Stad van pareloester en badk
io
*dam
ttiSid
_J
Ze waren zó lang
dicht dat je er bijna
gewend aan was.
Maar Amsterdam
Museumstad is te
rug op de kaart met
de 'badkuip' van
het Stedelijk, de 'pa
reloester' van het
filminstituut en vol
gend jaar ook nog
'het nieuwe Rijks'.
woensdag 4 april 2012
kil
Cl
door Marjolijn de Cocq
Hoera, twittert de
directeur van het
Rijksmuseum in
Amsterdam begin
deze maand en
thousiast, de ver
gunning voor de nieuwe tuinen
van het Rijksmuseum is binnen.
„De spade kan eindelijk in de
grond!"
De 'juwelendoos' is klaar, het Azia
tische paviljoen van de Spaanse ar
chitecten Cruz en Ortiz. De gewel
ven en muurschilderingen in het
hoofdgebouw van architect Pierre
Cuypers zijn gereconstrueerd.
Nog een paar hindernissen, zoals
het handtekeningenprotest waar
mee de Amsterdamse fietsers wil
len afdwingen dat ze net als vroe
ger door de onderdoorgang mo
gen en de deuren van het 'nieuwe
Rijks' kunnen volgend jaar open.
Goed nieuws, maar wel - door pro
blemen met vergunningen, met
het ontwerp, met de buurtbewo
ners, met de aannemer - vijfjaar
later dan was voorzien toen het
museum in 2003 dichtging. Zoals
ook de heropening van het Stede
lijk Museum, sinds 2004 gesloten,
keer op keer werd uitgesteld. Twee
van de belangrijkste musea van
Amsterdam tegelijk jaren dicht - je
zou er bijna aan gewend raken.
De toeristen, uit buiten- en bin
nenland, vonden in Amsterdam al
die jaren hun weg toch nog wel.
Het Rijksmuseum trok miljoenen
bezoekers in de Philipsvleugel met
een uitstalling van hoogtepunten
en een efficiënte gang langs pop
penhuizen en Rembrandts Nacht
wacht. Het Stedelijk vond tijdelij
ke behuizing voor hippe evene
menten en organiseerde tijdelijke
tentoonstellingen in de omgeving
en later in de gerestaureerde oud
bouw.
Toch klonk en klinkt er veel ge
mopper, met name onder de Am
sterdammers. Die onderdoorgang
van het Rijks, eeuwig pijnpunt, be
hoort hén toe, vinden ze. En de tij
delijke exposities van het Stedelijk
konden ook niet iedereen beko
ren. Het blauwe licht in het Von
delpark, alias kunstproject Blues
Before Sunrise van de Britse kun
stenaar Steve McQueen, werd deze
maand in verband met de veilig
heid voortijdig gedoofd.
Helemaal bovenin de nog met
zand omgeven 'badkuip', zoals de
nieuwe glanzend witte aanbouw
van het Stedelijk door architect
Mels Crouwels al snel werd ge
doopt, is de sfeer niettemin eufo
risch. Een Amerikaanse toeriste
drentelt om de bouwplaats. Oh
my, roept ze; het ziet er écht uit als
een bathtub. De tocht omhoog
gaat in een trage bouwlift. Het uit
zicht op de buren op het Museum
plein is verbluffend in de al even
glanzend wit ingerichte kantoor
ruimte van het Stedelijk.
Dit is niet zomaar wit, haast ieder
een te benadrukken. Het is 'Sand-
bergwit' - een eerbetoon aan oud
directeur Willem Sandberg die
toen hij nog conservator was in
een onbewaakt moment een aan
tal zalen wit liet schilderen - de
'white cubes', witte kubussen die
al snel internationaal navolging
kregen.
De kantoorbewoners zijn net over,
her en der staan nog verhuisdo-
'Eindelijk kunnen de
bezoekers weer rekenen
op de iconen'
zen. Flexwerken is het parool nu
de tijdelijke burelen in het Weste
lijk Havengebiéd definitief tot het
verleden behoren. Iedereen zit bij
een en door elkaar heen, van con
servatoren tot persmedewerkers.
„Om hier naartoe te verhuizen
geeft zo'n enorme boost", zegt
persvoorlichter Marie-José Raven.
„Na alle bouwperikelen is het er
gewoon", straalt medewerker An-
nematt Ruseler. „Het staat er. En
over alles, alles is nagedacht."
Van buiten is het een museum
van uitersten, binnenin lopen de
zalen in elkaar over. Waar vroeger
kantoren steeds meer plek in het
historische pand uit 1895 opeisten,
is die nu geheel en al vrijgemaakt
voor de internationaal vermaarde
collectie moderne kunst van
90.000 stukken. „Eindelijk kun
nen de bezoekers weer rekenen op
de iconen", aldus Raven.
Alle andere afdelingen, van educa
tie tot restauratie-atelier en biblio
theek, huizen in de badkuip waar
door kunst en personeel een een
heid vormen. In die nieuwbouw
ook een tentoonstellingszaal die
met een oppervlakte van 1.100 vier
kante meter de grootste ononder
broken zaal is in Nederland. Crou-
Een blikvanger van formaat: koningin Beatrix opent vandaag het Eye Film Instituut, bijgenaamd 'de pareloester', op de noordoever van het IJ in Amsterdam, het nieuwe onderkomen van voorheen het f