maal voor de eeuwen
/spectrum
1.
Zaterdag 3 maart 2012
cent, de Adullamkerk in Waarde. Levien
de Putter rekent zichzelf tot de PKN, de
Protestantse Kerk Nederland: „Niet zo
heel actief. Maar ik ken de wereld en
spreek de taal van de opdrachtgevers.
Dat vind ik belangrijk. Ik zeg altijd maar:
als vegetariër kun je geen slagerij ontwer
pen."
Hoewel geloof niet in geld valt uit te
drukken, zeggen we het toch maar even:
het complex aan de Meezeweg heeft
zo'n3,4 miljoen euro gekost - grond en
gebouw. Uiteraard waren er vele voor
waarden en regels, waaraan het gebouw
moest voldoen. Eén ervan was, dat de to
ren van de kerk niet mocht concurreren
met de historische kerktoren in het
dorpscentrum. Architect De Putter: „Ik
heb gekozen voor een sculptuur, die in
feite alleen maar verwijst naar een toren.
Die overschaduwt de oude kerktoren ze
ker niet. Bovendien, ik zou een echte mo
numentale toren zonde vinden van het
geld."
In dat verband noemt hij soberheid en
eenvoud de kernwoorden van al zijn ont
werpen. Een zekere 'calvinistische' bena-
W:
dering is hem niet vreemd: „Ik kom wel
eens in kerken, waar je overdaad ziet, bij
voorbeeld in het gebruik van de duurste
natuursteen. Dan denk ik: er zijn echt
nog wel belangrijker zaken waaraan je je
geld kwijt kunt. Ik durf mijn opdrachtge
ver daar zeker op te wijzen. Zoals in
Waarde, waar veel gesproken is over de
lampen in de kerkzaal. Er waren allerlei
ideeën over rijke, zwierige kroonluch
ters met goud bekleed. Ik heb hen kun
nen overtuigen om voor een soberder
lamp te kiezen, die minstens zo mooi is."
Scriba Harthoorn zal later vertellen dat
de kroonluchters - net als o.a. de kansel,
de doopvont, de katheder - door vrijwilli
gers zijn gemaakt. Zomaar drie ton be
spaard, schat hij.
Levien de Putter zoekt in alle eenvoud
wel naar een zekere tijdloosheid. Een
kerk bouw je nu eenmaal voor de eeu
wen, is zijn overtuiging. Vandaar dat de
gebruikte baksteen monumentaal rood
is, zodat de kerk de indruk wekt er al
tientallen jaren in plaats van twee jaar te
staan. „Ik ben niet voor modes of grap
pen en grollen", zegt de architect. „Sche
ve nokken zal je bij mij niet vinden.
Want aan dat soort details zie je straks:
dat was toen in de mode. Ik wil een tijd
loos gebouw. Vandaar binnenin veel ei
kenhout: dat is klassiek en doorstaat eeu
wen, het is niet oubollig en toch eigen
tijds. Gecombineerd met de bordeauxro
de bekleding van de banken geeft het
iets warms, een omgeving waar mensen
zich thuis voelen. De schuine opstelling
van de banken past daarbij." Dat brengt
hem meteen op het religieuze aspect van
zo'n inrichting. In de Gereformeerde Ge
meente staat Gods Woord centraal: de
banken voegen zich als het ware naar de
plek waar dat woord wordt gesproken,
waarbij de aflopende vloer dat gevoel
versterkt De hoog geplaatste ramen la
ten daglicht naar binnen in de kerkzaal,
maar bieden geen uitzicht, zodat de kerk
gangers niet worden afgeleid. Met het
oog op de toekomst zijn er extra heipa
len aangebracht voor een mogelijke uit
breiding van zitplaatsen op een galerij.
Elke kerkgemeenschap wü zijn eigen,
unieke gebouw. Architect De Putter
heeft nog nooit meegemaakt dat een op
drachtgever zei: ga daar maar eens kij
ken, dat willen wij ook. „Eigen identiteit
wordt belangrijk gevonden. Die probeer
ik te ontdekken, bijvoorbeeld door eerst
naar een kerkdienst te gaan." Scriba Hart
hoorn wijst op details, die de eigenheid
onderstrepen. Zoals het uit de oude kerk
meeverhuisde gebrandschilderde raam,
dat de gemeente Woerden cadeau deed
na de watersnood van 1953. En de glazen
doopvont, speciaal bij een glasblazer ge
maakt In de rand de tekst: 'het zaad zal
Hem dienen' naar aanleiding van Psalm
2231a. De bodem van de kom is rood,
ook dat heeft een betekenis: door het
bloed van Christus worden de zonden af
gewassen. De organist bovenin de kerk
heeft naast zijn klavier een beeldscherm,
dat hem via een camera zicht biedt op
wat er beneden gebeurt zodat hij op tijd
kan inzetten. Die camera is meteen de
enige die in de kerk wordt toegelaten. In
de ontvangsthal ligt meeneemlectuur
klaar, voor wie er behoefte aan heeft.
Over de kerk, over de dominees, over het
geloof Voor de seizoenswerkers in de
fruitteelt zijn er speciaal Poolse Bijbels
beschikbaar, die ook Pro Deo meegeno
men kunnen worden.
