'Oudere
actrices zijn
prachtig!9
TERUGGESPOELD
Psycho
-1 media@wegener.nl ^2 media
351
024-3650570
Zaterdag 11 februari 2012
et is dezer dagen
feest in huize De
'«flHr Vries-Van de Ven.
De hoge kijkcijfers
voor Dokter Deen
zijn volop reden
voor vreugde. Edwin de Vries
schreef de dramaserie over een
huisarts op Vlieland voor omroep
Max, zijn vrouw Monique van de
Ven speelt de hoofdrol. Toch heeft
De Vries geen tijd lang stil te staan
bij een dikke twee miljoen kijkers.
Een volgend project wacht.
Eind januari was hij klaar met het
script voor een speelfilm over
kamp Westerbork. En tussen de
bedrijven door valt hij soms in
voor zijn broer Bart, die in de mu
sical Soldaat van Oranje de rol ver
vult van Van 't Sant, de rechter
hand van koningin Wilhelmina.
Bovendien is hij alweer voorzich
tig aan het nadenken over een op
volger van de musical die nog
steeds honderden bezoekers trekt.
Edwin de Vries is creatief en veel
zijdig. Eén overeenkomst hebben
al zijn activiteiten wel: de persoon
lijke elementen die elk stuk, elk
script dat hij schrijft, bevat. „Je put
toch altijd uit je persoonlijke baga
ge, daar is geen ontkomen aan."
Zo ontstond Dokter Deen omdat
hij al lang broedde op een serie
voor zijn vrouw. „Ze is gewoon
een fantastische actrice. Maar je
ziet toch gebeuren dat oudere actri
ces minder werk krijgen, terwijl ik
juist zo van ze houd! Pleuni Touw
doet ook mee, ze heeft nog op me
gepast toen ik kind was en zij op
de toneelschool zat. Anne-Marie
Edwin de Vries is een
duizendpoot. Hij is te
zien als adjudant van
koningin Wilhelmina
in de musical Soldaat
van Oranje, schreef de
serie Dokter Deen en
zijn script voor een
film over kamp
Westerbork is net af.
door Monique Brandt
Heijligers, daar was ik als jongen
straalverliefd op. En Liz Snoijink
dan, dat is toch ook een meesterlij
ke actrice? Het leuke van omroep
Max is dat ze niet bang zijn een se
rie te hebben met 55-plussers die
nog volop in het leven staan."
Dat de serie zich afspeelt op Vlie
land, het eiland waar hij en zijn
vrouw al jaren een huis hebben, is
een extra luxe. Daar leeft ook de
echte dokter Deen die de inspira
tie was voor de serie over de huis
arts die ook maatschappelijk wer
ker is, en tandarts, en veearts. De
Vries is dol op Vlieland, wandelt
er uren over het strand. „Het is
zo'n echt Nederlandse plek! Een
beetje nostalgisch, maar heus, op
het platteland vind je veel van zul
ke plekken waar de tijd een beetje
stil heeft gestaan." Het eiland
biedt hem de rust om te schrijven,
een activiteit die door de jaren
heen steeds meer van zijn tijd is
gaan innemen. Natuurlijk, spelen
blijft heerlijk, maar is ook zwaar.
Vorig jaar nog was hij op tournee
met Lente, een intiem toneelstuk
met Anne-Wil Blankers en Oda
Spelbos. „Elke keer na zo'n tour
nee zeg ik: dit was de laatste keer.
Dan kijken Monique en mijn zoon
elkaar aan, want na een tijdje be
gint het toch weer te kriebelen."
Schrijven is de allergrootste uitda
ging, zegt hij. Het mooie is als de
karakters tot leven komen, zoals
nu in Dokter Deen. „Je droomt en
fantaseert een verhaal, maar als de
karakters er eenmaal zijn, gaan ze
ook hun eigen verhalen maken.
Een wonderlijk proces is dat. Mijn
voorkeur ligt sowieso al meer bij
het ontwikkelen van de karakters
en minder bij piotontwikkeling.
Die kids van dokter Deen bijvoor
beeld, gaan nog veel voor de kie
zen krijgen. Als we doorgaan met
een tweede seizoen ga ik ook met
de acteurs een weekeinde op Vlie
land brainstormen over hoe we
verder gaan."
Maar eerst is er dat filmproject,
werktitel Westerbork Blues, waar
voor geldschieters worden ge
zocht. Jean van de Velde regisseert
de film die is gebaseerd op het ver
haal van acteur Rob de Vries, die
tijdens de Tweede Wereldoorlog
zijn Joodse geliefde uit het kamp
weg weet te halen. Het verhaal
gaat echter vooral over het cabaret
in het kamp. Het meisje is de ster
van het Westerborkcabaret, dat we
kelijks na het vertrekken van de
trein naar Auschwitz werd opge
voerd. „Het was zeer hoogstaand
cabaret", zegt De Vries. „Met grote
namen. Joods toneel- en muziekta
lent zat in dat cabaret, ook grote
Duits-Joodse acteurs die voor de
oorlog naar Nederland waren ge
vlucht. Dat meisje kon door het ca
baret voorkomen dat ze op trans
port werd gesteld. De Duitse
kampcommandant was een groot
cabaretliefhebber."
