spectrum
Prinses
van Oranje aan de wandel
Marjan
Berk
vrolijke noot
RUDEN RIEMENS FOTOGRAFIE
I_
Zaterdag 25 februari 2012
Wanneer het persoonlijke leven zich
toespitst op leven en dood, ver
bleekt je belangstelling voor de
rest van de wereld. Zelfs de meest
verschrikkelijke aanslagen met tientallen doden,
bombardementen die stromen vluchtelingen
veroorzaken vinden heel ver van je bed plaats
en zelfs je nieuwsgierigheid naar wat in 's he
melsnaam in het hoofd van zelfmoordterroris
ten omgaat, is afwezig.
Ik zoek afleiding in het verleden in het dagboek
van Nicolaas Beets, die onder het pseudoniem
Hildebrand de grappige Camera Obscura schreef,
een verzameling komische verhalen, die vroeger
ook nog op de literatuurlijst van middelbare
scholieren prijkte. Ik lees zojuist dat dit beroem
de boek nu ook als e-book te koop is! Nu is het
e-book nog steeds niet mijn favoriete boek om
mee in bed te kruipen, maar ik houd een slag
om de arm: wat niet is kan nog komen! In het be
gin van zijn studentenleven uitte Beets zich
vooral in romantische gedichten. Daarna de Ca
mera Obscura, maar nadat hij afstudeerde werd
hij dommee van de zware soort En wat hij daar
na nog aan schrijfsels publiceert, beschouwt
men tegenwoordig als vrijwel niet te lezen.
Maar Nicolaas schrijft op 23 februari 1834, twin
tig jaar oud, een stukje in zijn dagboek dat ik de
lezer niet wil onthouden. Het is een licht ko
misch verslag van een wandeling met een ken
nis, bij wie hij de indruk wekt dat hij diens lief
de voor het buitenleven deelt. Maar deze buiten
man drijft hem in het nauw, wanneer hij Beets
vraagt eens de prijs van een paard te taxeren.
Daarna roept hij het beeld op van de wandelen
de Prinses van Oranje.
Je ziet het plaatje voor je, de prinses met haar
hofdame en in haar kielzog twee lakeien. En
daarachter dan weer dat rijtuig!
's-Gravenhage, 23 Februari 1834.
Wandeling met mijn gastheer, een totaal buitenman, 'k
Slaagde er in een conversatie naar zijn hart gaande te
houden over buitenleven, koren, schapen, paarden,
koeien, boomen, stukken land enz., maar groot was
mijn verlegenheid, wanneer hij mij in staat achtte een
paard of stuk land te tauxeeren. In 't Bosch de prinses
van Oranje ontmoet, die om de Joule te vermijden haar
ochtendwandeling vroeger dan deze doet en reeds terug
keerde. Zij was vergezeld van éene dame, en werd ge
volgd door twee lakkeien. Op eenigen afstand volgde
haar rijtuig. Heerlijk gezicht, dat eener Vorstin, die de
liefde van haar land, de lust van haar volk is, weldadig
en liefderijk, als een Engel Gods; schoon, vriendelijk, in
nemend, gracieus als de veder op haar hoofd, Geheel
Vorstin, Geheel Gratie.
Nee, het zijn geen tikfouten, ik heb de oorspron
kelijke spelling van Nicolaas gebruikt Ik denk
dat dit tafereel zich afspeelt in het Haagsche Bos.
Maar welke Prinses van Oranje mag dit zijn ge
weest? Ik bel royaltydeskundige Ton Vorsten-
bosch: „Ik denk dat het Anna Paulowna, de
vrouw van Willem n, is geweest. Zij hield wel
van een vroeg wandelingetje!" O, ik ben dol op
mijn eigen netwerk, dat mij in staat stelt vriend
Vorstenbosch te bellen. Hij die letterlijk óók al
les weet van Royalty in de negentiende eeuw!
