Gezond eten wordt
141 gezondheid
Zeg jij er maar wat van
opvoeden
De schijf
van vijf
is terug
vrijdag 20 april 2012
p door Annie de Vreugd
Reinier is met zijn ouders
op bezoek bij vrienden.
De ouders hebben hun
aandacht bij de gastheer
en -vrouw. Hun kind moet even
de mond houden, de volwasse
nen willen bijpraten. Hij begrijpt
weinig van dat grotemensenge-
praat. Als hij zijn glaasje prik op
heeft, gaat hij op onderzoek uit.
Er is geen speelgoed in de kamer,
er wonen geen kinderen hier. Er
staan wel veel mooie spulletjes.
Reiniers aandacht wordt getrok
ken door de stereo-installatie met
mooie lampjes en knopjes. Leuk
speelgoed voor een onderzoeken
de kleuter. Hij draait eens aan een
knop om te zien wat er gebeurt
Zijn ouders zien het uit hun oog
hoeken, maar praten door. Het is
niet hun stereo, als hun vrienden
het niet goed vinden dat Reinier
aan hun dure spullen zit, moeten
ze er zelf maar iets van zeggen.
Die vrienden vinden op hun
beurt eigenlijk dat de ouders van
Reinier er iets van moeten zeg
gen, het is hun kind. Niemand
grijpt in en Reinier kan onge
stoord doorgaan met zijn onge
wenste gedrag. Niemand corri
geert hem, het zal dus wel mo
gen, zal de kleuter redeneren.
Dat anderen jouw kind moeten
corrigeren terwijl je er zelf naast
zit, is de wereld op zijn kop. Die
stereo staat daar alleen maar pas
sief te staan. Het is het kind dat ac
tief aan de knoppen zit. Het kind
is degene die handelt en dus moe
ten zijn ouders hem daarop aan
spreken. Bij twijfel kunnen ze de
eigenaren nog vragen of ze het
erg vinden als hun kind met de
stereo experimenteert Vinden
die het niet goed, dan zijn de
ouders aan zet om hun kind op
zijn gedrag aan te spreken.
De opvoedingsverantwoordelijk
heid afschuiven op anderen, komt
heel veel voor. In een restaurant
lopen kinderen te dollen en er
gaat een hete kop koffie om. Een
kind loopt daardoor een lelijke
brandplek op. De ouders geven de
restauranthouder de schuld. Die
moet ook niet zulke hete koffie
serveren als er kinderen rondlo
pen. In het verleden waren daar al
rechtszaken over, in Engeland is
ooit een fastfoodketen voor de
rechter gedaagd omdat ouders
van mening waren dat het
restaurant
ver
antwoordelijk was voor het
omstoten van hete kopjes koffie.
Die ouders waren kennelijk niet
op het idee gekomen hun kinde
ren uit te leggen dat ze in een res
taurant beter kunnen blijven zit
ten en anders rustig moeten lo
pen, omdat daar obers rondlopen
met dienbladen vol hete dranken.
Gewoon opvoeden dus.
Dichterbij huis zien we ook vaak
dat de opvoeding bij derden
wordt neergelegd. Bij de school
poort staan moeders luidruchtig
vakantiebelevenissen uit te wisse
len, ze hebben even geen oog
voor hun peuters die meegeko
men zijn om broertjes en zusjes
op te halen. Op een onbewaakt
ogenblik waagt één van de klein
tjes zich op de straat, een auto
moet piepend remmen. De moe
ders keren zich tegen de automo
bilist, hij krijgt de huid vol ge
scholden dat hij niet zo hard
moet rijden en moet uitkijken.
„Er lopen hier kinderen man!"
Een kind dat veel spijbelt, daar
moet de school maar iets van zeg
gen. Kinderen die gevaarlijk doen
in een zwembad of pretpark, daar
lopen toch oppassers voor rond?
Kinderen die van de snoepvakken
in een supermarkt een chaos ma
ken, daar moet het winkelperso
neel maar wat van zeggen. Als on
ze puber zich ladderzat drinkt in
het weekend, ja zeg, daar zijn wij
als ouders toch niet bij? Ze moe
ten in die kroeg maar in de gaten
houden of hij te diep in het glaas
je kijkt. Loopt het helemaal uit de
hand met ons kind, dan moeten
deskundigen van de Jeugdzorg
het maar overnemen. Al deze par
tijen spelen (terecht) de bal terug
naar de ouders. En zo gebeurt er
vaak helemaal niets. Het kind
wordt niet meer gecorrigeerd,
niet meer opgevoed, zijn vrijheid
is grenzeloos. Kinderen verdrin
ken in zoveel vrijheid, ze kunnen
buitensporig gedrag gaan verto
nen, omdat ze eindelijk eens wil
len horen waar de grenzen liggen.
Ze schreeuwen in hun gedrag om
antwoord op de vraag wat wel en
niet mag. Geef hen dan dat ant
woord: „Reinier, niet aan de ste
reo zitten. Die is niet van jou.
Kijk, we hebben dat mooie, nieu
we kleurboek en je kleurdoos
meegebracht, ga
daar maar
Voedselfabrikanten brengen de
consument steeds weer in
verwarring met nieuwe hypes over
wat gezond is. „De kwaliteit van
ons eten wordt steeds beter. Puur
slechte voeding bestaat niet meer."
door Imco Lanting
Vroeger was melk goed voor elk,
hoorde een ei erbij en was ook de
gehaktbal vaste prik: 'Vlees me
vrouw, u weet wel waarom'. Ons
menu was eenvoudig. Tegenwoordig kun
nen we kiezen uit duizenden producten die
met evenzoveel slogans en keurmerken wor
den aangeprezen. Gezond eten is er niet een
voudiger op geworden.
