Poëzie gefilterd
door het Zeeuws
141 cultuur
Canadese violen
in de voorhoede
Stadgenoot
agenda
zaterdag 11 februari 2012
door Ton Ouwehand
MIDDELBURG - Bas, drums en gitaar
op het podium. Dat komt vaker
voor. Maar bij het Canadese gezel
schap Barrage is het andere koek.
Want de rest van de band speelt
viool. Barrage heeft maar liefst vijf
violen in de voorhoede. De mu
ziek? Barrage speelt alles. Morgen
avond treedt de groep op in Mid
delburg.
Tony Moore (42) weet het ook
wel. Als er na een daverend slotap
plaus 'We want Moore' wordt ge-
scandeerdy is het niet de bedoeling
dat hij zelf zijn viool weer uit het
vet gaat halen. Sterker, het zal niet
eens gaan. Bij de meeste concerten
van Barrage is hij niet aanwezig.
Hij staat niet op het podium.
Moore behoort tot de artistieke
harde kern. Hij zet de lfjnen uit,
hij arrangeert. En dat doet hij al
vanaf 1996. Samen met Brian Han
son, Dean Marshall, John Croz-
man en Jana Wyber vormt hij de
artistieke motor van het gezel
schap.
„Wij hebben Barrage bedacht. Wij
kennen elkaar van het conservato
rium in Calgary. In 1986 speelden
we al samen. We zijn klassiek ge
schoolde violisten. Een jaar of vijf
den waren we, toen we besloten
ons niet te beperken tot klassieke
muziek. We speelden ook folk,
pop, rock, blue grass, jazz op viool.
Daar waren we behoorlijk succes
vol mee."
„Maar in de klassieke wereld werd
ons dat niet in dank afgenomen.
Het heeft jaren geduurd voor we
de klassieke vioolwereld konden
overtuigen dat je dat soort muziek
Links: Moerpoes
stijlen ook met een goede tech
niek kunt spelen.arrage was een
theatraal concept dat we bedach
ten op basis van waar wij zelf be
hoorlijk succes mee hadden. Vijf
klassiek geschoolde violisten met
een rocktrio dat geen muzikale
stijl uit de weg gaat."
Ze schreven audities uit in 1996.
En ruim vijftien jaar verder kan
Moore alleen maar zeggen dat Bar
rage groter is geworden dan ze
ooit hadden kunnen denken. „We
zijn gemiddeld veertig tot vijfen
veertig weken per jaar op tournee.
Vorig jaar hebben we in twaalf ver
schillende landen gespeeld. En vol
gend jaar spelen we ons 3000e con
cert."
Wat Barrage onderscheidt is. dat ze
volgens Moore meer een „cast' vor
men dan een band. „Bewegingen,
danspassen zijn geïntegreerd in de
show." Het is een 'happy show',
zegt Moore. Leuk voor kinderen,
leuk voor hun ouders en hun
grootouders. „Bij Barrage hoor je
alle muzikale stijlen waarvan je
denkt dat het mogelijk is op een
viool." Aldus Moore.
Maar hij laat er snel op volgen dat
je bij Barrage vooral ook muziek
hoort die onmogelijk te spelen
lijkt op viool. „En we maken een
show speciaal voor het land waar
we spelen. Voor Nederland heb
ben we een lied van Marco Borsa-
to ingestudeerd."
Hij geeft spontaan een voorbeeld.
'Vandaag is rood', klinkt het door
de telefoon. „Spreek ik dat goed
uit?"
Barrage, morgen in Stadsschouwburg
Middelburg/Aanvang: 20.00 uur.
