Jacht is
van de
deel
natuur
181 zeeland
Provincie trekt zes
miljoen euro uit voor
plannen Kanaalzone
Zeeuwse zoete revolutie
begint in opleidingskas
De PZC brengt in de serie Vrijbuiters
portretten van mensen die hun leven
grotendeels in de buitenlucht doorbren
gen. Vandaag: De muskusrattenvanger.
- - v
almanak
Met Bom
Giuliani Trio geeft 'Bouwcafé' bij Liedjes uit jaren '60 en
koffieconcert in kerk Bouwadvies Zeeland '70 in zaal Van Leuven
donderdag 26 januari 2012
door Wout Bareman
TERNEUZEN - De provincie trekt zes
miljoen euro uit om de verdere
economische ontwikkeling van de
Kanaalzone te stimuleren. Dat
geld wordt tot en met 2015 geïnves
teerd in projecten als bijvoorbeeld
het Maintenance Value Park bij
Dow Benelux, de invulling van de
Kop van de Noordstraat en de
Staats Spaanse Linies tussen Philip
pine en de Tractaatweg.
Gedeputeerde Staten gingen deze
week akkoord met de financiering
van het Gebiedsprogramma Ka
naalzone. Er wordt, naast de mil
joeneninvestering in projecten,
ook 125.000 euro per jaar uitgetrok
ken voor het inhuren van specifie
ke kennis om die projecten te ont
wikkelen en verder te begeleiden.
Centraal in het Gebiedsprogram
ma staat de samenwerking tussen
de overheidsinstanties en de parti
culiere sector. Vorig najaar onderte
kenden de provincie, de gemeente
en havenschap Zeeland Seaports
al een samenwerkingsovereen
komst. De drie zijn ook vertegen
woordigd in een speciaal program
mateam, dat op 2 januari aan de
slag ging.
GS stellen vast dat er tot nu toe
'een merkwaardige spanning' was
waar te nemen in de samenwer
king in de Kanaalzone. Iedereen
beschermde zijn eigen toko en
duldde geen bemoeienis van bui
tenaf. GS: „Terwijl uit alle analyses
duidelijk naar voren komt dat par
tijen alleen gezamenlijk een grote
stap vooruit kunnen maken. Door
het beschikbare budget van zes
miljoen heeft de provincie de sleu
tel in handen om projecten van de
grond te tillen. Door openhartig te
helpen bij het (financieel) optima
liseren van de projecten ontstaat
er een meer op samenwerking ge
richte praktijk." En daarvan profi
teert iedereen. Mooi voorbeeld,
vinden GS, is de inbreng van de
provincie bij de verwezenlijking
van het Maintenance Value Park
bij Dow. De provincie bekostigt de
infrastructuur (wegen, fietspaden)
en geeft het project daarmee een
belangrijke steun in de rug. Dat is
ook bij andere projecten met op
startproblemen de bedoeling.
Wethouder Co van Schaik (financi
ën) van Terneuzen is blij met de
betrokkenheid van de provincie.
„Ik vind dit een prima aanpak. We
zetten samen de schouders onder
tal van projecten, die wij in ons
eentje nooit rond zouden kunnen
breien. Het goede is dat we dat als
gelijkwaardige partners doen. Ie
dereen behoudt zijn eigen verant
woordelijkheid. We worden heus
niet door de provincie aan het
handje genomen."
door Wout Bareman
WESTDORPE - Het Voorlichtings-
en Opleidingscentrum voor de
glastuinbouw in Westdorpe werkt
mee aan een internationaal experi
ment: de kweek van het Stevia-ge-
was. Dat gebeurt met subsidie van
de provincie en ondersteuning
van Impuls Zeeland.
Het project wordt gedragen door
advies- en onderzoeksbureau DLV
Plant in Westmaas. Naast het op
leidingscentrum werken ook Agra
rische Innovatie en de stichting tér
Bevordering van de Agrarische Be-
drijfs- en Gebiedsontwikkeling
mee.
