echt helemaal niets
i
spectrum
3
Zaterdag 14 april 2012
Bief,
Alles mag erin, had de band vooraf gezegd. Alles staat er ook in. Op
2i april verschijnt Hier, dé biografie van Bief, geschreven door
PZC-journalist Ernst Jan Rozendaal. Het is het even diepggravende
als meeslepende verhaal van een band die in staat blijkt zichzelf
steeds opnieuw uit te vinden maar daarbij zelden de eenvoudigste
weg kiest, een band die in twintig jaar veel tegenslagen heeft gekend
maar nog meer hoogtepunten.
foto Ronald den Dekker
foto Jeroen Broeder
foto Lex de Meester
door Rolff Bosboom
Wat zou het mooi zijn, zo
filosofeert bassist en
tekstschrijver Peter Sla
ger, als dit boek het
imago van Blof op z'n
minst wat in een ander licht zet. „Wat ik
aanvankelijk als een frustratie en later ge
woon als jammer heb ervaren, is dat we te
vaak en te gemakkelijk zijn afgeschilderd
als saai en gewoontjes. Als je deze biografie
leest, dan merk je dat er niets gewoons aan
is. Hélemaal niets. Binnen het muziekaan
bod wereldwijd zijn wé misschien maar
een eenvoudig polderbandje, maar ik denk
dat we wel iets hebben gedaan wat zijn ge
lijke niet kent. Ik zou het leuk vinden als
we door dit boek met terugwerkende
kracht het krediet krijgen dat we eigenlijk
verdienen."
Het boek is niet in opdracht van Blof tot
stand gekomen, wel in nauwe samenwer
king. De ambitie van de auteur en de wens
van de band kwamen op het juiste mo
ment samen. Het twintigjarig bestaan in
2012 vond de groep een mooi moment om
terug te blikken. Ernst Jan Rozendaal liep
al langer rond met het idee van een biogra
fie rond, als vervolg op zijn Blofboek Rij
den door de nacht (1999). „Na dat boek
dacht ik min of meer klaar te zijn met Blof.
Achteraf moet je zeggen: niemand kon
toen voorzien wat er nog allemaal moest
komen." Dat riep steeds meer om een se
rieuze biografie. „Ik ben een groot liefheb
ber van popboeken en het mooiste onder
werp in Nederland op dat gebied woont bij
wijze van spreken bij mij om de hoek."
Voor de band was geen andere - laat staan
een betere - biograaf denkbaar dan Rozen
daal. Hij maakte eind 1994 kennis met Blof,
toen hij als kunstverslaggever van de PZC
een reportage maakte van de opnamen van
het debuutalbum Naakt onder de hemel, in
een bedrijfspand in Zierikzee. Hij is de
band sindsdien blijven volgen. „Er is vol
gens ons maar één journalist die het volledi
ge beeld van Blof kan schetsen, die ons in
de loop der jaren altijd heeft gesproken en
die ook nog enige affiniteit met de muziek
heeft", zegt Peter Slager.
Destijds, in 1994, was voor Rozendaal al
duidelijk dat Blof een bijzondere band is.
Die mening is hij nog altijd toegedaan. „Ik
kan nog steeds met heel veel plezier naar
elke plaat luisteren en ik vind ook dat je
kunt horen dat er een groep bezig is die
heel goed weet wat ze aan het doen is. Dat
resulteert in nummers die als je ze minder
goed vindt nooit slecht zijn en als je ze
goed vindt ook héél erg goed zijn. Als jour
nalist mag je nooit zeggen dat je een fan
bent, maar ik kan ook niet volhouden dat
ik alleen maar journalist ben." Voordat hij
begin 2011 aan de slag ging, stelde Rozen
daal wel twee voorwaarden: er moest een
landelijke uitgever komen en hij moest tijd
- en dus geld - krijgen om zich er maximaal,
aan te kunnen wijden. „Dat geld wilde ik
per se niet in een of andere constructie van
Blof hebben. Als journalist ben je onafhan
kelijk en ik wilde niet op de loonlijst van
mijn onderwerp staan." Aan beide voor
waarden werd voldaan. Uitgeverij Carrera
nam het boek graag onder haar hoede,
waarmee ruime landelijke verspreiding is
gegarandeerd. Het Fonds Bijzondere Jour
nalistieke Projecten verstrekte een werksub-
sidie.
Rozendaal reconstrueerde minutieus de ge
schiedenis van Blof, aan de hand van ar
chiefmateriaal, urenlange gesprekken met
de bandleden en interviews met tientallen
andere betrokkenen. Blof verleende maxi
male medewerking. „We wilden dat het
een professioneel geschreven boek zou
worden, dat heel goed zou verhalen over
wat we de afgelopen twintig jaar hebben
meegemaakt, zonder dat het erg licht zou
zijn", zegt toetsenist en gitarist Bas Kennis.
