Even mag hij
61 binnenland
Coalitie van Mark Rutte
staat voor krachtproef
4,5%
Werkvloer sceptisch over hervorming wonen, zorg en arbeid
vrijdag 2 maart 2012
Het Centraal Plan Bureau (CPB) kwam gisteren met tegenvallende cij
fers over het begrotingstekort en de staatsschuld. Het kabinet zal een
enorm bedrag extra moeten bezuinigen.
door Frits Bloemendaal
DEN HAAG - De gedoogcoalitie van
WD, CDA en PW had zich al op
- slecht nieuws voorbereid. Maar de
cijfers die het Centraal Planbureau
naar buiten bracht moeten deson
danks als een mokerslag zijn aange
komen. Alleen volgend jaar al zou
het kabinet, als het zich aan zijn ei
gen afspraken houdt, voor mini
maal 9 miljard euro aan bezuini
gingen of lastenverhogingen moe
ten doorvoeren. Maar omdat die
gevolgen hebben voor de econo
mie, moet dat bedrag worden ver
hoogd tot - volgens sommigen -16
miljard euro. Bovenop de al lopen
de miljardenbezuiniging. Dat is
waarschijnlijk ook de meest rigide
aanhangers van begrotingsdiscipli
ne te gortig. Vasthouden aan de
Europese normen betekent dat de
economie een extra duw omlaag
krijgt. Burgers zullen immers doen
wat de staat ook doet: de tering
naar de nering zetten en dus min
der uitgeven.
Het eerste probleem dat de gedoog
coalitie vanaf maandag moet oplos
sen is dus: hoevéél gaan we bezui
nigen? De PW heeft: al aangege
ven dat zij niet tot het gaatje wil
gaan. WD en CDA, de partijen
van premier Rutte en minister De
Jager van Financiën, durven dat
nog niet hardop te zeggen. Intern
wordt echter al gefluisterd dat de 3
Historisch overzicht begrotingstekort Nederland
Het CPB voorspelt dat het tekort van de overheid volgend jaar uit
komt op 4,5 procent van het bruto binnenlands product, waar de
Europese regels een maximum van 3 procent voorschrijven.
procentsnorm voor het begrotings
tekort niet heilig is. Maar dat open
lijk toegeven, zet de deur open
voor de PW om de discipline los
te laten. Pas als er uitzicht is op
een pakket dat het tekort op lange
re termijn substantieel omlaag
brengt, zullen WD en CDA voor
de korte termijn een klein beetje
water bij de wijn willen doen.
Dat de gedoogcoalitie er uitkomt,
is nog lang niet zeker. Lukt het
niet, dan komen er verkiezingen.
De uitkomst daarvan is helemaal
ongewis, maar ze leveren zeker ver
traging op.
Als de partijen er wel uitkomen, is
er nog een groot probleem: hoe
leggen we dit uit? De huidige crisis
komt voor een belangrijk deel
voort uit de bankencrisis van een
paar jaar geleden. En het kabinet
moet aan burgers uitleggen waar
om zij daar de rekening voor moe
ten betalen. Met de draconische
maatregelen die de ronde doen,
zullen kiezers zich niet gemakke
lijk laten overtuigen dat het alle
maal nodig is.
Vooral voor CDA en PW is het las
tig, omdat veel van de maatregelen
vooral lage en middenkomens drei
gen te treffen.
Voor het CDA komt daar de vrij
wel zekere, en pijnlijke, korting op
ontwikkelingshulp nog bij.
Het kabinet moet uitleggen waar
om landen om ons heen, Duits
land voorop, het zo veel beter
doen. Dat is met name voor Rutte
een probleem, omdat hij als lijst
trekker van de WD kiezers voor
hield dat hij de rijksfinanciën zou
saneren en de economische motor
op gang zou brengen, met als resul
taat 400.000 banen erbij.
De coalitie hoopt dat de kiezer de
ingrepen zal begrijpen; en dat hij
de politieke moed om de proble
men aan te pakken, zal belonen.
Maar als het idee postvat dat het
kabinet het verkeerde medicijn
heeft voorgeschreven, kan die
hoop wel eens ijdel zijn.
Cijferaar Jan Kees de Jager
onderhandelt niet mee in
het Catshuis over bezuini
gingsmaatregelen. Terwijl
zijn Europese reputatie juist
op het spel staat.
door Laurens Kok en Lianne Sleutjes
En daar staat ie dan opeens
op de gang van het Cats
huis. „Bedankt voor je in
put, Jan Kees", klinkt het
nog. „Voorlopig redden we het wel
even zonder je. Doe je de deur ach
ter je dicht?" Het is, met een beet
je fantasie, het doemscenario voor
minister van Financiën Jan Kees
de Jager (CDA).
