Raad Veere wil
opheldering
boerderijzaak
Eeuwenoud epistel
Vaart wel mijn lieve
zoon, adu lieve kint
Vlissingen krijgt meer
helderheid over ziekenhuis
Alliance klaar en verhuurd
Paardenhouders naaken zich ernstig zorgen
Onzekere tijden
personeel CSM
w
Een brief van een moeder aan haar zoon. Op zich niets bijzonders, ware het niet dat dit
epistel op 26 januari 1781 werd geschreven in Essequibo in het huidige Brits Guyana. De
brief bereikte Middelburg nooit Het schrijven is gevonden in Londense archieven.
door Henk Postma
DOMBURG - Gemeenteraadsleden
in Veere willen, desnoods infor
meel, opheldering over het te
koop zetten van boerenbedrijf
Zuidwerve bij Koudekerke ter in
ning van tweeduizend euro belas
ting en vierduizend euro incasso
kosten.
„We wisten er met z'n allen wel
van dat het niet lekker liep tussen
de gemeente en de boer", zegt
SGP'er Piet de Visser, „Maar nu ik
in de krant lees dat het zo hoog is
opgelopen, vind ik dat we als raad
toch wel enige inzage moeten krij
gen hoe het precies zit, en hoe het
zo ver heeft kunnen komen."
Raadsleden zijn al jaren op de
hoogte van de opeenstapeling van
problemen die boerderij-eigenaar
De Schipper ertoe heeft gebracht
niet langer uit eigen beweging be
lastingen aan de gemeente af te
dragen. Hij stuurde hen lange op
sommingen van alle onrecht dat
hem de afgelopen veertig jaar zou
zijn aangedaan.
De Schipper maakte ook al eens
gebruik van het inspraakrecht tij
dens een commissievergadering.
Maar raadslid Piet de Visser, die
toen als voorzitter optrad, ontnam
hem het woord. Volgens De Visser
omdat De Schipper beschuldigin
gen uitte aan het adres van wet
houders die zich wegens afwezig
heid niet konden verdedigen.
Het enige raadslid dat de afgelo
pen jaren pogingen deed om par
tijen nader tot elkaar te brengen
was DTV'er Wim Bartels. „Maar",
door Wendy van den Hurk
VLISSINGEN - De helderheid over
de plannen rondom een toekom
stig ziekenhuis in Middelburg, die
het Vlissingse college tot dusver
miste, heeft ze nu wel gekregen.
Van ongeveer vijftienduizend vier
kante meter is de invulling nu be
kend, liet zorgwethouder Marin
de Zwarte de Vlissingse commissie
leden gisteravond weten. "De com
municatie op dit dossier kan beter,
maar we weten nu wat wordt be
doeld met de zorggerelateerde ont
wikkelingen rondom een toekom
stig ziekenhuis in Vlissin-
gen-Noord", zoals de wethouder
het deel van de Mortiere in Mid
delburg, maar op Vlissings grond
gebied steevast blijft noemen.
Wat die ontwikkelingen inhou
den, wilde De Zwarte echter nog
niet onthullen. Eerst moet het col
lege er een besluit over nemen.
Tot teleurstelling van LPV-raadslid
Mark Weug. "Wij willen niet al
leen zo snel mogelijk duidelijkheid
zegt hij, „in het gemeentehuis
werd me te verstaan gegeven dat
daar geen milimeter ruimte voor
was." Probleem was volgens hem
dat noch de gemeente, noch De
Schipper water bij de wijn wilde
doen. Overigens zei De Schipper
gisteren tegen de PZC dat hij graag
een onafhankelijk bemiddelaar wü
die de zaak tot de bodem uitzoekt.
Bartels heeft B en W inmiddels
schriftelijk verzocht om alsnog tot
overleg te komen.
Het heeft verbazing gewekt dat de
gemeente een heel boerenbedrijf
te koop zet om zesduizend euro te
innen. Volgens griffier J. Waverijn
is dat gebeurd omdat het voor de
gemeente niet mogelijk bleek be
slag te leggen op roerende zaken,
zoals goederen of geld. Slechts een
klein gedeelte van het bedrijf vei
len zou al evenmin kunnen omdat
gebouwen en grond kadastraal een
ondeelbaar geheel vormen.