Jan Gommert Elburg woonde de eerste vierhonderd dagen
van zijn leven in Zeeland. Zijn vader was brugknecht van
de Postbrug, aan de weg tussen Yerseke en Kapelle. Elburg
was een Zeeuwse dichter, niet alleen vanwege die vierhon
derd dagen. Tevens was hij beeldend kunstenaar. Er zijn
nu liefst drie Elburg-boeken verschenen en in Schiedam is
een tentoonstelling aan hem gewijd.
door Mario Molegraaf
Barrage
De maximumtempera
tuur was zes graden, de
zon scheen bijna vier
uur, het bleef droog, de
wind kwam uit het zuiden. Om
7.29 en 20.00 uur was het hoogwa
ter te Wemeldinge op 30 novem
ber 1919. Onbelangrijke feiten?
Geen onbelangrijke feiten in het le
ven van Jan Gommert Elburg dat
op deze dag begon. Misschien ver
raadt juist dit zijn verbondenheid
met Zeeland: dat hij zich anders
dan de beklagenswaardige hoofd
persoon uit zijn bekende gedicht
'Stadgenoot' altijd bewust is geble
ven van 'de smaak van water en
het waaien.'
Daarom is het jammer dat zijn bio
graaf Jan van der-Vegt niet de
moeite nam Elburgs geboorteuur
te achterhalen. Hoe veelzeggend
was zo'n detail geweest. Het valt te
prijzen dat voor beknoptheid en
leesbaarheid is gekozen. Maar Van
der Vegt maakt het soms wat ge
makkelijk, ook wat de genealogie
betreft. Elburgs vader, de Wemel-
dingse brugknecht, en diens vader,
indertijd sluismeester te Kruinin-
gen, waren import. Maar zijn moe
der, Maria Martina Zuidweg, in
1894 geboren te Yerseke, en haar
vader Gommert Zuidweg, die de
YE 131 bevoer, waren helemaal van
hier.
Met ingang van 17 februari 1921
werd Elburgs vader benoemd tot
agent van politie te Amsterdam.
Daarmee was, al na vierhonderd
dagen, de Zeeuwse periode van de
dichter in de dop voorbij. Je moet
dus aannemen dat hij alleen over
de bodem van Zuid-Beveland
heeft gekropen, niet gelopen. Maar
hij bleef de familie van zijn moe
der bezoeken en ontwikkelde zo
wel degelijk een band met Zee
land. Later correspondeerde hij uit
gebreid met Johanna Kruit. Verder
bedacht hij Hans Warren regelma
tig met bijdragen voor de poëzieka-
lender.
De nieuwjaarskaarten uit huize El
burg waren even feestelijk als de
beeldende kunst die nu in twee
fraaie zalen van het Stedelijk Mu
seum Schiedam te zien is. Hij
hoorde tot de CoBra-groep, daar
voor hoefje geen informatiebord
te lezen, alleen maar te kijken.
Geen experiment werd door hem
geschuwd, hij probeerde zelfs met
kaarsvet te schilderen en maakte
werk op piepschuim. Het is vrolij
ke, uitnodigende kunst, het werk
van iemand die altijd een liefheb
ber is gebleven.
Dat is eveneens een van de char
mes van zijn poëzie. Ook in dit op
zicht hoorde hij tot de avant-gar
de, hij was een Vijftiger van het
eerste uur. Al kent zijn vroege dich
terlijke loopbaan ook een ouder
wets spoor, een doodlopend
spoor.
Toen hij in 1992 stierf was hij
enigszins in de vergetelheid ge
raakt. Maar nu is hij even hele
maal terug, door de expositie,
door Van der Vegts hoek De man
met de drietand, door een bloemle
zing uit zijn poëzie (Ik zie scherper
door de taal getiteld) en door een
uitgave van de brieven die hij met
collega-dichter Koos Schuur wissel
de.
Hij was bij de Vijftigers en onder
de CoBra-kunstenaars wellicht
niet de spectaculairste figuur, al
werd uitgerekend zijn werk voor
de tentoonstelling van de Experi
mentelen in 1949 te aanstootge
vend gevonden. Zo kent Elburgs le
vensverhaal meer opvallende mo
menten: hij zat bijvoorbeeld in het
Nederlandse leger toen de Duit
sers op 10 mei 1940 binnenvielen.