Stel, de coalitie besluit achter geslo
ten deuren het begrotingstekort
voor 2013 toch maar niet onder de
Europese norm te brengen. Dan
mag 'Jan Kees de onverzettelijke',
de man die zijn Zuid-Europese col
lega's eerder dwong tot strikte be
grotingsdiscipline, die boodschap
in Brussel overbrengen. Grieken,
Spanjaarden en Italianen lachen
hem vierkant uit.
Zover zal De Jager het niet laten
komen, bezweren mensen die
hem goed kennen. Maar hij zit
niet aan de hoofdtafel bij de onder
handelingen. Daarvoor stuurt het
CDA het duo Maxime Verhagen
en Sybrand van Haersma Buma de
ring in. Die gaan het gevecht aan
met WD-premier Mark Rutte,
WD-fractieleider Stef Blok,
PW-leider Geert Wilders en
PW-Kamerlid Fleur Agema.
Een vastomlijnd scenario is er
niet, zegt een betrokkene, maar de
Michel Rabelink foto GPD
DEN HAAG - Er moet extra bezui
nigd worden. Economen, Centraal
Planbureau, en politici hebben
drie hoofdthema's aangewezen
voor hervormingen: woning
markt, zorg en arbeidsmarkt. Maar
langer doorwerken, snijden in de
zorg of ingrijpen in de woning
markt is nog niet zo gemakkelijk,
blijkt op de werkvloer waar al die
veranderingen plaatsvinden.
Michel Rabelink, woningbemid
delaar WBA in Apeldoorn, bemid
delt huur en koop door het hele
land: „Dat het niet goed gaat met
de woningmarkt is duidelijk. Dat
huizen bijna niet verkocht wor
den, zorgt ook voor problemen op
de huurmarkt Door de leegstands-
wet mogen mensen hun te koop
staande woning tijdelijk verhuren
als zij die niet verkocht krijgen.
Dat zorgt ervoor dat er nu veel
meer huurwoningen worden aan
geboden. Dus niet alleen de hui
zenprijs daalt, ook de huren wor
den lager. Maar ik weet niet hoe
die woningmarkt hervormd moet
worden. Je kunt de hypotheek
renteaftrek aanpakken, maar dan
Marcel Boonen foto GPD
dalen de huizenprijzen misschien
nog wel harder. Ook de huurtoe-
slag kan worden verlaagd. Maar ik
weet echt niet wat voor proble
men je daar nu mee oplost, behal
ve dan dat de renteaftrek en huur-
toeslag de overheid nu veel geld
kosten." -
Marcel Boonen, hoofdverpleeg
kundige afdeling orthopedie van
het Sint Elisabeth Ziekenhuis in
Tilburg: „Stop met het afvuren
van algemene kortingen op de
zorg. Dat gaat altijd ten koste van
handen aan het bed. Politici, neem
zorgprofessionals nou eens se
rieus: wij maken betere keuzes.
Op de inkoop voor onze afdeling
hebben we al vier ton kunnen be
zuinigen. Onder meer door opera
tiesets en -methoden te standaardi
seren en door nooit meer dan
voor twee dagen voorraad te heb
ben. Daardoor gaat niets meer
over de houdbaarheidsdatum
heen, zoals toen de voorraadkas
ten nog uitpuilden. Bij de behan
deling van knie- en heuppatiënten
laten we alle disciplines nauwer sa
menwerken, waardoor de ligduur
Tom Keet foto GPD
in tien jaar tijd van ruim twee we
ken is teruggebracht naar drie tot
vier dagen."
Tom Keet, arbeidsbemiddelaar bij
Ervaren Jaren in Alkmaar, arbeids
bemiddeling voor 40-plussers in
het hele land: „Langer doorwer
ken klinkt mooi, maar het is me in
2,(
1,0%-
0,0%
-1,0%
-2,0%
-3,0%
-4,0%
-5,0%
-6,0%
voor eurolanden
1965 '70 '75 '80 '85
Economische groei in BBP
90 '95 '00 '05 '10 2015
Werkloze beroepsbevolking
(xl.OOO)
545 535
Tl
2012 2013 2014 2015 1
2012 2013 2014 2015
Minister De Jager komt aan op de Eurotop in Brussel waar gisteravond het