Afmeren van schip
is enorme kunst
Éi
Scheepsvaart het belang van de loods
21 april 2012 deOndernemer
De veilige en vlotte afhandeling
van het scheepvaartverkeer is zo
wel voor economie als ecologie
essentieel. Het afmeren van een
groot schip in de haven is een
kunst op zich. De laatste honder
den meter naar de kade zijn
vaak lastiger dan honderden mij
len op volle zee. Het schip moet
letterlijk door een loods de ha
ven worden ingeloodst.
Tekst: Henk van de Voorde
VLISSINGEN - De Nederlandse
loodsen zijn verantwoordelijk voor
ruim een kwart van alle scheepvaart
naar Antwerpen en Gent, terwijl de
-Vlaamse loodsen bijna driekwart
voor hun rekening nemen. De sta
king van de Vlaamse loodsen begin
dit jaar, die grote delen van het
scheepvaartverkeer platlegden, was
niet besteed aan de Nederlandse
loodsen.
„De Vlaamse loodsen zijn overheids
functionarissen. Wij hebben als zelf
standig ondernemers niks met het
Belgische beleid te maken", aldus
Jan Willem Siewe. Hij is van origine
loods en thans werkzaam als mana
ger operations bij het Nederlands
Loodswezen in Vlissingen. De loods
is raadgever en adviseur van de ge
zagvoerder. Hij is tussenpersoon tus
sen de kapitein en alles wat van de
wal op hem afkomt, bijvoorbeeld
ten aanzien van het feit of al dan niet
als extra hulp een sleepdienst moet
worden ingeschakeld. „De loods
helpt de kapitein om het schip op de
juiste tijd en plaats aan wal te bren
gen. Het gaat om de juiste navigatie
van de ligplaats naar zee of omge
keerd. Waar gaan we heen, wat gaan
we doen en hoe gaan we het doen?
Het Loodswezen is een maritieme
organisatie met een publieke taak.
De loodsen verzorgen 24 uur per
dag de veilige en vlotte afwikkeling
van het scheepvaartverkeer van en
naar Ne-derlandse en Vlaamse havens
aan de Schelde. Een registerloods
heeft een zeer verantwoordelijke
baan. Honderd procent concentratie
is vereist om schepen vlot en veilig
de havens in en uit te loodsen. Over
soms moeilijk bevaarbare waterwe
gen, op ieder tijdstip en onder alle
weersomstandigheden. Een loods
vaart op vele honderden schepen
met een grote diversiteit aan vaar-
en manoeuvréereigenschappen. De
loods heeft bij uitstek lokale kennis.
Hij heeft in de regel een enorme er-
varingsopbouw op de vaarwegen
waar geloodst wordt. Een loods
vaart veelal zo'n 250 keer per jaar op
de Westerschelde, een kapitein vaak
slechts een enkele keer. Hij beschikt
over alle up to date gegevens met be
trekking tot de dieptes in de rivier.
Naast het navigeren van schepen,
zijn contactuele eigenschappen net
zo belangrijk. Kapiteins en stuurlie
den uit alle internationale windstre
ken, moeten tenslotte op adequate
wijze door de loods worden geadvi
seerd."
de juiste instructies met betrekking
tot het afmeren bij steigers en lig
plaatsen in de haven. „Ik ben inter
mediair tussen de loods en de belang
hebbende in de haven en vaar de
laatste jaren nog maar een paar da
gen per maand. Twee derde van de
loodsactiviteiten is nachtwerk. Het
is erg onregelmatig werk. Schepen
wachten niet op loodsen, maar om
gekeerd. De functie van manager
operations ben ik gaan uitvoeren om
dat het voor mij een interessante car-
rièrestap was om dit werk geduren
de een aantal jaren te gaan doen. Na
maximaal acht jaar zal ik echter weer
als regulier loods bij nacht en ontij
aan de ladder hangen."
Zeevaartschool
De kwalificaties van de loods nemen
toe naarmate zijn ervaring toeneemt.
Afhankelijk van de moeilijkheids
graad van de trajecten in de verschil
lende regio's is de loods na zo'n tien
jaar bevoegd om zijn vak op sche
pen van alle lengtematen uit te oefe
nen. Na de opleiding aan de zee
vaartschool, is de loods gedurende
zijn hele loopbaan verplicht om per
manente educatie op zijn vakgebied
te volgen. In totaal zijn er in Neder
land 460 loodsen, verdeeld over de
vier regio's van de zeehavens. Hier
van neemt de haven van Rotterdam
er 225 voor zijn rekening. De loodst-
aak wordt in de regio Scheldemon-
den door de Regionale Loodsencor-
poratie (RLC) uitgevoerd. De 163
registerloodsen zijn verenigd in de
RLC Scheldemonden en hebben bo
vendien een uniek samenwerkings
verband met het Vlaams Loodswe
zen DABL. De zeer bochtige rivier
De Schelde geldt als een van de
moeilijkst bevaarbare ter wereld.
„Bepaalde schepen hebben een
loodsplicht. Zij zijn verplicht om
een loods aan boord te nemen. Wie
zijn onze klanten? Ten eerste de sa
menleving, ter bescherming van mi
lieu en infrastructuur zoals sluizen,
Jan Willem Siewe.
bruggen en kaaien. Een schip dat bij
voorbeeld gevaarlijke stoffen ver
voert, moet aan strenge wettelijke ei
sen voldoen. Ten tweede de
reder/kapitein die verplicht is om
een loods te bestellen. Wij geven als
loods instructies als: 'bakboord 10',
'half vooruit' of'boegschroef naar
stuurboord'. Eventuele sleepboten
krijgen de opdracht om een bepaald
vermogen te trekken", legt Jan Wil
lem Siewe (46) uit.
Nacht en ontij
Zelf vaart hij alleen af en toe nog.
Hij houdt zich als manager opera
tions veelal bezig met het inzetten
van loodsen en het verstrekken van
