gezondheid 29
Exclusief
Beleef het Zwarte Woud
L_
woensdag 30 mei 2012
Adequate behandeling
Massage van de dikke arm is een onderdeel van oedeemtherapie. r. foto Gerard van Bree
voorkomen dat de stuwing terugkeert. Deze
fase duurt vaak vele jaren en meestal het he
le verdere leven. Naast het dragen van de
kous, blijft; oefenen noodzakelijk.
„Lymfoedeem vraagt levenslange aandacht",
zegt Tom Zee. „Als het goed is, wordt dat
een onbewust proces en doe je het vanzelf
Net als tandenpoetsen. Soms zie ik mensen
na jaren terug waarbij zich sluipend lymf
oedeem heeft ontwikkeld. Blijf alert, zeg ik
steeds."
Jaarlijks behandelt hij zo'n honderd patiën
ten die last hebben van een zwelling.
„Lymfoedeem kun je in verschillende stadia
hebben, van een lichte vochtophoping tot
aan monstrueuze zwellingen. Maar het is
ook weer niet zo dat je bij een geringe zwel
ling gezond bent. De mate van verstoring
bepaalt of mensen er last van hebben. Daar
om gebruik ik liever het woord lymfafvoer-
stoornis."
De speciale patiëntengroep maakt dat hij
zijn werk graag doet. „Ik behandel mensen
die een zeer ingrijpende gebeurtenis in hun
leven hebben meegemaakt, vaak een opera
tie als gevolg van kanker. Daardoor zijn ze
zich meer bewust van wat ze met hun leven
willen. Lymfoedeem is een ongewild souve
nir van kanker en herinnert je aan een af
schuwelijke periode. Ik vind het belangrijk
dat patiënten hun verhaal daarover kwijt
kunnen.
„Gelukkig zijn de ingrepen bij borstkanker
veel minder invasief geworden. Bij de eerste
operaties aan het eind van de negentiende
eeuw werden het borstweefsel en beide
borstspieren verwijderd. De kans op lymfoe
deem was vrijwel 100 procent. Sinds een
jaar of tien wordt meestal alleen de schild-
wachtklier standaard weggehaald en onder
zocht, waardoor de kans op oedeem enorm
is teruggelopen. Voor die tijd kreeg 70 pro
cent van de vrouwen waarvan de okselklie-
ren waren verwijderd, lymfoedeem. Ik heb
de indruk dat het aantal patiënten met een
dikke arm de laatste jaren vrij constant
blijft."
Hij merkt dat het bewustzijn over lymf
oedeem sterk is gegroeid. „Toen ik begon,
waren artsen vaak nog erg afwachtend of ze
herkenden het niet. Over het algemeen zijn
patiënten en hulpverleners nu veel beter
geïnformeerd." Steun in de rug voor de pa
tiënt is de cursus in zelfmanagement 'Blijf
lymfoedeem de baas', die verspreid over het
land wordt aangeboden. De Arnhemse the
rapeut ontwikkelde dit aanbod samen met
ziekenhuis Nij Smellinghe uit Drachten dat
gespecialiseerd is in lymfoedeem. „In deze
cursus geef ik mensen een gereedschapskist
mee met oefeningen, zelfmassage, huidver
zorging en compressiehulpmiddelen."
Cathelijne de Vries weet in dit stadium nog
Zo'n 350.000 mensen in Nederland hebben
last van lymfoedeem. Deze aandoening kent
een primaire variant die aangeboren is en
zich meestal manifesteert aan het eind van de
puberteit. Secundair lymfoedeem staat vooral
bekend als 'erfenis' van een behandeling voor
(borst)kanker. De aandoening kan direct daar
na ontstaan, maar ook nog vele jaren later.
Het meeste risico lopen vrouwen met borst
kanker die geopereerd en/of bestraald zijn en
waarvan de okselklieren zijn verwijderd. Het
lymfesysteem is verstoord, waardoor zich
vocht ophoopt en de arm dik wordt. Lymf
oedeem gaat vrijwel nooit meer over en
heeft veel invloed op het dagelijks leven. Risi
cofactoren zijn overgewicht en onderbelas
ting van de spieren. Ook kunnen infecties tot
wondroos leiden.
De eerste symptomen zijn direct voelbaar.
Kleding zit strakker, een ring of horloge knelt
en maakt een afdruk. Handen en voeten voe
len zwaar en gezwollen aan en soms ontstaat
spanningspijn. Ook kan de beweging beperk
ter zijn en de huid er anders uit zien.
Behandeling van lymfoedeem is een must.
Niet béhandelen kan zelfs tot invaliditeit lei
den. Daarom is een vroege diagnose door
huisarts of specialist essentieel, evenals een
adequate behandeling door een gespeciali
seerde fysiotherapeut of huidtherapeut. Door
oefeningen kan de patiënt zelf ook veel doen.
