Familie wil
rust na
jobstijding
41 binnenland
Speciaal e-mailadres
voor steunbeuigingen
Gevolgen voor
Koninginnedag onzeker
Tilburg lijkt beste plek voor Friso
De Oostenrijkse dokter Wolfgang Koller maakte gisteren korte
metten met de hoop dat het nog wel goed zou komen met
prins Friso. „Het is niet zeker of hij ooit tot bewustzijn komt."
zaterdag 25 februari 2012
BSöflSSfcSXïKKSHSSK!®
'Onzeker of prins ooit weer bij komt'
Eventuele revalidatie zal maan
den, zo niet jaren in beslag ne
men.
Prins Friso blijft voorlopig nog
in ziekenhuis Innsbruck.
Pers wordt gevraagd de ko
ninklijke familie bij volgende
bezoeken met rust te laten.
door Hans Jacobs
INNSBRUCK/LECH - Koningin Bea
trix heeft gistermiddag gevraagd
om prinses Mabel en haar kinde
ren Luana en Zaria alle ruimte en
privacy te geven om hun leven op
nieuw in te richten.
Het verzoek kwam nadat Wolf
gang Koller, het hoofd van het
traumateam dat de afgelopen
week heeft gevochten voor het le
ven van prins Friso, tijdens een
persbijeenkomst bekend had ge
maakt dat 'het niet zeker is of hij
ooit weer bij bewustzijn zal ko
men'. Een eventuele revalidatie zal
in elk geval maanden, zo niet jaren
in beslag nemen, zei Koller. Voorlo
pig echter blijft Friso nog in het
ziekenhuis in Innsbruck. „De fami
lie zal nu als eerste op zoek gaan
naar een geschikte revalidatiefacili-
teit."
Prinses Margriet voegde zich gister
middag kort na de verklaring van
de artsen bij haar familie in het zie
kenhuis. Voor de deur hadden
zich tientallen cameraploegen, ver
slaggevers en fotografen verza-
INNSBRÜCK - Het Koninklijk Huis
heeft een speciaal e-mailadres aan
gemaakt waarop mensen hun me
deleven kunnen betuigen met
prinses Mabel, koningin Beatrix en
VEENENDAAL/RHENEN - De Utrecht
se gemeenten Rhenen en Veenen-
daal wachten op nieuws van de
Rijksvoorlichtingsdienst over Ko
ninginnedag.
Koningin Beatrix en haar familie
waren van plan om deze plaatsen
op 30 april te bezoeken, maar het
is onzeker of dat doorgaat nu de
toestand van prins Friso zorgelijk
is.
Het gemeentebestuur vanm Rhe
nen besluit maandag of een georga
niseerde persreis woensdag ter
voorbereiding op het feest al dan
niet doorgaat, aldus een woord
voerder. In beide gemeenten is ge
schokt gereageerd op het laatste
nieuws over Friso. Burgemeester
en wethouders van Rhenen heb
ben hun medeleven aan de konink
lijke familie betuigd.
Veenendaal bereidt op dit mo
ment slechts zaken voor die abso
luut noodzakelijk zijn om het feest
eventueel door te kunnen laten
gaan. „We doen niet meer dan ge
past is. We kunnen ons voorstel
len dat de eerste aandacht van de
koninklijke familie nu niet bij Ko
ninginnedag is, dus we houden
ons op de achtergrond."
meld, en voor het eerst deze week
was er ook publieke belangstelling
voor de aankomst en ruim een
uur later het vertrek van de ko
ninklijke ziekenhuisbezoekers. De
pers werd gevraagd de familie bij
volgende bezoeken met rust te la
ten.
Koningin Beatrix is het weekeinde
in Nederland om zaken te regelen,
en keert daarna weer terug naar
Lech. Ze zal geen ontmoeting heb
ben met minister-president Mark
Rutte, aldus een woordvoerder
van de rijksvoorlichtingsdienst
(RVD) gisteren. De vorstin be
zoekt Nederland om
privëredenen.
In Lech werd gisteren een perscon
ferentie gehouden door de burge
meester.
„Wij hopen op een wonder en bid
den", aldus burgemeester Ludwig
Muxel, die namens de bevolking
van het Oostenrijkse bergdorp
waar de Oranjes al vijftig jaar te
gast zijn, zijn medeleven betuigde.
In een heilige mis vanmiddag
wordt speciaal voor Friso gebeden.
De Oostenrijkse media pakten gis
teren groot uit met het tragische
nieuws over prins Friso. De Kurier
schreef over de schok in Neder
land, en de zware opgave die Ma-
bel en de koninklijke familie wach
ten. De berichten over Friso waren
op internet ook de meest gelezen
artikelen.
pagina 6: prins met uitgesproken me
ning
andere leden van de koninklijke fa
milie. Het adres is adhesie@dkh.nl
Gewone post kan naar het adres
Paleis Noordeinde, postbus 30412,
GK Den Haag.
Dokter Wolfgang Koller van het Landeskrankenhaus geeft uitleg over de tóestand van prins Friso. foto
TILBURG - Revalidatiecentrum Leij-
park in Tilburg lijkt de meest logi
sche plek om prins lohan Friso te
behandelen, zodra hij vanuit Oos
tenrijk naar Nederland wordt over
gebracht. Dat stelt directeur Ruth
Seldenrijk van de Nederlandse Pa
tiënten Vereniging. Er is echter
één 'maar': Leijpark mag alleen
kinderen en jongeren tot 25 jaar
met ernstig hersenletsel behande
len en de prins is 43.
Volgens de Nederlandse consul in
Oostenrijk, Andreas Trentini, wil
de familie van de prins dat hij in
eigen land behandeld wordt. Leij
park is de enige kliniek in Neder
land die via zogeheten 'vroege in
tensieve neurorevalidatie' het be
wustzijn van een patiënt met her
senletsel stap voor stap kan verho
gen.
„Met heel gestructureerde prik
kels, zoals bepaalde geuren en ster
ke lichtcontrasten, proberen we
reacties uit te lokken. Daarnaast ge
ven we fysiotherapie, logopedie
en ergotherapie", zegt arts La'rja
de Letter.
De Letter bevestigt dat het herstel
van hersenletsel door zuurstofte
kort langer duurt dan wanneer ie
mand door een ongeval in coma is
geraakt.
De stimulatietherapie van Leij
park, dat familieleden van een pa
tiënt nadrukkelijk bij de revalida
tie betrekt, duurt maximaal veer
tien weken. „In heel uitzonderlijke
gevallen nog zes weken extra. Als
het bewustzijn terug is, kan de re
validatie in de eigen regio worden
voortgezet. Als er te weinig voor
uitgang is, wordt naar een geschik
te vervolgplek gezocht. Maar dan
ligt de nadruk op de verzorging."
Tussen 1998 en 2005 werden in op
dracht van het ministerie van
VWS en van de zorgverzekeraars
de effecten van de Tilburgse behan
delmethode onderzocht.
Ondanks de positieve conclusies
en de bevinding dat het herstelver
mogen van de hersenen groter is
dan werd aangenomen, wordt de
therapie alleen vergoed voor pa
tiënten tot 25 jaar. Daar is ze ook
op ontwikkeld. „Het wetenschap
pelijk bewijs is er alleen tot die
leeftijd. Ik heb zelf het idee dat het
programma ook een meerwaarde
kan hebben voor oudere patiën
ten. Maar dat mogen wij voorals
nog niet uitvoeren", zegt De Let
ter. „Er is echter in Nederland
geen alternatief"