Barbaars maar onuitroeiba
io steniging
Stenigen is van alle tijden
Het Iraanse
wetboek van
Strafrecht -
handleiding
voor steniging
Steniging is een van
de oudste vormen
van executie in de
wereld. En een van
de barbaarste. Toch
komt het nog altijd
voor. Vrouwen ko
men in actie, want
zij zijn het vaakst
slachtoffer.
vrijdag 10 februari 2012
reageren?
nieuwsredactie@wegener.nl
ging achter elkaar. In de Noord-Af-
ghaanse provincie Kunduz werden
een man en vrouw voor overspel
ter dood gestenigd en een paar we
ken later zou de Iraanse weduwe
Sakineh Mohammadi Ashtiani het
zelfde lot moeten ondergaan, om
dat ze seks zou hebben gehad met
twee mannen. Ashtiani zit nog
steeds in een dodencel en over
wat haar te wachten staat, is niets
bekend.
Voor een aantal vrouwenorganisa
ties, waaronder de in Nederland
gevestigde International Free Wo
men's Foundation reden een cam
pagne te beginnen tegen steniging
en executie in het algemeen. Voor
al ten gunste van vrouwen. Want
hoewel bij steniging ook mannen
het leven laten (zie Kunzduz), be
staat het overgrote deel van de
slachtoffers toch nog altijd uit
vrouwen en meisjes. Veel mannen
Steniging is het doden van
een mens door stenen naar
hem te gooien. Het is een ma
nier om de doodstraf ten uit
voer te brengen, maar de straf
wordt in vrijwel alle landen
als een bijzonder wrede ma
nier beschouwd om iemand
te doden. In sommige islamiti
sche landen, waar de sharia
(islamitische wetgeving)
geldt, wordt het stenigen nog
steeds toegepast.
hebben de juiste contacten waar
door ze de dans ontspringen, ver
klaarde een Afghaanse mensen
rechtenactivist-in 2010 tegenover
The New York Times.
Volgens Gonul Kaya van het Turk
se Comité tegen vrouwenmoord is
steniging slechts een voorbeeld
van hoe vrouwen in met name de
islamitische wereld worden onder
drukt. Toch is die onderdrukking
niet louter toe te schrijven aan de
islam, stelt ze. „Want vrouwen
worden al vijfduizend jaar gemin
acht, onderdrukt en als slaaf ge
bruikt. In oude mythologie is al
sprake van vrouwonvriendelijke
ideeën."
Volgens de Nederlandse journalis
te en schrijfster Renate van der
Zee (ze schreef een boek over eer
wraak) vindt steniging nog altijd
plaats omdat er niet over gepraat
wordt. „Als we onze mond erover
houden, zal het doorgaan. Met na
me voor vrouwen, want mannen
nemen het in die landen niet op
voor hen."
Vrouwenrechtenactiviste Houzam
Mahmoud uit Iraaks-Koerdistan
(waar de afgelopen jaren een aan
tal vrouwen en meisjes is geste
nigd), ziet ironisch genoeg veel
kwaad in de val van Saddam Hus
sein in 2003. „In Koerdistan heb
ben na de Amerikaanse inval in
Irak de fundamentalistische mos
lims veel invloed gekregen. Zo is
in het Iraaks-Koerdische parle
ment vastgesteld dat vrouwen die
slachtoffer worden van verkrach
ting, veroordeeld moeten worden
wegens ontucht. Dat is schok
kend."
Ook vertelt Mahmoud hoe moel-
lahs in Koerdistan mannen voor
houden dat ze hun vrouwen disci
pline moeten bijbrengen en hoe
de regering daar niets tegen onder
neemt. Ze wil maar zeggen: in
zo'n klimaat zullen verschijnselen
door Joost Bosman
In de Monty Python-film Li
fe of Brian, die zich afspeelt
aan het begin van onze jaar
telling, zit een overbekende
scène waarin een arme sloe
ber gestenigd gaat worden.
Alleen mannen mogen er aan mee
doen, maar er blijken slechts vrou
wen met voorgeplakte nepbaarden
aan de executie deel te nemen.
Het zijn hilarische beelden die
goed illustreren hoe ver een feno
meen als steniging van ons afstaat:
we plaatsen het in de oudheid en
lachen erom.