De gemeente hoopt dat de veiling,
op 7 juni, niet hoeft door te gaan.
Dat is het geval wanneer De Schip
per alsnog betaalt.
De ongeveer dertig particulieren
die hun paarden bij Zuidwerve
hebben gestald, maken zich inmid
dels ernstig zorgen over de afloop
van de zaak. De vijf vrouwen, die
er maandag hun paarden verzorg
den, zeggen al jarenlang naar grote
tevredenheid van de stal gebruik
te maken.
Ze verklaarden 'er niet van te heb
ben geslapen' of 'er hartkloppin
gen van te krijgen'. Ze vrezen zo
gauw nergens anders 'zo'n goede
opvang' voor hun paarden te vin
den.
over de invulling, maar ook wat
die voor gevolgen hebben voor be
staande en toekomstige ontwikke
lingen in Vlissingen. Als er een
zorgcentrum op de Mortiere
komt, om maar iets te noemen,
wat betekent dat dan voor zorgcen
tra in Vlissingen? Kunnen de ont
wikkelingen rondom het zieken
huis niet in Vlissingen worden ge
realiseerd? Wij zitten straks met
een lege locatie aan de Koudekerk-
seweg."
GroenLinks-raadslid Ton de Nooij
ging alweer een stapje verder, door
te anticiperen op de nieuwe ont-
sluitingsweg. Opnieuw tot teleur
stelling van Weug. "Proef ik nou
inderdaad dat GroenLinks zich
heeft neergelegd bij het besluit
van de directie om het ziekenhuis
te verhuizen?" Dat werd door De
Nooij bevestigd. "We moeten bij
de tijd blijven. Je kunt hoog of
laag springen; liever gaan wij nu
voor de beste kwaliteit op Walche
ren." Waarop Weug zijn micro
foon uit tikte; hij wist genoeg.
Laurentia Catharina Trotz-
Spoors stuurde 26 januari 1781
vanuit Essequibo een brief met
pakket aan haar 12-jarige zoon
Adriaan in Middelburg. Het
schip waarmee de post naar Zee
land werd vervoerd, viel echter
in handen van Engelse kapers.
door Annemarie Zevenbergen
Het beeld van de jon
gen die smachtend
wacht op post van
zijn moeder in den
vreemde is niet
moeilijk voor de geest te halen.
Adriaan Christiaan Trotz woont
bij zijn oom op Dam nummer 6 in
Middelburg. Ver weg van zijn
ouders, die op een plantage wo
nen in het huidige Brits Guyana.
Adriaan had overigens nooit kun
nen bevroeden dat in datzelfde
pand, bijna twee eeuwen later op
6 november 1944, de Duitser gene
raal Daser zich zou overgeven en
daarmee Middelburg bevrijdde
van het Duitse juk.
Het verhaal rondom de brief is
morgen te zien in het KRO-pro
gramma 'Brieven boven water'.
Het schetst een beeld van Zeeuw
en in de voormalige kolonie. Sla
ven op de plantages, oorlog met
de Engelsen; een historische ro
man vol dramatiek met een twaalf
jarige jongen in de hoofdrol. Het
pakket met zes paar kousen, acht
mutsen, cacao, confituur en suiker
en de bijbehorende brief kwamen
nooit in handen van Adriaan,
zoon van de toenmalige gouver
neur George Hendrik Trotz van Es
sequibo en Demerary.
Er is ook een link naaf het heden.
Adriaan woonde ver van zijn moe
der. De in Brazilië wonende Ta
mara, een verre nazaat van
Adriaan, heeft een dochter die in
Nederland woont. Ook ver van
haar moeder, zij het dat contact
nu een stuk sneller en eenvoudi
ger verloopt. Archivaris Peter
Blom praat met de Braziliaanse
Tamara over de briefin het Van de
Perrehuis in Middelburg. Daar is
het Zeeuws Archief gevestigd.
