Hommage aan 341 gezondheid Van nature onrechtvaardig denk vrijdag 13 april 2012 door René Diekstra Onlangs, na afloop van een lezing over de psy chologie van prinsen (en prinsessen), kwam een vrouw naar mij toe met de vraag 'Wat vindt u dan van prinses Maxima?' Nog voor ik antwoord kon geven, voegde ze daar aan toe: 'Vanaf het allereerste moment dat ik haar zag, op de televisie, wist ik dat Willem-Alexander geen betere keuze voor onze toekomstige ko ningin had kunnen maken'. Naar huis rijdend die avond vroeg ik me af hoeveel Nederlanders onge veer hetzelfde als deze vrouw ge dacht of tegen elkaar gezegd heb ben, die eerste keer dat ze Maxi ma op de televisie zagen. Gezien het feit dat 'een beetje dom' in middels een soort gevleugeld ge zegde is, schat ik dat het er veel moeten zijn geweest. Wat niet wegneemt dat die gedachte of uit spraak ronduit onjuist was. Niemand kon na dat eerste ge sprek zeker weten dat Maxima een goede koningin zou worden. Niemand zelfs die dat nu zeker weet. Natuurlijk konden en kun nen we gelóven dat ze een goede koningin zal worden, maar wéten en al helemaal zéker weten, doen we dat niet. We spreken dus niet de waarheid als we zeggen dat we het wel zeker weten. V/at heeft gemaakt dat zovelen van ons al vrijwel meteen geloof den dat Maxima een goede keus, zowel voor Willem als voor het land, was en is? Het antwoord op die vraag is in wezen simpel. Wat hier speelt is een 'gevoels- vóóroordeel'. De eerste aanblik van Maxima riep bij velen een goed, positief gevoel op. Dat is een 'start'-voordeel dat mensen die uiterlijk aantrekkelijk worden gevonden, nu eenmaal hebben. En wij zitten psychologisch zo in elkaar dat als we over iemand meteen 'een goed gevoel hebben', we ook meteen gaan generalise ren. Dat wil zeggen, er automa tisch van uit gaan dat die persoon ook over een reeks positieve ei genschappen beschikt op gebie den waar we (nog) niets van we ten. Psychologen noemen die nei ging tot generaliseren, op grond van een enkel kenmerk van of een globaal gevoel over een per soon, het 'halo-effect'. Het woord 'halo' verwijst oor spronkelijk naar een stralenkrans rondom een hemellichaam, maar ook heiligen in de katholieke kerk worden traditioneel met een licht- of stralenkrans rond of bo ven hun hoofd afgebeeld. De sym boliek is dat deze persoon een in alle opzichten goed, heilig wezen is. Kenmerkend voor het 'halo-ef fect' is dat we ons oordeel over al le kwaliteiten van iemand base ren op één kenmerk - zoals uiter lijke aantrekkelijkheid - dat voor ons veelbetekenend is. Het is dè uitdrukking van de neiging van onze psyche om een samenhan gend beeld van iemand te willen scheppen en te onderhouden. Iemand die er lief uitziet, zal ook in andere opzichten lief zijn. Vin den dat iemand er lief uitziet en tegelijkertijd veronderstellen dat niet uitgesloten is dat ze haar kin deren mishandelt, past niet bij el kaar. Als ze nou lelijk was... Hoe invloedrijk het halo-effect ook op andere terreinen is, blijkt bijvoorbeeld uit het volgende. In september 2001, direct na de aan slagen op het World Trade Center in New York, schoot de algemene waardering voor president George W. Bush omhoog. Maar opmerkelijk genoeg schoot ook het percentage Amerikanen dat positief was over Bush's economi sche beleid omhoog, van 47 naar 60 procent. Terwijl het beleid van Bush op dat gebied geen jota was veranderd! Blijkbaar kreeg Bush, net als