Ellende nog niet ten
einde voor Hermans
'Ik heb altijd veel functies gehad, zonder mislukkingen' vn)da§ 27 apn'
Toezichthouder Loek Hermans, drie jaar geleden
de laatste jaren toe. Een raad van toezicht
moet zoveel mogelijk een afspiegeling zijn
van de samenleving. Maar het aantal vrou
wen bijvoorbeeld is maar zo'n 25 procent
en mensen met een niet-Nederlandse ach
tergrond kom je bijna niet tegen."
Misschien moeten ze niet meer zulke domi
nante types aan het hoofd zetten.
„Er is op zichzelf niets mis met dominante
bestuurders. Sterker, veel van dit soort or
ganisaties zijn juist door de overheid uitge
daagd om te gaan ondernemen met maat
schappelijk geld. Maar dat vraagt wel een
actieve raad van toezicht. Een raad die
pro-actief werkt, die zijn oor te luister legt
binnen de organisatie en een eigen visie
ontwerpt. Gemiddeld is een toezichthou
der 100 tot 150 uur per jaar kwijt aan zijn
taak. Dat is meer dan vier keer per jaar ver
gaderen met de directeur. Als je het se
rieus wilt doen, dan is het hebben van
twee toezichthoudende taken naast een ei
gen baan al heel veel."
Een nieuwe wet stelt het maximum op vijf,
per 1 juli aanstaande.
„Dat aantal vind ik nogal willekeurig geko
zen. Bovendien tellen bepaalde organisa
ties niet mee. Maar als signaalwerking, om
het debat aan te zwengelen, vind ik het
een goed initiatief."
De semipublieke sector telt duizenden ra
den van toezicht. De drie grootste onderde
len (zorg, onderwijs en woningcorporaties)
tellen elk zo'n duizend raden. Een raad van
toezicht bestaat gemiddeld uit vijf tot zeven
personen.
Bij veel woningcorporaties heten de toezicht
houders commissaris.
Kandidaten worden gevraagd voor de func
tie van toezichthouder via bijvoorbeeld head
hunters of geworven via advertenties. Het
Nationaal Register Commissarissen en Toe
zichthouders bemiddelt tussen werkgevers
en werknemers.
maatschappelijke betrokkenheid. Boven
dien zijn ze dan financieel niet afhankelijk
van de toezichthoudende baan."
Wat zijn dat eigenlijk voor mensen, die toe
zichthouders?
„In het verleden vaak de wat oudere, ge
zaghebbende mannen met een zekere
maatschappelijke status. Nu wordt dat
toch wel anders. Wel zijn nog steeds veel
toezichthouders in de wat grotere organisa
ties afkomstig uit het zogenoemde old
boys network, maar de openheid neemt
Hij is het icoon geworden
van falend toezicht: Loek
Hermans, momenteel
fractievoorzitter van de
WD in de Eerste Kamer.
Zijn curriculum vitae is indrukwek
kend. Naast zijn werk als politicus
(Kamerlid, minister, burgemeester,
commissaris van de Koningin)
heeft hij altijd tijd gevonden voor
tal van uiteenlopende nevenfunc
ties: van voorzitter van toneel
groep Splien en bestuurslid van Ra
dio Nederland Wereldomroep tot
adviseur van Voorlichtingscentum
Crematoriumbouw en bestuurslid
van schouwburg De Lawei in Drach
ten. Van de meer dan zestig neven
functies die staan vermeld bij zijn
profiel op de website van de Eerste
Kamer bekleedt hij er nu nog ne
gen.
Meest besproken bijbaan van de li
beraal was het voorzitterschap bij
de raad van toezicht van het Cen
traal Orgaan opvang Asielzoekers,
sinds 2006. De commissie Schelte-
ma, die de recente misstanden bij
het COA heeft onderzocht, kwam
vorige week in haar eindrapport
met een vernietigend oordeel over
de toezichthouders. „De raad van
toezicht heeft zijn taak op een aan
tal belangrijke onderdelen onvol
doende invulling gegeven", luidt de
conclusie. Doordat de raad onvol
doende tegenkracht bood aan direc
teur Nurten Albayrak, kon een
'angstcultuur' ontstaan binnen de
organisatie. Inmiddels zijn de le
den van de raad ontslagen.
De afgelopen tijd heeft Hermans
enkele nevenfuncties opgegeven.
Loek Hermans foto Koen Suyk/ANP
Drie jaar geleden ging het nog om
dertig aanstellingen. Is dat niet wat
veel, wilde NRC Handelsblad des
tijds van Hermans weten. „Dat valt
mee. Ik zie cv's met meer functies",
antwoordde Hermans, toen voorzit
ter van MKB-Nederland. „Voor som
mige vergader je een of twee keer
per jaar. Tien tot vijftien functies
horen bij het voorzitterschap van
MKB-Nederland, mijn hoofdfunc
tie, drie dagen per week. Ilc werk
15,16 uur per dag, en in het week
end. Ik heb 4 tot 5 uur slaap nodig.
Ik heb altijd veel functies gehad,
zonder mislukkingen."
Hoe erg Hermans is beschadigd
door de COA-affaire valt nog te be
zien. De kwestie lijkt alweer naar
de achtergrond te zijn gedrukt
door het ploffen van het kabinet.
Maar de ellende is nog niet voorbij
voor de WD'er. Na de zomer wordt
een onderzoeksrapport verwacht
van de Ondernemingskamer naar
de ondergang van zorggigant
Meavita in 2009. Ook daar was spra
ke van falend toezicht. Voorzitter
van de raad van toezicht bij Meavi
ta: Loek Hermans.
Zo word je
toezichthouder