Hoe komt het dat we nog steeds niet ge
zond genoeg eten? En weten we eigenlijk
precies wat gezond eten is? Dat vragen we
twee doorgewinterde voedingsdeskundigen,
Jaap van Binsbergen van de Radboud Uni
versiteit in Nijmegen en Frans Kok van de
Wageningen Universiteit. De hoogleraren
benadrukken dat de antwoorden bepaald
niet eenvoudig zijn. „De vraag wat gezond
eten is, kun je niet simpel beantwoorden
door in de supermarkt specifieke producten
aan te wijzen", zegt Van Binsbergen. „Het
gaat om de samenstelling van het dagelijkse
voedingspatroon." Kok is iets specifieker en
noemt een lijstje voedingsstoffen waar je
mee moet oppassen. „Te veel calorieën, ver
zadigd vet, transvet, zout, toegevoegde sui
ker, te weinig voedingsvezel." Het zijn de
grote boosdoeners in ons voedsel volgens
Kok en een belangrijke oorzaak van onder
meer het probleem van overgewicht en daar
mee gepaard gaande hart- en vaatproble-
men. Meer dan de helft van de volwassen
Nederlanders is te dik, volgens metingen
van het RIVM. Naast meer bewegen, bete
kent dat vooral op ons eetpatroon letten.
Daar wringt volgens de hoogleraren de
schoen. Van Binsbergen: „Het voedselaan
bod is zo immens groot en alles is verpakt
in mooie zakjes en doosjes. De porties zijn
groter dan ooit en de voedingswaardetabel
letjes heel klein en wie leest die nou? Als je
daar namelijk wel op zou letten, valt snel op
dat veel van ons eten te veel energie bevat,
zeker in verhouding tot de verdere samen
stelling. En dat is de grootste valkuil in ons
voedingspatroon. De verhouding tussen
kwantiteit en kwaliteit is zoek. Want, en dat
klinkt misschien vreemd, op de keper be-
,v
De schijf van vijf, het bekendste ad
vies voor een gezond eetpatroon, is
terug van weggeweest. Op de websi
te van het Voedingscentrum kun je
door het invullen van je geslacht en
leeftijd een gericht advies opvragen.
De schijf gaat gepaard met vijf aanvul
lende aandachtspunten: eet geva
rieerd, eet niet te veel en beweeg,
eet minder verzadigd vet, eet veel
groente, fruit en brood, eet veilig. Zo
simpel kan het zijn. De praktijk blijkt
echter vaak weerbarstig. Zolang de
supermarkten nog voor tweederde ge
vuld zijn met min of meer ongezon
de, maar vaak verleidelijke producten
(Consumentenbond, 2008), is trouw
blijven aan de schijf lastig. Het feit
dat je op elke straathoek op elk mo
ment van de dag verleid wordt om te
snacken, werkt ook bepaald niet in
ons voordeel. Voedingsdeskundige
Frans Kok: „De geest is sterk, maar
het vlees is zwak."
www.voedingscentrum.nl
schouwd bestaan er geen puur slechte voe
dingsmiddelen."
Frans Kok deelt deze visie: „De kwaliteit
van ons eten wordt steeds beter. Er zit min
der verzadigd vet in, minder zout en suiker.
Maar ook van verzadigd vet kun je niet zeg
gen dat je het te allen tijde moet mijden.
Het gekke is overigens wel dat maar weinig
mensen vinden dat ze ongezond eten. Ter
wijl de harde feiten iets anders laten zien.
We eten veel te veel slecht vet en veel te wei
nig groenten en fruit."
Recente cijfers van het RIVM bevestigen dit
beeld. Van de kinderen vanaf 7 jaar eet
maar 1,5 procent voldoende groenten en
3 procent genoeg fruit. Bij volwassenen is
illustratie Eliane Gerrits
Met aardbeien minder
kans op Parkinson
Regelmatig bessen of aardbeien
eten, beschermt mannen moge
lijk tegen Parkinson, stellen Ame
rikaanse onderzoekers. Uit gege
vens van ruim 130.000 mensen
maakten zij op dat onder de man
nen die vaak bessen en aardbeien
aten, in 20 jaar tijd ongeveer 30
procent minder Parkinson voor
kwam dan onder mannen die zel
den bessen of aardbeien aten.
http://bit.ly/Hu2hck
Computermuis is smeriger
dan een toiletbril
Computermuizen op de werkplek
bevatten gemiddeld driemaal
meer bacteriën dan een toiletbril
op het werk. Daarbij zijn de mui
zen van mannen vuiler dan die
van vrouwen. Dit concludeert het
Britse schoonmaakbedrijf Initial
Washroom Hygiëne uit een onder
zoek bij gelegenheid van de lance
ring van een desinfecterende mid
del om de handen te reinigen.
http://bit.ly/lqUMHJ
'Magnetische ring'
tegen zuurbranden
De Amerikaanse overheid heeft
toestemming gegeven voor het
toepassen van een 'magnetische
ring' als behandeling voor 'zuur
branden', een klacht die ontstaat
als maagzuur terugstroomt in de
slokdarm (reflux). De magneti
sche balletjes waaruit de ring be
staat trekken elkaar zodanig aan
dat de overgang tussen maag en
slokdarm beter sluit.
http://1 .usa.gov/GPxkgC