„Het mocht best wel diepgang hebben. Dat
past bij onze muziek en wat we allemaal
hebben meegemaakt."
„Het resultaat is af en toe heel persoonlijk,
maar nergens té persoonlijk", vindt Peter
Slager. „Mijn uitgangspunt was: het boek
moet persoonlijk worden, maar niet over
de privélevens van de bandleden gaan. Dat
vind ik niet interessant", vult Rozendaal
aan. „Het is een muziekbiografie. Ik hoefde
niet elk relatieprobleem, elke smeuïge anek
dote in het boek te hebben."
Een belangrijke inspiratiebron voor
Rozendaal was Heavier Than Heaven,
de biografie die Charles R. Cross
schreef van Nirvana-frontman Kurt Co-
bain. „Dat boek begint met een scène die
zich afspeelt in de week dat Smells Like
Teen Spirit op nummer 1 komt in Amerika.
Die avond neemt Cobain voor het eerst
een overdosis, die hij maar ternauwernood
overleeft. In één hoofdstukje wordt het he
le boek samengevat op een manier die heel
spannend is. Dat vond ik zó sterk: je wordt
als lezer meteen bij de keel gegrepen."
In Hier heeft hij hetzelfde principe toege
past. Het boek kent een proloog waarin
een cruciaal moment, het scharnierpunt in
de Blof-historie, centraal staat: het fatale on
geval van drummer Chris Götte in 2001.
Rozendaal beschrijft heel indringend de -
mogelijke - gedachten van de drummer in
diens laatste uren, laatste minuten, laatste
ogenblikken. Het is, net als in de Co-
Ernst jan Rozendaal
foto Stefan Schepper
bain-biografie, een schrijfstijl die soms die
van fictie benadert, al steunt de verbeel
ding wel degelijk op de schragen van vele
zorgvuldig verzamelde feiten. „Er staat zo
goed als niets in wat verzonnen is."
Die stijl keert ook elders in het boek terug,
zeker op heftige en emotionele momenten,
waardoor het verhaal zich regelmatig laat
lezen als een filmscenario. Ook voor de
bandleden leverde dat vaak verrassende in
zichten op. „Het is heel interessant om
zo'n totale reconstructie van de afgelopen
twintig jaar te lezen", zegt Bas Kennis. „Het
is alsof er ineens met vier, vijf camera's
naar je leven wordt gekeken, terwijl je er
zelf altijd maar één hebt gehad."
Wat opvalt is hoe vaak - dat be
gon al met het debuutalbum -
Blof het zichzelf moeilijk heeft
gemaakt door op bijzondere en dus lastige
locaties op te nemen, al dan niet gedwon
gen door de omstandigheden. Het voor dat
doel volkomen ongeschikte huis in Dis
hoek, waar kort na de dood van Götte Blau
we Ruis tot stand kwam, en de enerveren
de muzikale wereldreis Umoja zijn de
meest verregaande voorbeelden. Het zijn
episoden die wel de mooiste passages in
het boek opleveren. „Juist doordat het alles
behalve soepel ging", zegt Peter Slager. „De
omstandigheden zorgden voor weerbarstig
heid en strijd en dat is altijd veel interessan
ter dan wanneer het van een leien dakje
gaat."
Hier is veel meer dan een boek. Dankzij
een speciaal ontwikkelde app heeft de le
zer, evenals in de versie voor de iPad, di
rect toegang tot meer fotomateriaal en bij
zondere geluids- en videofragmenten. Daar
naast is het boek nadrukkelijk gekoppeld
aan het weblog dat Rozendaal sinds begin
vorig jaar heeft bijgehouden. Daarop is veel
extra materiaal te vinden. Het is een ver
nieuwende aanpak, die ook in het genre
van de popbiografieën weinig tot geen
voorbeelden kent. Rozendaal: „Je moet op
passen met grote woorden, maar ik denk
dat hiermee het popboek wel op een hoger
plan wordt gebracht."
Ernst Jan Rozendaal: 'Hier, 20 jaar Blof - Uit
geverij Carrera, 320 blz, gëill. €24,90.
Digitale versie voor iPad als app: BlofHier.
Met extra foto's en toegang tot niet eerder uit
gebrachte muziek- en videofragmenten.
Het boek zelf biedt die toegang ook via de
iPhone-app: 20 jaar Blof.
Bijna al het extra materiaal is tevens te vin
den op www.blofblog.nl. Daarop ook een na
menregister, de bronnenverantwoording en in
formatie over alle liedjes van Blof