13
ambities
1
mm
S>-'
'Ook Nederland heeft blinde vlekken op mensenrechtengebied. Van
een andere orde dan marteling. Maar het zijn ook ernstige zaken'
vrijdag 27 januari 2012
Professor Janneke Gerards, hoogleraar fundamentele rechten
GEDRAGEN. EEN I
T AANSPRAAK OP ALLE RECHTEN EN VRIJHEDEN, IN DEZE VERKLARING
D, ZONDER ENIG ONDERSCHEID VAN WELKE AARD OOK, ZOALS RAS,
LACHT, TAAL,
een voortrekkersrol te spelen duidelijk op
een lager pitje heeft gezet. „Deze regering
maakt die ambitie in ieder geval niet waar.
Ze draagt mensenrechten bepaald geen
warm hart toe", stelt Gerards onomwon
den.
Misschien niet toevallig liet minister Uri
Rosenthal van Buitenlandse Zaken zich vo
rig jaar ontvallen, dat het EHRM eigenlijk
vooral is bedoeld voor 0ost-Europeanen
wier mensenrechten door hun regeringen
werkelijk worden geschonden. Gerards
vindt die houding 'arrogant'. „Ook Neder
land heeft blinde vlekken als je kijkt naar
het asielbeleid, het eventuele boerkaverbod
en uitkeringstrekkers van wie alle privacyge
voelige informatie overhoop wordt gehaald.
Het is van een heel andere orde dan gemar
teld worden in de gevangenis. Maar het zijn
ook ernstige zaken."
De discussie over het nut en noodzaak van
het EHRM is al langer onderwerp van dis
cussie. De kritiek is onder meer dat het hof
niet efficiënt is, de klachtenstroom te veel
ophoopt en besluitvorming van democra
tisch gekozen regeringen dwarsboomt. Ger
ards vindt dat het hof echter nog altijd 'on
gelooflijk hard nodig' is. „Door overheids
handelen gaat er ontzettend veel mis en
daar is niet altijd toezicht op. Je zal maar
ten onrechte in een cel zitten of je geliefde
kwijt zijn, die door de politie is opgepakt en
verdwenen is. Het is goed dat een indivi
dueel slachtoffer dan ergens met zijn klacht
naartoe kan, temeer ook omdat de uit
spraak van het hof bindend is."
Lars van Troost van Amnesty International
noemt het EHRM zelfs 'een van de belang
rijkste instellingen ter wereld op het gebied
van mensenrechten'. Kritiek is er altijd ge
weest, zegt hij, maar dat het hof de demo
cratie in landen zou frustreren, vindt hij on
zin. „Het hof is toch door democratisch ge
kozen regeringen ingesteld?", stelt Van
Troost. Wel erkent hij dat het aantal klach
ten van burgers tegen regeringen veel te
hoog is. En dus ook de werkdruk van het
hof „Er liggen ruim 150.000 klachten waar
van er zo'n 90.000 niet ontvankelijk wor
den verklaard. Van de overgebleven zaken
gaat de helft telkens over dezelfde staten. In
plaats van te zeggen: laat die burgers eens
ophouden met procederen, moeten andere
staten de landen die voortdurend die klach
ten krijgen daarop aanspreken. Alleen dan
kan de werkdruk voor het hof afnemen.
Want een ding kan het EHRM niet: zijn uit
spraken afdwingen", stelt Van Troost.
Professor Gerards vindt ook dat het aantal
klachten moet worden ingedamd. Volgens
haar is dat vooral een geldkwestie. „Het Eu
ropees Hof voor de Rechten van de Mens
heeft een veel lager budget dan andere Euro
pese hoven. Als het EHRM meer geld zou
krijgen, ben je al een stuk verder."
zie onze website:binnenland
De eerste mensenrechten stonden op een rol van
gebakken klei
IRHEID VAN ZIJN PERSOON. NIEMAND ZAL IN SLAVERNIJ OF
ID GEHOUDEN WORDEN. SLAVERNIJ EN SLAVENHANDEL IN IEDERE VORi
1ERBODEN. NIEMAND ZAL ONDERWORPEN WORDEN A
WfffX
Lopende zaken bij Europees Gerechtshof (per 112012)
Van de overige 37 landen (34.055
zaken) telt Nederland er 1.254
Het totale aantal lopende zaken op
1 januari van dit jaar is 151.624
infographic CRW bron Europees Gerechtshof
Nederlandse zorgpunten
De Commissie Gelijke Behan
deling, de Nationale Ombuds
man, de Kinderombudsman
en het College bescherming
Persoonsgegevens stelden vo
rige maand een rapport op
over de mensenrechtensituatie
in Nederland. Het is een soort
'mensenrechtenexamen' dat
Nederland in mei dit jaar voor
de tweede keer aflegt voor de
Raad voor de Mensenrechten
van de VN. Hieronder volgen
de hoofdpunten.
In het politieke en sociale de
bat groeit intolerantie ten aan
zien van etnische en religieuze
minderheden.
De vrijheid van religie staat
onder druk. Kledingstukken als
hoofddoeken worden steeds va
ker een obstakel om een baan
te krijgen. Ook de positie van
weigerambtenaren wordt
steeds benarder.
De toegang tot het rechtssys
teem voor de gewone burger
loopt gevaar door het feit dat
de regering de kosten heeft ver
hoogd om een rechtszaak te
beginnen.
Het politiegeweld in Neder
land neemt toe. Er zijn gere
geld klachten over het (stan-
daard)gebruik van handboeien
en de inzet van politiehonden.
Het preventieve fouilleren
moet willekeurig worden uitge
voerd, maar het is nog steeds
volkomen onduidelijk wie er
voor moet zorgen dat dit ook
werkelijk gebeurt.
In de strijd tegen terreur wor
den gegevens van burgers op
geslagen. Tot dusverre is ech
ter geenszins bekend wie er
toegang heeft tot de data en
met welk doel.
Het kabinetsvoorstel om ook
minderjarigen vanaf 15 jaar
als volwassene te berechten,
is in strijd met de Internatio
naal Verdrag inzake de Rechten
van het Kind.
Goed geïntegreerde kinderen
van asielzoekers worden samen
met hun ouders teruggestuurd
naar hun land van herkomst. Bij
de Immigratie- en Naturalisatie
dienst (IND) is het geen stan
daardprocedure dat het be
lang apart van dat van zijn
ouders wordt beoordeeld.
Rusland 40.225
26,5%
Overige 37 landen 34.055
22,4%
Verenigd
Koninkrijk 3.663
2,4%
Bulgarije 4.054
2,7%
Moldavië 4.261
2,8%
Polen 6.376
4,2%
Servië 6.752
4,5%
Oekraïne 10.271
6,8%
Roemenië 12
8,1%
.286
Italië 13.741
9,1%
940