boord van de
3 spectrum
r
Slag in de Javazee
Zaterdag 25 februari 2012
:vi L 21Sie
Javazee Boi
Sumatra Billiton
\v 11 «I Plaatswaarde
Palembang torpedobootjager
\/-an Mac faf
Borneo
Indonesie
lava
Hendrik de Koster
commies, en bleef er dertig jaar.
De overgang van oorlog naar vrede, bij zal
het nooit vergeten. Nog steeds kan hij niet
verkroppen, dat hij zo slecht is behandeld.
„Ik was vaderlandslievend. Heb gevochten.
Maar toen ik terug in Nederland kwam,
werd er gevraagd: ben je een moordenaar?
Ik had geen papieren, ik was niks, ik voelde
me behandeld als een hond. Mijn vrouw
heeft nog naar de koningin geschreven,
anders hadden we niet eens een huis
gekregen."
En zijn onfderscheidingen? Eremedaille in
zilver van de Orde van Oranje Nassau, het
Oorlogsherinneringkruis met drie gespen
voor krijgsverrichtingen ter zee, de
Bronzen Medaille voor twaalf jaar trouwe
dienst bij de Koninklijke Marine, later
aangevuld met Franse en Engelse onder
scheidingen. De oud-marineman leunt op
zijn stok. „Die medailles interesseren me
niet, ze geven ze veel te gemakkelijk. Wie ze
verdient, krijgt ze niet. En die Slag in de
Javazee is een stommiteit geweest. Ze
hebben ons de dood ingejaagd. We hadden
ons beter op Australië kunnen terugtrek
ken."
Op 27 en 28 februari 1942 probeerde een geallieerd eskader onder
commando van de Nederlandse schout-bij-nacht Karei Doorman een
Japanse invasievloot tegen te houden. Bij deze strijd verloren ruim 1600
Nederlandse marinemensen het leven. Er werden bijna 4000 krijgsge
vangen gemaakt en tijdens en vlak na de slag sneuvelden bijna 1200
geallieerden uit Australië, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde
Staten. Alle vijf kruisers van de geallieerden werden tot zinken gebracht,
en vijf van de twaalf torpedobootjagers. Karei Doorman ging met zijn
kruiser Hr.Ms. de Ruyter ten onder. Dat de confrontatie zo dramatisch
verliep voor de Nederlandse vloot en coalitiegenoten, wordt aan het
Japanse overwicht in de lucht toegeschreven. Bovendien beschikten de
Japanners in tegenstelling tot de geallieerden wel over lange
afstand-torpedo's.
De Slag in de Javazee was beslissend voor het verdere verloop van de
oorlog, de Japanners konden verder zonder veel moeite Nederlands-
Indië bezetten.
De schermutselingen in de Javazee worden beschouwd als de laatste
dagen van de strijd ter zee, die van december 1941 tot maart 1942
werd gevoerd om een Japanse invasie van Nederlands-lndië te
voorkomen. De ondergang van de torpedobootjager Aert van Nes
op 17 februari 1942 valt formeel buiten de Slag in de Javazee.
Hendrik de Koster, die het fatale Japanse bombardement op de
Van Nes overleefde, is van mening dat alle zeegevechten in die
periode als een geheel moeten worden gezien. Hij is maandag dan
ook aanwezig bij de herdenking van de Slag in de Javazee.
