9 spectrum
Cekeurd,
erkend,
gecertificeerd
Zaterdag 28 januari 2012
Fit voor niks. Of bijna niks. Dat beloven goedkope
sportscholen die zich razendsnel verbreiden.
Sportieve doe-het-zelvers die voor een dubbeltje op
de eerste rij willen, lopen de kans dat ze betalen
met blessures.
door Marjolijn de Cocq
seis. Foutieve uitvoering van oefeningen
speelt een belangrijke rol. 'Veel blessures
kunnen waarschijnlijk worden voorko
men door een betere begeleiding en in
structie', aldus Consument en Veiligheid.
Maar juist aan die begeleiding schort het
in veel sportscholen, zegt Kelley Post van
de Vereniging van Sportgeneeskunde
(VSG). Zeker in de goedkope ketens waar
de faciliteiten minimaal zijn. „Sportscho
len zijn tegenwoordig overal in Nederland
te vinden, maar de kwaliteit is niet wat het
zou moeten zijn. Fitness stond ineens op
de derde plaats van blessures door sporten,
daar werd de VSG wel door gealarmeerd.
foto Lex van Lieshout/ANP
Het komt enerzijds door het grote aantal
beoefenaars. Maar voor ons was het een te
ken om te zeggen: we moeten er wat aan
doen."
De VSG werkt met een groep experts uit
de fitnessbranche en de medische wereld
aan een plan om de begeleiding te verbete
ren. „De branche moet orde op zaken stel
len in eigen huis", aldus Post. „Goedkope
ketens als Fit For Free zullen er altijd blij
ven. Je hebt altijd een groep sporters die
voor een dubbeltje op de eerste rang wil.
Persoonlijk denk ik wel dat ze daar meer
kans hebben een blessure op te lopen.
Maar het kan je ook overkomen in een
duurdere sportschool. De markt profiteert
ook van de eigenwijsheid van de sporter.
Die denkt: ik loop naar binnen en doe het
allemaal zelf wel even. Maar juist onbege
leid sporten brengt de grootste risico's met
zich mee."
Als de begeleiding minder is, signaleert
Juul van Rijn van het Nederlands Instituut
voor Sport en Bewegen (NISB), haken
mensen sneller af. Maar op zich ziet het
NISB geen kwaad in de fit-voor-minder-
formule.
„We stimuleren elke vorm van beweging.
Voor sommige groepen, zoals laagopgelei
den, is de stap naar een sportschool soms
veel te groot. Dus als er een is met een la
ger tarief moedigen wij dat wel aan. Als je
meer individueel aan de slag moet, zeggen
wij: gezond verstand gebruiken. Vraag je
af: weet ik hoe ik dit apparaat werkt, weet
ik hoe ik mijn rug moet houden?"
Maar dat dóén veel sportschoolbezoekers
dus niet, zegt Gareth Davis. De Britse musi
cus en sportfanaat traint al ruim twintig
jaar in sportscholen. Vaak doen de mensen
die aan het trainen zijn maar wat. Hij ziet
het dagelijks om zich heen gebeuren. Om
dat ze denken te weten hoe het moet.
Maar vooral ook omdat ze geen of juist de
verkeerde instructies hebben gehad. „Op
een enkele uitzondering na werken er in
veel sportscholen mensen die geen idee
hebben wat ze doen", is zijn hardvochtige
conclusie.
Veelal krijgen fitnessinstructeurs van het
bedrijf een interne opleiding. Een paar we
ken en je leert amper iets nieuws, schetst
een docente bodypump. Vanwege een con
flict met haar ex-werkgever wil ze niet
met haar naam in de krant. Maar ze geeft
aan hoe instructeurs bij de sportschool
werden aangehouden op tijdelijke contrac
ten. Zodra ze recht hadden op een vaste
aanstelling, konden ze gaan. En lang niet
alle trainers en managers hadden volgens
haar de vereiste diploma's.
De goedkope ketens werken vaak met heel
jonge en dus goedkope begeleiders, stelt
personal trainer Juan Belkhir. „Die hebben
nog geen kaas gegeten van het werken
met klanten. Als je net je rijbewijs hebt ge
haald, betekent dat niet dat je goed kunt
autorijden."
Belkhir vertrok bij de sportschool waar hij
zijn klanten trainde, toen die door een bud
getketen werd overgenomen. Hij kon niet
aanzien hoe het niveau daalde en wilde
niet medeplichtig zijn aan wat hij een 'mar-
FitlVak is de brancheorgani
satie van erkende sport- en
bewegingscentra, waartoe
ook de in dit artikel ge
noemde sportscholen beho
ren. De centra die zijn aan
gesloten bij FitlVak zijn ge
keurd en gecertificeerd.