Maxima, een halo om zijn hoofd en was opeens alles wat hij deed goed. Het kan overigens ook de negatieve kant op gaan, en dat wordt dan het duivel- of hoorn-ef fect genoemd. Als het algemene gevoel over iemand negatief is, dan is vaak al gauw ook niets meer aan hem goed. Anders ge zegd: wij mensen zijn van nature 'onrechtvaardige' wezens. Hond meenemen naar het werk vermindert werkstress Werknemers die hun hond mo gen meenemen naar de werkplek, ervaren minder stress tijdens de werkdag dan hondenbezitters die hun huisdier thuis moeten laten. Dit blijkt uit een Amerikaans on derzoek onder 550 werknemers. De onderzoekers benadrukken dat niet ieder bedrijf of iedere hond geschikt is voor deze werk wijze. http://bit.ly/HgNa6Q Hongersnood leidt tot geboorte van meer meisjes Ondervoeding leidt mogelijk tot een verschuiving in de verhou ding tussen meisjes en jongens onder nieuwgeborenen. In China daalde vanaf april i960 de verhou ding jongens/meisjes van 109 jon gens per 100 meisjes naar 104 jon gens per 100 meisjes. Er was hon gersnood en toen die voorbij was, na oktober 1963, steeg het aandeel jongens weer. http://bit.ly/GZnTKO Kleine mannen, er wordt vaak letterlijk en figuur lijk op ze neergekeken. Het boek 'Kleine Manne tjes' van journalisten Birgit Donker en Piethein Burmanje laat er geen twijfel over bestaan dat dit volkomen onterecht is. door Amine Salomons illustratie Helen van Vliet Humor, geslepenheid, vechtlust en ambitie: allemaal eigenschappen waarmee kleine mannen hun voor deel kunnen doen. Ze moeten ook wel want door hun geringe lengte worden ze gemakkelijk over het hoofd gezien. Bo vendien zijn ze regelmatig het mikpunt van spot. Maar een aantal van hen weet tot gro te hoogten te stijgen en macht, rijkdom en aanzien te verwerven. In het boek Kleine Mannetjes, een kleine honderd pagina's tel lend boek uit de reeks 'Kleine Boekjes' van uitgeverij Contact, gaan journalisten Birgit Donker en Piethein Burmanje op zoek naar de kracht van de kleine man. Hierbij kijken ze naar grote voorbeelden in onder meer de sport, de kunst en de politiek. De titel Kleine Mannetjes is dan ook aller minst denigrerend bedoeld, zo benadrukt auteur Birgit Donker. „Het klinkt gewoon grappig en het past toevallig goed in de reeks 'Kleine Boekjes'. We wilden juist een hommage brengen aan de kleine man." Maar wanneer is een man klein? Voetballers als Wesley Sneijder en Lionel Messi (beiden 170 cm) blinken weliswaar uit in het voetbal maar niet bepaald in lengte. 'Geniaal maar met te korte beentjes', om de woorden van de Vlaams schrijver Louis Paul Boon maar eens oneigenlijk te gebruiken. Klein zijn, betekent afwijken van het gemid delde en in Nederland is volgens het CBS de gemiddelde man 181 centimeter. De overgrote meerderheid 85,2 procent) van de Nederlandse mannen is boven de 173 centimeter. Als je daar onder zit, ben je een kleine man in Nederland. Maar Nederlan ders zijn reuzen, in Bahrein bijvoorbeeld zijn de heren gemiddeld slechts 166 cm, om over Aziaten nog maar niet te spreken. Om dat ze in hun boek ook naar buitenlandse mannen kijken, houden de auteurs van Klei ne Mannetjes voor het gemak daarom de grens van 170 cm aan. En dan zijn 'grote mannen' als Diego Maradona, Tom Cruise of Nicolas Sarkozy met hun lengte van 165 cm inderdaad klein. Naast deze fysieke meetlat signaleren de au teurs van Kleine mannetjes natuurlijk ook een psychologische lengtewaardering. Zo