Ode aan een
'miljonair in
teleurstelling'
Wraak
Z^Aut,°Team
0% rente
Goes moet het hebben van import
20| zeeland
Rentevrije weken
1
Betje Wolff
donderdag 8 maart 2012
Wie in Nederland weet nog van de Vlissingse schrijfster
Betje Wolff en haar romanfiguur Sara Burgerhart?
„Is dat een verzetsstrijdster misschien?", opperen
hoger opgeleide jongeren die onderwijs genoten
op de Christelijke Scholengemeenschap Walcheren.
door Henk Postma
e telde de afgelopen twee eeu-
I wen niet mee in Nederland,
I wanneer je de Historie van me-
juffrouw Sara Burgerhart niet
kende. Dat boek, in 1737 ge
schreven door de Vlissingse Betje
Wolff samen met haar vriendin
Aagje Deken, wordt wel be
schouwd als de eerste Nederland
se roman.
Wilde je doorleren, dan was Sara
Burgerhart welhaast verplichte
kost. Inmiddels is van die historie,
gebaseerd op Betje's Vlissingse
jeugd, de glorie wel zo'n beetje ver
gaan. De kans is nu groter dat scho
lieren een moderner Walchers
jeugdverhaal op de boekenlijst zet
ten: dat van Katelijne Minderhoud,
zoals beschreven door Franca
Treur uit Meliskerke in Dorsvloer
vol confetti.
In beide gevallen gaat het om
schrijfsters die zich in hun groei
naar volwassenheid ontworstel
den aan een strenggelovig milieu.
En ze kwamen allebei tot literaire
bloei nadat ze hun geboorteplaats
hadden verlaten.
Franca Treur maakt nu alom furo
re, al met de 27ste druk van haar
pas in 2009 verschenen roman.
Maar wie in Nederland weet nog
van Betje Wolff of Sara Burger
hart? „Is dat een verzetsstrijdster
misschien?", opperen hoger opge
leide jongeren die onderwijs geno
ten op de Christelijke Scholenge
meenschap Walcheren.
Het is dat in Vlissingen straten
zijn vernoemd naar Betje Wolff
en Aagje Deken. En dat daar, in
1884, voor hen een fontein werd
opgericht. Anders zou de schrijf
sterstweeling zelfs bij de Vlissingers
in vergetelheid zijn geraakt.
Nu in Vlissingen het Bellamyparfc
is verbouwd tot Bellamyplem, be
gint die fontein daar, grondig opge
knapt, een nieuw leven. Het mo
nument is daar dinsdag herplaatst.
Oorspronkelijk stond dat gedenkte
ken elders: op de kop van de
Walstraat, tegenwoordig Schelde-
plein gedoopt. Daar werd het in
1884 onthuld met muziek en jeug
dige zangeressen, die door hunne ver
heffende en veredelende liederen de
plechtigheid hebben willen verhoo-
gen.
Een kwestie van eerherstel. Want
met haar onstuimig karakter en vrij
zinnige ideeën had Betje Wolff het
al snel verbruid in Vlissingen. Al
op 21-jarige leeftijd keerde ze de
stad de rug toe, om te trouwen met
een 52-jarige vrijzinnige predikant
uit de Beemster. In Vlissingen werd
er schande van gesproken dat ze
zich op 17-jarige leeftijd had laten
schakèn door een losbandige vaan
drig. Die liet haar achter met gebro
ken hart. Sara Burgerhart waar
schuwt jonge meisjes zich niet licht
zinnig door dergelijke schurken te
laten verleiden.
Maar ze neemt ook de orthodoxe
fijnslijpers op de korrel. En schuwt
de zelfspot niet. Noem mij niet arm,
schreef ze, nadat ze op hoge leeftijd
van haar fortuintje was beroofd.
Want ik ben een millionair in teleur
stellingen.
