Studie
ZLM speelt grote rol
Stapavond voor huishoudonderwijs
jeugd en ouders
221 zeeland
Jacobus gooit het over een andere boeg
VERHUIZEN
MET ZORG!
sst
0H3 22 22 20
Beperkte inzet gemeente
bij 4 mei herdenkingen
Bingo-avond
zaterdag 17 maart 2012
s
monpiflL mouERsj
door Ali Pankow
renesse - Alle ouders en verzor
gers op Schouwen-Duiveland die
een of meer kinderen hebben in
de leeftijd van twaalf tot en met
vijftien jaar krijgen een dezer da
gen een brief van de gemeente
over het fenomeen 'uitgaan'.
Samen met producent Alan Bre-
denhorst van het project 'Contessa
van Renesse', de provincie en de
Zeeuwse jeugd en alcoholcampag
ne 'Laat ze niet (ver)zuipen',
houdt de gemeente Schou
wen-Duiveland vrijdag 30 maart
in Renesse een alcoholvrij feest
voor jongeren onder de noemer
'On the Rox' en een speciale stap
avond voor ouders.
'Contessa van Renesse' omvat een
tv-serie op RTL 4 en RTL 8, thea
tershows op camping Schouwen
in Renesse, natuurwandelingen en
jongerenparty's. Aan die eerste jon
gerenavond is de stapavond voor
ouders en verzorgers gekoppeld.
scharendijke - Vereniging D'Anti-
lopen verzorgt vrijdag 23 maart
een bingo-avond in Scharendijke.
Vanwege de verbouwing van
dorpshuis De Putmeet, vindt de
avond ditmaal plaats in De Hoek
steen aan het Bethlehemplein. De
bingo-avond begint om 19.30 uur,
de zaal is al een half uur eerder
open.
Jongerenparty 'On the Rox' wordt
gehouden in discotheek Pinky's.
Tijdens dit feest wordt geen alco
hol geschonken, er zijn extra bege
leiders en gestreefd wordt de jeugd
op subtiele wijze voor te lichten
over de gevaren van drugs, alcohol
en seks. Verder zijn er optredens
van X-factorster Tim Suydenhoud,
enkele dj's en dansschool Kramer.
De ouders, krijgen op diezelfde
avond in café De Zoom informatie
over 'jeugd en alcohol' van hore
caondernemers en instanties als In
digo Preventie, de politie en de
GGD.
De dertien Zeeuwse gemeenten
en de provincie hebben hun krach
ten gebundeld met als doel het te
rugdringen van alcoholgebruik on
der jongeren.
Belangstellenden voor de stap
avond kunnen zich aanmelden
via: info@contessa-van-renesse.nl
Voor nadere informatie kunnen
geïnteresseerden terecht bij de ge
meente: tel. 0111-452108.
Voor een enkeling is het een le
venslang trauma. De meeste
leerlingen bewaren echter goe
de herinneringen aan hun
schooltijd op één van de circa
twintig huishoudscholen die Zee
land rijk was. Gerda Godrie te
kende vele verhalen op.
door Esme Soesman
Waren het in Bra
bant vooral ka
tholieke conge-
graties die een
vinger in de pap
hadden, in Zeeland is de Zeeuwse
Landbouw Maatschappij (ZLM)
onontbeerlijk voor de oprichting
en ontwikkeling van huishoud
scholen geweest. Dat constateert
cultuurhistorica Gerda Godrie
(68) uit Etten-Leur, na maanden
lang spitwerk in de archieven.
Godrie doet onderzoek naar het
huishoudonderwijs in Zeeland in
de periode 1919 tot 1968.
Eerder heeft zij het huishoudon
derwijs in Brabant onder de loep
genomen. Omdat het volledig aan
vergelijkingsmateriaal ontbrak, be
sloot ze haar zoektocht - nadat
haar eerste onderzoek in boek was
uitgegeven - voort te zetten. Van
de overwegend katholieke scholen
in haar eigen provincie hopte ze
naar Zeeland, in de veronderstel
ling daar vooral protestants-christe
lijke scholen aan te treffen. „Tot
mijn verrassing bleek hier echter
de ZLM de grote initiator achter
het huishoudonderwijs te zijn ge
weest." Van de circa twintig huis
houdscholen die Zeeland rijk was,
waren er negen openbare opgezet
door de ZLM. Daarnaast waren er
protestants-christelijke scholen
waar de ZLM deels ook in partici
peerde. Tot slot telde Zeeland een
enkele katholieke school. Die grote
betrokkenheid van de landbouw-
maatschappij is verklaarbaar, aldus
Godrie. „De ZLM was een toon
aangevende organisatie voor boe
ren die ook verheffing van de land-
ZLM wilde niet alleen
scholing voor de hoeren,
maar ook ontwikkeling
van de boerinnen.