ha len zij diverse onderzoeken aan waaruit on der rpeer blijkt dat langere mannen een ho gere sociale, status hebben. Klanten voelen zich bij het kopen van een huis of de aan schaf van een nieuwe auto het meest ver trouwd bij een langere verkoper. Daarom maken kleine mannen minder kans op een verkoopbaan. En als je als kleine man dan toch in dé verkoop belandt, blijkt: hoe klei ner je bent, hoe lager je salaris. Onderzoek aan de universiteiten van North Carolina en Florida toont aan dat iedere 2,5 centimeter in lengte 789 dollar extra inkomen per jaar betekent. Pure lengtediscriminatie dus. En dat begint al vroeg. Van jongs af aan zijn kleine mannetjes nu eenmaal korter dan de anderen. Ze worden op school ook meer ge pest, althans zo ervaren zij dat. Onderzoe kers constateren evenwel dat zij niet vaker gepest worden dan andere kinderen maar dat zij zich de pesterijen veel persoonlijker aantrekken. „Het ligt heel gevoelig", zo weet Donker uit eigen ervaring. „Het is ook de re den waarom ik dit onderwerp zo interes sant vind. Ik heb twee zonen en een daar van, de jongste, was de kleinste van zijn klas. Daar had hij het flink moeilijk mee. Hij werd niet méér gepest dan anderen maar ervoer dat wel zo. Inmiddels heeft hij De kleine man blinkt vaak uit op terreinen waar anderen nog niet aan gedacht hebben een groeispurt doorgemaakt en speelt het gelukkig niet meer." Kleine mannen worden van jongs af aan meer uitgedaagd dus moeten ze slimmer zijn dan de rest en hun lengte compenseren door uit te blinken op andere terreinen. Daarvan zijn in Kleine Mannetjes veel aan sprekende voorbeelden te vinden, waarvan het meest bekend: Napoleon Bonaparte. Naar hem is het Napoleoncomplex ver noemd, dat wil zeggen dat een kleine man agressiever is en zelfs oorlogen voert om zijn gebrek aan lengte te compenseren. Maar Napoleon was helemaal niet klein. Met zijn 169 cm was Napoleon in zijn tijd van gemiddelde lengte. Een misverstand? „Waarschijnlijk is verwarring ontstaan tus sen de Engelse en Franse lengtematen in die tijd. De Engelse inch was kleiner dan de Tweetaligheid goed voor hersenontwikkeling Tweetalig opgroeien, vergt op jon ge leeftijd meer van de hersenen dan eentalig opgroeien. De zoge heten cognitieve reserve die dit oplevert, komt op latere leeftijd van pas. Mensen die tweetalig zijn opgegroeid, zijn beter be schermd tegen dementie. Als tweetaligen toch dement worden, gebeurt dat gemiddeld op latere leeftijd dan bij eentalingen. http://bit.ly/HlkBCc Dieet doet effect van laag geboortegewicht teniet Kinderen met een laag geboorte gewicht lopen later in het leven een verhoogd risico op dik wor den en diabetes. Onderzoek bij rat ten toont aan dat het beperken van het aantal calorieën in de voe ding de eerste tijd na de geboorte het verhoogde risico op overge wicht en diabetes weer teniet doet Onderzoek moet uitwijzen of dit ook bij mensen zo is. http://bit.ly/Hei8zk Hete pepers zijn goed voor hart- en bloedvaten Capsaïcines, de stoffen die chili's, rode pepers, cayennepeper en ook peperspray hun vurige eigen schappen bezorgen, zijn gezond voor hart- en bloedvaten. Ze verla gen de opname van cholesterol uit het voedsel en bevorderen de afbraak van cholesterol in het lichaam. Bovendien blokkeren ze de werking van een gen dat de bloedvaten laat samentrekken. http://bit.ly/HM8QcY

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2012 | | pagina 34