven het hoofd. Het wachten is
op nieuwe onthullingen. 'Vatileaks' is
nog lang niet opgedroogd.
Tarcisio Bertone
Heilige Stoel
Een internationaal erkende soevereine
macht, onder leiding van de paus, die
functioneert als het hoofdbestuur van
de gOoms-Ksthöiieke Kerk.
Hét bestuursapparaat waarmee de
Heilige Stoei de kerk bestiert, heet de
Curia Romana, Dit bestaat uit tiental
len raden, congregaties en instellingen.
Aan Het hoofd van het dagelijks be
stuur van deze curie staat de staatsse
cretaris, momenteel kardinaal Tarcisio
Bertone.
De Heilige Stoei is gevestigd in Vati
caanstad.
De Zwitserse garde, de lijfwacht van de
paus, valt onder de Heilige Stoel.
College van kardinalen
Kardinalencollege
Het belangdjkste adviescollege van de
pans; bestaat uit alle (ruim 120) kardina
len van de Rooms-Katholieke Kerk.
Het college heeft geen daadwerkelijke
macht, behalve na het overlijden van de
paus. Dan neemt het college diens func
ties waar en benoemt de nieuwe paus.
De kardinalen nemen sleutelposities in in
de instellingen en organisaties die deel
uitmaken van het Vaticaan.
Een van de belangrijkste kardinalen is de
Cameriengo. Deze beheert de pauselijke
bezittingen en regelt alles dat na het
overlijden van een paus te maken heeft
met diens opvolging. De huidige Camer
iengo is ook kardinaal Tarcisio Bertone.
Paulo Gabriele
(butler van paus,
wordt verdacht van
lekken naar de media