Presentator Derek Bolt reisde af
naar het huidige Brits Guyana om
daar op zoek te gaan naar Trotz-na-
komelingen. Blom: „Uit die beel
den blijkt dat de Trotz-mannen
ook kinderen verwekt hebben bij
slavinnen, er lopen ook wat getin
te nazaten rond."
Op het moment dat Laurentia
haar zoon brief en pakket stuurde,
brak de Vierde Engelse Oorlog uit.
De Engelsen wilden de zeggen
schap over de kolonie waar Zeeuw
en de overmacht hadden. Volgens
Peter Blom ligt het voor de hand
dat de Engelsen de brief en het
pakket bewust hebben onder
schept. „Geadresseerd aan het
zoontje van de gouverneur? Ja, die
hebben ze echt wel opengemaakt.
Op zoek naar strategische gege
vens. Net zoals er nu laptops in be
slag genomen worden."
Peter Blom, archivaris van Veere.
De Engelsen registreerden de buit
van de schepen die zij kaapten. Do
cumenten en andere post werden
bewaard en later ook opgeslagen.
De brief van Laurentia belandde
zo in de National Archives in Lon
den.
Adriaan woonde in eerste instan
tie bij zijn ouders op de plantage,
maar werd naar familie in Middel
burg gestuurd. Zijn zusje was ten
tijde van de brief ook net in Mid
delburg. Zijn drie broertjes woon
den nog wel in Essequibo. Blom:
„Adriaan moest bij zijn oom in de
leer omdat hij later een plantage
moest runnen. Dat is ook gebeurd.
Hij is teruggegaan en in 1791 op Es
sequibo getrouwd." Adriaan over
lijdt in 1839 in Georgetown.
Toen zijn moeder de brief
stuurde, was de jongen ziek
geweest. Hij had dat aan
zijn moeder geschreven in oktober
het jaar ervoor. Laurentia schrijft:
„tot mijn leetwesen gesien, als dat u
nog aan derderdaagse koorts labo
reert' en 'hope dat God U in korten-
een pronte herstelling mag vergun
nen'. Malaria kan hij overigens ook
in Zeeland opgelopen hebben. Be
paalde vormen van die ziekte, de
derdedaagse koorts genoemd, kwa
men eveneens in Zeeland voor.
In het epistel, gericht aan haar
'Waarde en Zeer geliefde Zoon'
schreef Laurentia onder meer 'heb-
be al menige traan om u gelaten',
vanwege zijn ziekte. De getour
menteerde moeder besluit met
'vaart wel, mijn lieve zoon, adu,
mijn lieve kint'.
Het moet voor de twaalfjarige, al
leen zonder zijn moeder in het
winterse, koude Middelburg, des
te verdrietiger zijn geweest dat hij
juist die post niet heeft ontvangen.
Temeer daar zijn moeder ook
schrijft; hout maar goede moet, het
zal in korten geschiden dat papa en
mama bij u zal zijn'.
GOES - Voor de ongeveer 230 mede
werkers van de Goese vestiging
van voedingsmiddelenproducent
CSM breken onzekere tijden aan.
Het bedrijf heeft aangekondigd de
bakkerij tak in Europa en Amerika
te willen verkopen om zich meer
op de biologische markt te kun
nen richten. Volgens een woord
voerster van CSM gaat het om
'een eerste stap in het proces' en
wordt verkoop van de bakkerijtak
pas in het eerste kwartaal van vol
gend jaar verwacht. Hoewel de ge
volgen voor het personeel nog on
gewis zijn, ziet het bedrijf een
overname positief in. CSM nam
Cards Goes, een van oorsprong
Zeeuws familiebedrijf, een kleine
tien jaar geleden over.
VLISSINGEN - En weer is een rij woningen in Nieuw Bonedijke bijna klaar
om opgeleverd te worden. Het is Alliance, een blok van veertig sociale huur
woningen van l'Escaut: 24 eengezinswoningen en zestien appartementen,
in het zuidelijke deel van wat tegenwoordig de Nieuw Bonedijkelaan heet.
Wie spontaan verliefd raakt, heeft pech: alles is verhuurd, foto Ruben OreeS