Directeur Rolf Wouters
van FitlVak verwacht dat de
markt voor fitness zal blij
ven groeien, maar dat alge
mene abonnementen in
sneltreinvaart zullen wor
den vervangen door meer
klantgerichte aanbiedingen.
Omdat kwaliteit volgens
FitlVak het verschil gaat ma
ken in de toekomst, heb
ben de brancheorganisatie
en de European Health and
Fitness Association (EHFA)
een officieel register geo
pend voor trainers als on
derdeel van het European
Register of Exercise Profes
sionals (EREPs), dat door
FitlVak wordt beheerd. Het
publieke register is be
stemd voor instructeurs en
trainers met de juiste kwali
ficaties en competenties.
Fitnesscentra met gecertifi
ceerde medewerkers kun
nen zich ook inschrijven en
krijgen een EREPs-deur-
sticker. Tot nu toe heeft
een minderheid van de Ne
derlandse fitnesscentra een
EREPs-registratie. De ge
noemde ketens zijn nog
niet geregistreerd.
ketingtruc' noemt. „Stel: je hebt 1.000 vier
kante meter, en je zet daar 10.000 of
15.000 mensen in die 15 euro per maand
betalen. Tel uit je winst. Hoe meer men
sen, des te meer geld. Dat is op zich niet
erg, ze mogen het proberen. Maar het gaat
altijd ten koste van de manier waarop je
omgaat met mensen. Er wordt niet geke
ken naar de mens als bewegingsapparaat."
Operationeel manager Michael Rustwat
van Fit For Free bestrijdt dat bij zijn keten
wordt beknibbeld op de kwaliteit. Het ex-*
treem lage tarief is volgens hem mogelijk
omdat kostenverhogende faciliteiten zijn
weggelaten, zoals sauna, kinderopvang of
bar. „Maar waar we niet op bezuinigen, is
op apparatuur en goed opgeleide instruc
teurs. Dat we onopgeleide mensen in
dienst zouden hebben, is pertinent niet
waar. We hebben onze eigen interne aca-
demy waarin we ons personeel kosteloos
de beste branchegerelateerde opleidingen
laten volgen."
Rustwat wijst erop dat Fit For Free de
snelst groeiende keten is in Nederland
'met vele duizenden leden'. Over precieze
aantallen doet Fit For Free geen uitspra
ken. „Dat zou het beeld wekken dat onze
centra overvol zijn. Maar we hebben na
tuurlijk ook een percentage slapende le
den. Dat heb je vaker als je met een lager
tarief werkt. Dan heb je soms klanten die
lange tijd niet trainen maar toch niet op
zeggen, om er dan vlak voor de vakantie
even flink tegenaan te gaan."
Of klanten die, nu het nieuwe jaar is be
gonnen, vol goede voornemens naar de
sportschool zijn getogen maar al snel weer
afhaken terwijl hun abonnement door
loopt.
Gareth Davis stapte onlangs over naar Fit
For Free. Hij was de pretenties beu van
zijn duurdere sportschool, waar de kwali
teit in de loop der jaren afkalfde. Toch
schrok hij toen hij ging trainen bij wat hij
de 'Ryanair onder de sportscholen' noemt.
Niet in de laatste plaats omdat hij meteen
een rugblessure opliep. „De apparaten zijn
veel minder goed af te stellen op je li
chaamsbouw en ze staan angstwekkend
dicht op elkaar. Schroeven ontbreken en
het piept en het kraakt. Als er al begelei
ding is, heb ik die nog niet gezien."
Maar ja, door lid te worden van de sport
school accepteerde hij stilzwijgend ook de
huisregels die op internet staan vermeld.
Een daarvan: 'Deelname aan trainingen ge
beurt op eigen verantwoordelijkheid'. Ach,
zegt Davis, er hangen in ieder geval spie
gels zodat hij zichzelf kunt controleren.
Die ontbraken tot zijn ergernis in zijn vori
ge sportschool, om de klanten niet te veel
met zichzelf te confronteren. Maar hij
steekt zijn ergernis over de agressiviteit
van de grote ketens niet onder stoelen of
banken. „Het lijkt erop dat ze met hun
overnamebeleid zoveel mogelijk concur
rentie willen uitschakelen*. De klanten zijn
de dupe, want de keuze wordt minder,
minder en nog minder."
reageren?
spectrum@wegener.nl