Stevia is een meerjarig struikach
tig gewas uit Zuid-Amerika. In Ne
derland en België is het gewas ook
bekend als honingkruid. De
zoetstof van het gewas smaakt 300
keer zoeter dan suiker, maar is calo-
rievrij. Coördinator Gijs van den
Berg van het opleidingscentrum:
„Tot voor kort was het raffineren
van de natuurlijke zoetstof in Ste
via, de stevioglycosiden, verboden
in de EU. Het mocht alleen op be
perkte schaal in Frankrijk. Sinds
het najaar 2011 is de teelt en de raf
finage vrijgegeven. Wij gaan in on
ze kas een aantal rijen van het ge
was neerzetten."
Er wordt onderzocht welke teel-
technische mogelijkheden en knel
punten er zijn. Daarnaast worden
ook de afzetmogelijkheden onder
zocht. Wetenschappers, de levens
middelenbranche en andere belan
genbehartigers treffen elkaar regel
matig in een klankbordgroep om
de vorderingen te bespreken. De
Koninklijke Universiteit van Leu
ven, die al 15 jaar onderzoek naar
de steviateelt doet, wordt ook bij
het project betrokken.
Het experiment wordt in juni vol
gend jaar afgerond.
vrijbuiters
door Hans Tabbers
Nee, hij heeft ze zelf
nooit gegeten, mus
kusratten. Ook al
staan ze in België be
kend als delicatesse,
onder de naam waterkonijn.
Allemaal verkeerde namen overi
gens. Want de bisamrat, nog zo'n
term die verwijst naar de rat, is ei
genlijk verwant aan de woelmuis.
Een watermuis zou een betere
naam zijn voor dit (in tegenstel
ling tot de bruine rat) propere
dier, dat zo fel wordt bestreden.
Kim Verlinde (31) is elf jaar mus
kusrattenvanger van het water
schap in Zeeuws-Vlaanderen. Aan
vankelijk was ik in de veronderstel
ling kennis te zullen maken met
een pronte jonge vrouw. Maar
Kim blijkt een stoere man. Een ja
ger ook, geheel gekleed in groen.
Een echt natuurmens. En hij kent
de omgeving als zijn broekzak.
Kim Verlinde is geboren in Reu-
zenhoek, nabij Terneuzen. „Als
kind deed ik na school onmiddel
lijk mijn laarzen aan om buiten te
spelen. Soldaatje en zo."
Het jagen heeft hij ongetwijfeld
van zijn vader meegekregen. „Die
ging altijd een paar uur per dag op
jacht. En ik mocht mee, als drijver,
met een stok. Vanaf mijn kinder
schoenen. Op mijn zeventiende
had ik mijn theorie en schietcertifi-
caat binnen en een jaar later kon
ik op jacht."
Wij gaan samen op stap in een na
tuurgebied van Staatsbosbeheer
bij buurtschap De Griete, nabij
Zaamslag. Het gehele werkterrein,
verdeeld over zes muskusrattenbe-
strijders van waterschap Schelde-
stromen, moet regelmatig worden
gecontroleerd. Dat betekent
kooien, fuiken en vallen bekijken,
maar ook nauwlettend uitzien
naar aanwijzingen die de aanwezig
heid van een prooi verraden.
Bestrijding van de muskusrat is
noodzakelijk, want het beest ver
oorzaakt verstopping van sloten
en vormt vooral een gevaar voor
onze binnendijken door zijn ge
graaf in de oevers. Daarom wordt
hun populatie voortdurend zo be
perkt mogelijk gehouden. Ook al
hebben dierenbeschermers hun be
zwaren.
Kim trekt zijn lieslaarzen aan,
stapt voorzichtig van de oever het
water in en waadt naar een plek
waar hij tussen het riet tast. Even
later trekt hij een kooi tevoor
schijn. Leeg. Hij verwijdert de
planten van zijn val en plaatst de
ze terug in de buis in de oever.
Een nepduiker.
„De muskusrat wordt gefopt. Hij
ziet die buis en denkt dat er een
doorgang is. Hij belandt dan in die
kooi, komt er niet meer uit en ver
drinkt", legt Kim uit.
Oeps. Dat is toch wreed?
Nee, het is hard, maarwel de
meest diervriendelijke methode.
Verhongering of uitdroging is pas
een lijdensweg voor het beest. In
de natuur liggen leven en dood he
laas vaak in het verlengde van el
kaar.
„Je bent natuurliefhebber en hebt
toch een bepaalde nuchterheid dat
je een dier kunt doden, als dat
noodzakelijk is", verklaart Kim.