bouw in gedachten had. Daar
hoorde scholing bij voor boeren,
maar ook ontwikkeling van boerin
nen. De ZLM heeft veel gedaan
om het onderwijs op een hoog
peil te brengen." Daarnaast speel
den de CBTB en NCB, de christelij
ke en katholieke tegenhanger van
de ZLM, een rol. Aanvankelijk ge
beurde dat vooral ambulant, met
cursussen die op de Zeeuwse dor
pen werden gegeven. Aan het Mo
lenwater in Middelburg opende in
1905 de eerste school. Op Schou
wen-Duiveland werden huishoud
scholen geopend in Zierikzee
(1925), Haamstede (1951) en Brui-
nisse (1957). Voor haar onderzoek
heeft Godrie talloze archieven
doorgespit en met zeker honderd
oud-leerlingen gesproken. Soms
op bijzondere wijze, zoals de ont
moeting die Ina Flikweert uit Nieu-
werkerk regelde met oud-leerlin
gen en de voormalig lerares naald
vakken, mevrouw Sinke. Eind van
dit jaar rondt Godrie haar onder
zoek af De bedoeling is haar boek
over Zeeuws huishoudonderwijs
in 2013 uit te geven. Daarin komen
zowel onderzoeksfeiten als per
soonlijke verhalen te staan.
De foto hiernaast is afkomstig van oud-leerling C. Stouten uit Bruinisse en is gemaakt in
mei 1967. Ook onderzoeker Godrie begon op de huishoudschool, waarna zij via moeder
mavo en andere omwegen afstudeerde aan de universiteit.
zierikzee - De gemeente gaat haar
inzet bij de 4 mei herdenkingen
beperken. Daartoe is besloten we
gens inkrimping van het college
van vier naar drie wethouders.
Burgemeester en wethouders zul
len alleen aanwezig zijn bij de cen
trale gemeentelijke herdenking in
Renesse. Bij de herdenking in Brui
nisse zal het college niet meer
door een wethouder vertegen
woordigd zijn. De Dorpsraad Brui
nisse is bereid voortaan de herden
king te organiseren. Een aantal za
ken wordt nog wel gefaciliteerd. In
Zierikzee is de dodenherdenking
op 24 maart, de dag waarop leden
van de Joodse gemeenschap in
1942 daar werden weggevoerd. De
herdenking wordt georganiseerd
door cbs J.L. de Jongeschool, die
het monument heeft geadopteerd.
door Ali Pankow
renesse - Het verhaal wordt glas
helder verteld in de musical Jaco
bus, die gisteravond in de Jacobus-
kerk in Renesse zijn première be
leefde: gooi het over een andere
boeg, heb je naaste lief dan heb je
ook voor jezelf nog genoeg.
Jacobus is in de musicaltraditie
van deze kerk de eerste productie
die gebaseerd is op het Nieuwe Tes
tament. In alle voorgaande musi
cals speelde Bijbelfiguren uit het
Oude Testament de hoofdrol.
Henk Blom schreef de tekst en
maakte de composities. De regie is
in handen van Ariene van Westen
en Liesbeth Franken geeft leiding
aan koor en orkest. Predikant Piter
Goodijk van de Jacobuskerk bena
drukte wat deze voorstelling zo
uniek maakt. Het verhaal verbindt
eeuwenoude vertellingen en het
Renesse van nu. Ook spelen ze in
op de actualiteit. Ruim honderd
vrijwilligers hebben zich ingezet
voor het maken van deze voorstel
ling. De kerk is er voor getransfor
meerd tot tijdelijk theater, waarin
een sfeervol decor werd gebouwd.
Bij de première verliepen change
menten nog wat traag, maar de be
vlogenheid waarmee de scènes
werden gespeeld, was groot. Een
compliment verdient de heldere
tekstbehandeling van verteller Jan
de Heus, die als Jacobus postuum
terugblikt op zijn leven.
Musical Jacobus wordt nog gespeeld
vanavond, vrijdag 23 en zaterdag 24
maart, aanvang 19.30 uur.
Scène uit het vissersdorp van Jacobus. foto Dirk-Jan Gjeltema
Een foto van huishoudschool De
Schutse in Haamstede, aangeleverd
door Marianne van der Jagt-Mol.
Oud-lerares aan de huishoudschool in Zierikzee M. Lepoeter leverde deze
foto voor het onderzoek. De bereidheid mee te werken en materiaal te leve
ren is groot, is de ervaring van Gerda Godrie.
EXCLUSIEVE
DAMESMODE
PAUSE CAFE
JJ GARELLA
INDIES
BLACKIE DRESS
DIDIER PARAKIAN
HYBRIS
MONARI
WOLFORD
AMATI CHIC
ELISA CAVALETTI