Ook wat humor betreft, vindt ze in
Franca Treur haar hedendaagse
evenknie. Die ontzenuwt op haar
website een 'hardnekkige gerucht':
dat haar in haar geboortedorp een
brood is geweigerd door Bakkerij
Koppejan „Dit verhaal klopt niet.
Iedereen die zich uit solidariteit
Koppejans heerlijke bolussen ont
zegt: bedankt, maar u doet uzelf on
nodig tekort."
„Stille wraak van dwaze geestverwanten der vromen? Of
een kwajongensstreek, waartegen alleen streng politietoe
zicht kan waken?" Briefschrijver over aanslag op fontein.
De Betje Wolff en Aagje Deken fontein in 1890, zes jaar na de onthulling, op de kop van de Walstraat, en aan het
begin van de Badhuisstraat. foto Zeeuwse Bibliotheek/Beeldbank Zeeland
De portretten van Betje Wolff en Aagje Deken op de fontein wérden belangeloos vervaardigd door de Middelburg
se kunstenaar Den Hollander. Zijn opdrachtgevers wensten 'dat gij, bij voortdurende studie, ijver en volharding, op
het gebied der beeldende kunsten, steeds meer en meer tot sieraad van ons land kunt strekken', foto Ruben Oreel
www.outoteom.nl
bij financiering van uw nieuwe auto of occasion
Opel 5+5 Deal: 5 jaar 0% financiering 5 5 jaar gratis onderhoud
Chevrolet High five: 0% financiering extra inruilbonus tot 2.500,-
Occasions: 0% financiering op alle G2 occasions
CHEVROLET
door Luc Oggel
Let op! Geld lenen kost geld
GOES - De Goese bevolking neemt
de komende jaren nog geleidelijk
toe, maar dat is vooral te danken
aan mensen van buiten die zich in
de gemeente vestigen. Was dat
niet het geval, dan zou het inwo
nertal snel krimpen.
Dat blijkt uit de prognose van bu
reau ABF Research uit Delft. Al ja
ren gaan er meer Goesenaren
dood dan er geboren worden.
Daar staat tegenover dat zich meer
mensen in de gemeente vestigen
dan er vertrekken. Dat hangt ook
voor een deel samen met het ambi
tieuze woningbouwprogramma.
Door de crisis op de woningmarkt
is een stagnatie van de bevolkings
groei op korte termijn echter niet
uit te sluiten, waarschuwen de on
derzoekers.
Goes zat met smart op de cijfers te
wachten in verband met de on
langs verschenen concept-struc
tuurvisie Goes2040, waarin de toe
komst van de stad wordt uitgestip
peld. Wethouder Jo-Annes de Bat
spreekt van een 'prettige uit
komst'. De wethouder zit naar ei
gen zeggen 'niet te wachten' op
forse groei van de bevolking.
De Bat: „Onze realistische lijn
komt overeen met de prognoses,
inwoneraantal en voorzieningenni
veau zijn nu keurig op elkaar afge
stemd en daardoor weet je dat het
voorzieningenniveau ook op peil
kan blijven."
Uit de prognose blijkt ook dat
Goes op langere termijn een wo
ningtekort van rond de één pro
cent zal hebben. „De berichten
over woningbouw zijn heel nega
tief maar er zit dus nog ruimte",
zegt De Bat.
Wat hem betreft is de kritiek dat
Goes te ambitieus inzet op wo
ningbouw daarmee weerlegd. „Ik
heb altijd al gezegd dat we juist
niet te veel bouwen. Er zijn hui
zen nodig voor die lichte groei en
voor het gegeven dat er steeds min
der mensen in één huis wonen
(woonverdunning)."
Wel is het volgens De Bat zaak na
te denken over kwaliteit van de
woningen in de gemeente. Goes
verwacht tot 2040 tussen de 2500
en 3500 nieuwe woningen te moe
ten bouwen, waarvan zo'n 1350 als
gevolg van woonverdunning.