Maar hij huldigde in het bestaan
de filosofie van 'bedje-en-kadetje':
éérst een goede baan, en de kunst
komt dan automatisch achteraan.
Hij was laborant, leraar en schreef
reclameteksten. Dat laatste heeft,
denk ik, zijn poëzie geen goed ge
daan. Hij was veel te vlug voldaan
over de flauwste vondsten. Denk
aan: 'goede raad was durex'.
In 1970 was hij, naast onder ande-
Hij is het licht vergeten
en het gras vergeten
en al die kleine levende kevertjes
en de smaak van water en het waaien
hij is de geur vergeten
van het hooi de grijze vacht van de scha
pen
de varens de omgelegde aardkluiten
zijn binnen is geen nest zijn buiten
geen buiten zijn tuin een vaas
hij is ook
de bliksem vergeten de rauwe
hagel op zijn voorhoofd
hij zegt niet: graan meel brood
hij ziet de vogels niet weggaan
en de sneeuw niet komen
hij zal bang en verongelijkt doodgaan
Jan G. Elburg
(1919-1992)
Meer agendanieuws en het
complete bioscoopprogramma
zijn te vinden op de website
van deze krant.
OP PAD
ZATERDAG 11 FEBRUARI
's-Heer Hendrikskinderen
Vogelbeurs van Vogelvrienden Goes.
Heerhendrikhuis, 10.00-12.00 uur
Middelburg
Symposium Filosofisch Café met Frits
Bolkestein en Rutger Claassen.
Burgerzaal, 15.00 uur
ZONDAG 12 FEBRUARI
Axel
Vesperdienst in de stijl van Taizé.
Protestantse Gemeente Axel, 16.00 uur.
Zierikzee
Zeeuwse filmmiddag met vertoning
'Mrs Henderson' en Circada'.
Filmtheater fiZi, 14.00 uur.
PODIUM
ZATERDAG 11 FEBRUARI
Baarland
Studenten Rotterdams Conservato
rium spelen Beethoven, Sjostakovitsj e.a.
Maartenskerk, 20.00 uur.
Goes
Cabarestafette.
Theater de Mythe, 20.00 uur
ZLHC Party: hardcore-avond.
't Beest, 20.30 uur
Kruiningen
Muziektheaterconcert Flairck Basily.
Ons Dorpshuis, 20.00 uur
Kortgene
Jim Speelmans en Roel C. Verburg.
De Pompweie, 20.00 uur.
Middelburg
Het Middelburgs Muziekkorps houdt
zijn jaarlijkse uitvoering.
Zeeuwse Concertzaal, 20.00 uur
Neil Young Tribute Gerry Wolthof.
Bar American, 19.00 uur
Napoleon op Sint-Helena. Toneelstuk
met Huub Stapel in de titelrol.
Stadsschouwburg, 20.00 uur
Theaterconcert Champagne Charlie.
Spiegeltheater, 20.00 uur.
Nieuw- en Sint Joosland
Niki Romijn (cabaret, try-out).
De Wegwijzer, 20.30 uur.
Oostburg
Toneelvereniging De Plattelanders
speelt 'Houtekiet'.
Ledeltheater, 20.00 uur
Oost-Souburg
Piet Brakman met zijn programma
'Overal goed maar nergens beter'.
Historische Kerk, 20.00 uur
Oud-Vossemeer
Optreden Hans Dorrestijn.
De Vossenkuil, 20.15 uur.
Ovezande
Kees Schipper met de Freeride Band.
Soos de Klomp, 21.00 uur
Renesse
Concert The Amazing Stroopwafels.
Theater aan Ze'e, 20.00 uur
Terneuzen
Zangeres Dana Winner.
Scheldetheater, 20.00 uur