spectrum 4
Velduilen trekken veel bezoekers
Achter de wolken...
1)
Zaterdag 17 maart 2012
©1
•S-t
CO
CD
c
i—
3
O
'ÜT
3
3
4—
CU
Z
foto's Chiel Jacobusse
De velduil, een wintergast die dit jaar bij uitstek de show gestolen heeft.
Het voorjaar is begonnen en dat betekent een
uittocht van onze wintergasten naar hun
broedgebieden in het noorden en tegelijker
tijd aankomst van onze eigen zomervogels.
Spitsuur voor de vogelaars dus, want de eerste zang van
tjiftjaf, zwartkop of fitis kan elk moment losbarsten en
de eerste zwaluw wordt ongetwijfeld ook de komende
weken gescoord. Maar nog één keer kijken we terug op
een wintergast die dit jaar bij uitstek de show gestolen
heeft De velduil natuurlijk. In Zeeland was op zo'n
twintigtal plekken deze spectaculaire uit de hele winter
te bewonderen. Eén ervan lag vlak bij mijn huis.
Velduilen werken als een magneet op natuurliefheb
bers. Met hun weinig schuwe gedrag en spectaculaire
uiterlijk zijn ze vooral geliefd bij natuurfotografen.
Daarvan zijn er in Nederland volgens recente bereke
ningen zo'n 400.000. En dat was te merken ook. Op
sommige plaatsen waar velduilen verblijven komen al
jaren drommen fotografen langs, maar nu er meer plek
ken zijn waar de velduil verblijft zou je een beetje ver
dunning van al die aandacht verwachten. Maar niets
was minder waar. Aan de klassieke plek langs de Stolp-
weg bij Serooskerke bleven dagelijks drommen fotogra
fen komen, maar dat was evengoed het geval bij iedere
nieuwe plek die bekend werd. Daarom had ik besloten
de plek in mijn eigen buurt zoveel mogelijk voor me te
houden. Op een paar bevriende fotografen na dan...
Maar dat was buiten de waard gerekend. Het duurde
maar een paar weken of de eerstevreemdelingen' ver
schenen bij het Bonenpoldertje en niet veel later waren
er gewoon dag in dag uit altijd wel een stuk of vijf foto
grafen aan het werk, met nu en dan een uitschieter van
meer dan 10 auto's. Zolang iedereen zich een beetje fat
soenlijk gedraagt is dat ook niet zo'n probleem. De vo
gels bleven gewoon jagen en trokken zich ogenschijn
lijk helemaal niets aan van al die op hen gerichte came
ra's. Het merendeel van de velduilen is inmiddels weer
vertrokken naar Scandinavië of nog verder, maar voge
laars zitten stiekum te hopen op een enkel paar dat
blijft hangen en hier zijn broedterritorium vestigt.
Interessant is waar de vele velduilen zich deze winter
ophielden. Dat was voor bijna honderd procent in na
tuurgebieden of langs de rand ervan. En het wordt nog
interessanter als je kijkt om welke natuurgebieden het
gaat In meer dan de helft van alle gevallen ging het om
nieuw ingerichte natuurgebieden met een moerassig
karakter. Die zijn dus heel wat meer dan 'stinkende
modderputten waar niemand iets aan heeff, zoals wel
denigrerend opgemerkt wordt. In feite laat het gebeu
ren met de velduilen zien dat nieuwe natuur een enor
me aantrekkingskracht heeft zowel op de mensen als
op de vogels.
En daarmee heeft de nieuwe natuur ook een econo
misch potentieel. Voorzichtig berekend kom ik op enke
le duizenden bezoekers die een dagje Zeeland gedaan
hebben om velduilen te spotten. Daar zitten zeker
Zeeuwen tussen, maar dat is naar mijn inschatting een
tamelijk kleine minderheid.
Verder zijn er natuurlijk herhalingsbezoeken (ik ont
moette iemand die 250 kilometer hier vandaan woont 5
keer bij de velduilen), maar dat doet aan het sommetje
niks af.
Wel kun je constateren dat er met 'het groene kapitaal'
van onze provincie nog een hoop meer kan dan er nu
gebeurt. In het buitenland heb je op tal van plaatsen fo
tohutten en andere voorzieningen die gewoon op eco
nomische basis uitgebaat worden.
Het minste wat je zou kunnen doen is dergelijke voor
zieningen realiseren om in deze tijd van bezuinigingen
extra middelen voor het beheer van onze natuurgebie
den te genereren. En dan hadden we het nu nog maar
over één vogelsoort met zijn mogelijkheden.
c
CL)
*N
O)
bo
3
3
ru
2:
Achter de wolken schijnt de zon of de maan, het is
maar op welke tijd van een etmaal je aandacht be
steedt aan de hemellichamen. Het is op een avond
van een dag waarop de bewolking overheerste dat ik
naar buiten ga. Vlak boven het dorp vertoont de hemel nog
steeds het grauwe beeld wat we de hele dag al hadden. Des te
opvallender is het licht van de volle maan en de, op die plaats
waarneembare, breking van het wolkendek. Steeds van vorm
en verzadiging wisselende wolkenpartijen bewegen voorlangs
de maan. Nu en dan verdwijnt ze achter de dikke massa om
even later weer helder tevoorschijn te komen. Het achterliggen
de zenit toont een diepblauwe kleur. Wat weerkaatsing van
zonlicht, want dat is het licht dat de maan ons schenkt, voor ef
fect kan hebben kunnen we ervaren tijdens een wandeling
door open veld bij volle maan en een heldere hemel. Wanneer
alle kunstlicht gedoofd is ervaren we het nog sterker en het is
verbazingwekkend hoeveel we, nadat onze ogen aan het don
ker gewend zijn, dan van het landschap kunnen zien.
Zo'n wandeling is een belevenis op zich. Al vanaf de Oudheid
heeft de maan gelovigen en wetenschappers van vele volkeren
geïnspireerd. Onze dichtstbijzijnde buur in het zonnestelsel
heeft sinds jaar en dag een functie in de tijdmeting en beïn
vloedt allerlei leven op aarde zoals de getijden van zeeën en
oceanen, hét plantenleven en ja zelfs het menselijk lichaam.