Opereren gebeurt alleen in extreme gevallen
in de Lymfoedeem Kliniek van ziekenhuis Nij
Smellinghe in Drachten, dat sinds vorig jaar
de status van landelijk expertisecentrum voor
lymfoedeem bezit. Tijdens de operatie wor
den harde stukjes bindweefsel weggezogen,
waardoor de oedeemarm lichter en kleiner
wordt. De patiënt is na de operatie verplicht
om dag en nacht een steunkous te dragen.
www.lymfoedeem.nl
www.nijsmellinghe.nl
www.behandelbank.nl
niet hoe het verder gaat. „Ik ga hier op mijn
eigen manier doorheen, net als bij de borst
kanker. Het is nog moeilijk te accepteren,
want dit gaat nooit meer over. Ik ben 40,
heb nog een heel leven voor me. Dat is wel
even slikken. Ik zal altijd alert moeten blij
ven op hoe mijn lijf reageert.
„Gelukkig kan ik alles doen en zit er ook
kracht in mijn arm", relativeert ze. „Ik
sta voor de klas en voel me verder niet be
perkt. Alleen het typen is in deze fase lastig,
omdat ik een rare draai moet maken om de
hand recht te krijgen. Natuurlijk komen er
vragen van de kinderen; ze zijn erg direct.
Als je concreet antwoord geeft, is het okeer
Volwassenen kijken, maar zeggen vaak
niets. Dat voelt meer als bekeken worden."
reageren?
gezondheid@wegener.nl
voor de lezers van deze krant! I
voor de lezers van deze krant!
2- t/m 8-daagse autovakantie Duitsland inclusief verblijf en ontbijtbuffet
Aankomstdata en prijzen
Voor meer informatie en boekingen:
2 dagen nü
Met deze aanbieding kunt u nu supervoordelig
op reis naar het Zwarte Woud! Hier kunt u
heerlijke wandelingen maken en genieten van
de grachtige natuur. In het Zuid-Oosten van het
Zwarte Woud, waar de Donau ontspringt, ligt de
schilderachtige residentiestad Donaueschingen,
waar u verblijft in het 4-sterren Precise Hotel
Carlton met vele faciliteiten! Deze stad biedt u
historie, cultuur en u kunt er heerlijk ontspannen
in een café of op een terras. Bij boekingen
gemaakt t/m 31 mei, ontvangt u 10 korting per
persoon. En bij aankomst t/m 31 augustus 2012
betaalt u slechts 7 dagen als u boekt voor 8! Op
naar het echte Duitsland!
Precise Hotel Carlton"**
Dit 4-sterren hotel ligt in het centrum van het
pittoreske Donaueschingen. Het hotel beschikt over
een receptie met kluisjes, een lift, restaurant, bar,
bibliotheek, sauna, fitness (beide gratis) en solarium
(tegen betaling), Uw ruime kamer is voorzien van
een televisie, telefoon, minibar, kluisje (gratis),
draadloos internet (tegen betaling), bad of douche
en toilet, U kunt uw auto gratis in de parkeergarage
van het hotel parkeren, waar ook een gratis
fietsenstalling aanwezig is.
kort<n9
ersoner»!
Aankomst dagelijks van 24 mei t/m 30 september.
Normale prijs Lezersprijs
2 dagen vanaf £—35 nü vanaf 25
5 dagen vanaf nü vanaf 99
8 dagen vanaf nü vanaf 165
Ook 3-, 4- en 7-daags'e reizen mogelijk. Prijzen zijn per
persoon o.b.v, 2 personen.
Inclusief: 2 t/m 8 dagen (1 t/m 7 nachten) verblijf in Precise
Hotel Carlton met ontbijtbuffet.
Exclusief: vervoer, niet genoemde maaltijden, reis- en
annuleringsverzekering, toeristenbelasting ca. 1 p.p.p.n
(verplicht, tér plaatse te betalen), reserveringskosten 19,50
per boekjng en bijdrage Calamiteltenfonds 2,50 per
boeking (beide verplicht).
Ga vooralle informatie naar www.kras.nl/LR26094
Typ in de adresbalk www.kras.nl/LR26094 Kies uw datum, prijs en klik op
BOEK NU. Voer bij stap 1 de actiecode WEG40002 in en u ontvangt uw korting
van 10,- p.p. Telefonisch boeken? Bel 0900-9697 (15 cpm) o.v.v. reisnummer
LR26094 en actiecode WEG40002 en u ontvangt uw korting van 10,- per
persoon. Boeken met deze actiecode is mogelijk t/m 31 mei 2012.
waarom zou je meer betalen