Voor De Vries is het een heel per
soonlijk project. „Maar dat is Dok
ter Deen ook; er zijn veel situaties
en personages in die serie ver
werkt die Monique en ik herken
nen. Op een gegeven moment
zegt één van de karakters dat het
licht zo mooi is op het eiland. Dat
zijn letterlijk de woorden van Jan
Wolkers. Als ik bij hem op Texel
was, zei hij altijd: „Edwin, het
licht is hier zo mooi omdat er zout
in de lucht zit, dat weerkaatst het
zonlicht. Dat is toch mooi, dat zul
ke sterke herinneringen op hun ei
gen wijze voortleven?"
Reageren?
redactie.media@wegener.nl
Edwin de Vries: „Je put toch altijd uit je persoonlijke bagage bij het schrijven."
foto Freek van Asperen/ANP
In 1983 ontmoette ik Anthony Perkins
in het Amstelhotel in Amsterdam. De
avond ervoor had ik 'Psycho II', het ver
volg op de klassieke horrorfilm van Al
fred Hitchcock uit i960, gezien. Die laatste
film is vooral bekend door de beroemde
moordscène waarin een vrouw met een
mes wordt gedood onder de douche. Je ziet
een opgeheven arm met een mes en je
hoort het angstaanjagende gekrijs van vio
len. Veel suggestie, weinig bloed.
Psycho en 'de douche' zijn eigenlijk syno
niemen van elkaar geworden. Maar als je
mij vraagt wat het meest angstaanjagende
uit 'Psycho' is, dan is het de scène waarin
Perkins de zin 'Uh-uh, Mother-m-mother,
In de serie Teruggespoeld staat
wekelijks de spot gericht op
een filmklassieker die op veel
mensen een onuitwisbare
indruk heeft gemaakt.
door Johan van de Beek
uh, what is the phrase? She isn't quite her
self today' uitspreekt. Ze is niet helemaal
zichzelf. Wat ook niet zo vreemd is als je
bedenkt dat Norman Bates (het door Per
kins gespeelde personage) haar heeft ver
moord en beneden in de kelder in een
schommelstoel heeft gezet.
Dit 'moeder is niet zichzelf en de slotscè
ne waarin Perkins, zittend op een bankje
bij de politie, in de langzaam inzoomende
camera kijkt terwijl je Sjostakovitsj op de
soundtrack hoort, zijn de meest angstaanja
gende momenten uit de geschiedenis van
de horror. Voor mij althans. De kleine tics
in het gezicht van Perkins, zijn zenuwach
tige manier van zijn hoofd bewegen, ko
men authentiek over als de ware kenmer
ken van een weliswaar tragische, maar ook
zeer gevaarlijke man.
In 1983 kwam dus 'Psycho II'. Richard
Franklin regisseerde en hij probeerde echt
iets te maken van het gegeven dat Bates na
22 jaar genezen wordt verklaard en het gek
kenhuis mag verlaten om nog iets te ma-
die ik eigenlijk niet zo heel erg geslaagd
vond, met uitzondering van zijn acteer
werk. Nu ben ik heel erg voor eerlijkheid,
maar zoiets zeggen tegen een acteur zou de
duur van het interview ernstig kunnen be
perken. Maar dit alles speelde geen rol
meer toen ik op de deur klopte van Per
kins' kamer in het Amstelhotel waar hij
die dag een reeks persgesprekken voerde.
Toen ik 'enter' hoorde en binnenstapte,
stond hij, in silhouet, bij het raam en keek
door de vitrages naar buiten. Ik moest di
rect denken aan zijn gestalte op de poster
van 'Psycho', staande naast het huis van
zijn moeder. Hij had me uit balans. Mijn
verstand wist dat hij een acteur was en dat
je een acteur niet moet vereenzelvigen met
zijn rol, maar mijn gevoel zei dat ik be
vreesd voor hem moest zijn. Ook tijdens
het gesprek - hij was poeslief, maar toonde
dezelfde nerveuze trekjes als Norman
Bates - was ik geïmponeerd. Natuurlijk zei
ik dat ik het een geweldige film vond. Ik be
doelde I, niet II. Maar dat zei ik er niet bij.
ken van de rest van zijn leven. De film was
veel explicieter dan het origineel en miste
de diepgang. Maar Perkins was opnieuw
angstaanjagend als de man in wiens hoofd
de echo's van het verleden opspeelden. Ik
zat als journalist met een dubbel gevoel. Ik
mocht Perkins interviewen over een film
Anthony Perkins als Norman Bates in Alfred
Hitchcocks 'Psycho'.