„Een mens is een jager en een vis
ser. Zo komt hij aan voedsel. Dat
gevoel zijn we tegenwoordig kwijt.
Wij kopen ons voedsel in de win
kel. Maar er is geen eerlijker stukje
vlees, dan dat je zelf hebt gescho
ten. Daar is niets mis mee. Dat ko
nijn heeft waarschijnlijk een beter
leven gehad dan een scharreldier."
Kim jaagt voor zijn plezier,
de triomf een prooi te heb
ben verschalkt. Een jager
moet daar naar zijn mening ook
eerlijk voor uitkomen. En zich niet
verantwoorden met het argument:
we houden de wildstand in de
hand. Dat noemt hij hypocriet.
„Vroeger hield de natuur zichzelf
in evenwicht. Nu is er eigenlijk
geen natuur meer in Nederland.
Wij noemen dit hier een natuurge
bied, maar wij hebben het aange
legd, waar vroeger een kreekje
was. Het is cultuurgebied."
'De muskusrattenvanger legt dage
lijks lopend hele afstanden af Dat
is goed voor je conditie, maar
vergt veel energie. Vooral dat ploe
teren door het water in waadpak
of lieslaarzen, om de oevers af te
zoeken. „Je hoeft 's avonds niet
meer naar de sportschool, want je
hebt beweging genoeg gehad."
Waarom voor dit leven gekozen?.
„Mijn grootste hobby is jagen.
Vroeger wilde ik bouwvakker wor
den, ik heb daarvoor een timmer-
opleiding gehad. Maar ik wist dat
ik niet op de juiste plek zat. Bos
wachter of zoiets, was veel meer
iets voor mij. Ik kende enkele mus-
kusrattenbestrijders en was altijd
in gesprek met hen, vroeg ze het
hemd van het lijf. Mijn vader ving
ook wel eens een muskusrat, als
hij met fuiken viste. Wanneer je
de staart naar de gemeente bracht,
kreeg je een premie. Ik hoorde in
2000 dat het stikte van de muskus
ratten, heb gesolliciteerd bij het
Tip? redactie@pzc.nl
Heet u Bom vanachteren? Toch be
nieuwd of u tegenwoordig goede con
tacten hebt met de inlichtingendien
sten. Een lezer stuurde ons de tekst
van een mogelijk telefoongesprek.
'Ja met Nelleke Bom, zeg, hoe heette
dat lekkere kaesje ook alweer dat je
op je verjaerdag had? President?
Mooz, ik schrieve 't op. Ja ja, alles is
klaer, ik mö alleen de ballonnen nog
opblazen.Nee, die komme nie,
die bin' in Amerika.Met het
vliegtuig natuurlijk, al kaa'j da
met deze crisis beter nie doe.Om
dat ze ook al die dure woning hebbe
gekocht.Nee, nie' da bakstenen,
maar het witte huis. Waar die 't
van doe, hier kriege we alleen maer
aanslagen. Nou meid, ik mot gaen,
tot vanaevend!'
RETRANCHEMENT KLOOSTERZANDE KLOOSTERZAN DE
Het Giuliani Trio treedt zondag op
in de hervormde kerk aan de
Dorpsstraat. Het ensemble be
speelt mandoline, mandola, man-
doloncello en gitaar.
Het concert, onderdeel van een
reeks koffieconcerten, begint om
11.00 uur.
De organisatie is in handen van
Stichting Johan Hendrik van Dale.
Toegang is gratis, koffie ook.
Bouwadvies Zeeland houdt zater
dag een 'bouwcafé' in het eigen
pand aan het Hof te Zandeplein in
Kloosterzande.
Ondernemers uit de branche vertel
len bezoekers, onder het genot van
een hapje en drankje, alles over on
der meer (ver)bouwen, vergunnin
gen, financiering en zonnepanelen.
Iedereen is welkom tussen 10.00
en 17.00 uur.
Muziekgroep MusicAnto treedt
zondagmiddag op met hun nieuwe
theatershow in zaal Van Leuven in
Kloosterzande. De groep brengt
vanaf 14.00 uur ballades, chansons
en songfestivalnummers uit de ja
ren '60 en '70. Na het optreden
staat erwtensoep en brood met ast
klaar. De entree, inclusief eten, is
10 euro. Reserveren kan via
musicanto@zeelandnet.nl.