Toch is steniging in een aantal lan
den ter wereld nog altijd (wettelij
ke) realiteit, zij het dat het er niet
veel meer zijn (zie bijverhaal). Zo
werd in het najaar van 2010 de we
reld plotseling opgeschrikt door
twee gevallen van (bijna) steni-
Artikel 10 van het Islamitische Wetboek van Strafrecht adviseert de geestelijke
om de veroordeelde voor de steniging de biecht af te nemen en ritueel te was
sen, zodat het lichaam klaar is voor de begrafenis na de executie.
Artikel 102: De handen van de veroordeelde zijn vastgebonden en hij of zij is ver
pakt in drie stukken witte lijkwade, in overeenstemming met de islamitische be
grafenisrituelen.
infographic:
Richard Johnson/National Post
bron: Amnesty International
Steniging is van alle tij
den, zelfs de oude Grie
ken kenden deze vorm
van vergelding al. Een ge
schiedenis van een gruwe
lijke doodstraf
Wie denkt dat de ste
niging van oudsher
alleen bij de islam
voorkomt en daar
zelfs is begonnen, heeft het mis.
Sterker nog, de Koran heeft het
nergens over steniging, waar deze
manier van iemand ombrengen
wel zeven of acht keer in de Bijbel
voorkomt (zowel als straf door een
rechter uitgesproken als spontaan
door een meingte). En ook het jo
dendom heeft steniging lange tijd
gehanteerd voor mensen die over
spel of ontucht pleegden. Of de
straf veel door rabbijnen is uitge
sproken, is niet duidelijk.
De oude Griekse historicus Hero
dotus vermeldt al de steniging van
Lycidas in zijn Geschiedenis, Boek
IX. En in de Griekse mythologie
vraagt Oedipus om gestenigd te
worden als hij ontdekt dat hij zijn
eigen vader heeft omgebracht.
In het middeleeuwse Arabië was
de straf bedoeld om de eigen stam
zuiver te houden. Immers, wie
overspel pleegde, liep het gevaar
buitenechtelijke kinderen te krij
gen en dus de bloedlijn van de
stam te 'vervuilen'.
Volgens Robert F. Worth van The
New York Times zou op die manier
mogelijk het van oudsher bestaan
de verband worden verklaard tus
sen een seksuele zonde (zoals over
spel of ontucht) en steniging.
Doordat een dergelijk 'misdrijf
het voortbestaan van de hele stam
bedreigde, moest ook de hele stam
Artikel 22: De wetshandhavers of het
gevangenispersoneel zijn verplicht
eerst een gat te graven op de plaats
van uitvoering van de straf en stenen
te verzamelen van de in artikel 104 om
schreven grootte.
meedoen aan het doden van de
schuldige, aldus Worth. Steniging
was de enige manier waarop dat
vroeger kon.
Hoewel islamitische geleerden het
Westen ervan beschuldigen alleen
naar de islam te wijzen als het gaat
om steniging, is het wel een feit
dat deze manier van straffen al
leen nog in (grotendeels) islamiti
sche landen in het strafrecht is op
genomen, het slechts een handvol:
Iran, Saudi-Arabië, Jemen, De Ver
enigde Arabische Emiraten, Su
dan, Pakistan en het noorden van
Nigeria. Hoewel in Somalië en Af
ghanistan het niet in de wet heb
ben staan, hebben zij de laatste ja
ren gevallen van steniging gekend.
Iran, waar volgens kenners tussen
Artikel 102: Een overspelige man zal
tot zijn taille worden ingegraven, een
overspelige vrouw wordt tot haar borst
ingegraven en vervolgens gestenigd tot
de dood erop volgt.
2006 en 2008 zeker tien stenigin
gen in het geheim hebben plaatsge
vonden, lijkt zich ongemakkelijk
te voelen over steniging. Misschien
dat daarom de Iraanse regering in
2010 onder sterke internationale
druk de steniging schorste tegen
de van ontucht beschuldige vrouw
Sakineh Mohammadi Ashtiani.
De extreem-islamitische Taliban
in Afghanistan lijken nauwelijks
door enige schaamte te worden ge
hinderd. In hun bewind van de ja
ren '90 was steniging doodnor
maal. Hoewel de Taliban nauwe
lijks kaas hebben gegeten van isla
mitisch recht, is het wel een indica
tie welke kant het uitgaat, moch
ten ze de macht ooit weer in han
den krijgen.
Vrouw
